W artykule przypominamy podstawowe zasady wyliczania kapitału podstawowego wraz ze wzorami i przykładem.
Z tematem wiąże się też ponowne ustalenie kapitału początkowego:
Możesz zrobić to w każdym czasie – nawet jeśli już ZUS przyznał Ci emeryturę – gdy:
• masz dokumenty, których dotychczas u nas nie złożyłeś, a które mają wpływ na Twój staż lub na wysokość podstawy kapitału (np. zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dodatkowego zatrudnienia na 0,5 etatu przed 1999 r.) albo
• zmienią się przepisy o sposobie obliczania wcześniej ustalonego kapitału początkowego.
Krok 1. Obliczenie przez ZUS podstawy emerytalnego kapitału początkowego
ZUS zestawia Twoje zarobki do przeciętnych wynagrodzeń i ustalamy wskaźnik wysokości podstawy.
Podstawę kapitału początkowego ustalamy od wynagrodzenia: t z kolejnych 10 lat kalendarzowych sprzed 1 stycznia 1999 r.,
• z 20 dowolnie wybranych lat kalendarzowych sprzed 1 stycznia 1999 r.,
• z faktycznego okresu ubezpieczenia; dotyczy to osób, które:
- urodziły się 31 grudnia 1968 r. lub później i nie mogą udowodnić zarobków z 10 kolejnych lat kalendarzowych przed 1 stycznia 1999 r.,
- urodziły się przed 31 grudnia 1968 r., a nie mogą udowodnić co najmniej 10 kolejnych lat kalendarzowych sprzed 1 stycznia 1999 r., w których osiągały zarobki, ponieważ odbywały czynną służbę wojskową (zastępczą służbę wojskową), były na urlopie wychowawczym albo uczyły się w szkole wyższej (o ile ją ukończyły).
Krok 2. ZUS oblicza części kapitału początkowego:
• składkową – za okresy składkowe; liczymy je po 1,3% podstawy kapitału za każdy rok (z uwzględnieniem pełnych miesięcy) według algorytmu: (liczba miesięcy okresów składkowych × 1,3%) : 12 × podstawa kapitału = = część wyliczona za okresy składkowe w zł
• nieskładkową – za okresy nieskładkowe; liczymy je po 0,7% podstawy kapitału za każdy rok (z uwzględnieniem pełnych miesięcy) według algorytmu: (liczba miesięcy okresów nieskładkowych × 0,7%) : 12 × × podstawa kapitału = część za okresy nieskładkowe w zł
• socjalną – mnożymy 293,01 zł (czyli 24% z 1220,89 zł) przez współczynnik p
wykres 1
wykres 1
ZUS
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2
Krok 3. ZUS sumuje poszczególne części kapitału początkowego i ustalamy hipotetyczną emeryturę
Część składkowa + część nieskładkowa + część socjalna = kwota hipotetycznej emerytury na 31 grudnia 1998 r.
Krok 4. ZUS mnoży kwotę hipotetycznej emerytury przez średnie dalsze trwanie życia
Kwota hipotetycznej emerytury × 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 62 lat) = kapitał początkowy wyliczony na 1 stycznia 1999 r. Kwotę kapitału początkowego zapiszemy na Twoim indywidualnym koncie w ZUS i będziemy co roku waloryzować.
ZUS Jak wyliczyć kapitał początkowy – przykład
tabela
tabela
ZUS
Pani Olga 31 grudnia 1998 r. miała 40 lat i 8 miesięcy oraz udowodniła:
— 16 lat (192 miesiące) okresów składkowych,
— 5 lat (60 miesięcy) okresów nieskładkowych, w tym 3 lata (36 miesięcy) okresów opieki nad dzieckiem,
— zarobki z 10 lat kalendarzowych z okresu od 1 stycznia 1989 r. do 31 grudnia 1998 r.
Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynosi 143,28% i jest średnią arytmetyczną wskaźników z 10 lat kalendarzowych. Podstawa wymiaru wynosi 1220,89 zł (tj. kwota bazowa) × × 143,28% = 1749,29 zł.
Krok 2.
Część składkowa: (192 miesiące składkowe × 1,3%) : 12 miesięcy × × 1749,29 zł (podstawa kapitału) = 363,85 zł
Część nieskładkowa: (24 miesiące nieskładkowe × 0,7%) : 12 × 1749,29 zł (podstawa kapitału) + (36 miesięcy nieskładkowych [opieka nad dzieckiem] × × 1,3%) : 12 × 1749,29 zł (podstawa kapitału) = 24,49 zł + 68,22 zł = 92,71 zł
Część socjalna: 293,01 zł (czyli 24% z 1220,89 zł) × 75,83% (wskaźnik p) = = 222,19 zł.
Krok 3. Suma części socjalnej + części składkowej + części nieskładkowej) = 678,75 zł (wysokość hipotetycznej emerytury na 1 stycznia 1999 r.)
Krok 4. Kapitał początkowy pani Olgi wynosi 678,75 zł × 209 miesięcy = = 141 858,75 zł