Straciłeś ubezpieczenie zdrowotne i obawiasz się wysokich kosztów leczenia? Jest na to sposób! Dobrowolne ubezpieczenie w NFZ daje Ci dostęp do publicznej opieki medycznej i Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Sprawdź, kto może się ubezpieczyć, ile wynoszą składki w 2025 roku i jakie pułapki finansowe mogą Cię zaskoczyć. Nie ryzykuj zdrowia – dowiedz się, jak szybko odzyskać dostęp do lekarza!
- Co to jest ubezpieczenie dobrowolne?
- Kto może ubiegać się o ubezpieczenie dobrowolne?
- Jakie są składki na ubezpieczenie dobrowolne NFZ w 2025 roku?
- Jak działa opłata dodatkowa?
- Co jeszcze warto wiedzieć o ubezpieczeniu dobrowolnym?
Nie masz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, ale chcesz mieć dostęp do lekarzy i leczenia w NFZ? Dobrowolne ubezpieczenie może być rozwiązaniem! Daje Ci ono prawo do bezpłatnej opieki medycznej na tych samych zasadach co osoby ubezpieczone obowiązkowo. Jednak zanim zdecydujesz się na podpisanie umowy z NFZ, warto poznać zasady, składki oraz ewentualne dodatkowe opłaty, które mogą Cię zaskoczyć. Sprawdź, kto może skorzystać z tego ubezpieczenia, jakie są jego koszty w 2025 roku i jak uniknąć przerw w dostępie do leczenia! Oto wyjaśnienia NFZ.
Co to jest ubezpieczenie dobrowolne?
Umowa zawarta z NFZ dobrowolnie (wraz z aktualnym dowodem zapłaty za dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne) uprawnia do:
- wszelkich świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na takich samych zasadach, jak w przypadku pozostałych ubezpieczonych w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej,
- uzyskania Karty EKUZ.
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przysługuje od dnia wyznaczonego w umowie, a wygasa po upływie 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia umowy.
Kto może ubiegać się o ubezpieczenie dobrowolne?
Warunkiem objęcia ubezpieczeniem dobrowolnym jest zamieszkiwanie na terytorium Polski. Ubezpieczyć się może każdy kto nie jest:
- objęty obowiązkowym ubezpieczeniem,
- członkiem rodziny osoby ubezpieczonej,
- objęty powszechnym systemem ubezpieczenia zdrowotnego w jednym z krajów Unii Europejskiej albo Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Jakie są składki na ubezpieczenie dobrowolne NFZ w 2025 roku?
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy jej wymiaru. Składka jest miesięczna i niepodzielna. Składkę w pełnej wysokości za miesiąc kalendarzowy, w którym podlegało się ubezpieczeniu, także za niepełny miesiąc, należy opłacić do 20 dnia następnego miesiąca.
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy jej wymiaru. Podstawa wymiaru to kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw włącznie z wypłatami z zysku. (Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku na dany kwartał określa każdorazowo obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, wydawane w związku z art. 5 pkt 31 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).
Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 22 stycznia 2025 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2024 r. wyniosło 8549,18 zł.
Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne za miesiące: styczeń, luty i marzec 2025 r. wynosi miesięcznie nie mniej niż 769,43 zł (8549,18 zł x 9% podstawy wymiaru składki = 769,43 zł).
Od składki za listopad 2018 r. dla cudzoziemców, którzy są studentami spoza UE oraz cudzoziemców, którzy są osobami duchownymi spoza UE albo osobami spoza UE odbywającymi staż adaptacyjny, albo kurs języka polskiego, albo kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim podstawa wymiaru składki wynosi 620 zł, a wysokość składki: 55,80 zł miesięcznie.
Podstawa wymiaru składki dla wolontariuszy wynosi 4 666,00 zł brutto (minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2025 r.), a wysokość składki: 419,94 zł.
Od 1 stycznia 2018 r. składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest na konto ZUS, po uzyskaniu indywidualnego numeru konta.
Jak działa opłata dodatkowa?
Osobą ubezpieczoną jest osoba, która posiada własny tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego (m. in. z tytułu stosunku pracy, emerytury, renty) bądź została zgłoszona jako członek rodziny osoby ubezpieczonej do ubezpieczenia zdrowotnego lub zawarła umowę dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku istotnych wątpliwości co do okresu braku posiadania statusu ubezpieczonego (w szczególności pracy lub zamieszkiwania poza granicami Polski), można zgłosić się do właściwego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, zgodnie z właściwością terytorialną.
NFZ uzależnia objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym od wniesienia opłaty dodatkowej, jeśli przerwa w ubezpieczeniu zdrowotnym i opłacaniu składek wynosi nieprzerwanie:
- od 3 miesięcy do roku — opłata wynosi nie mniej niż 1 709,84 zł (20% podstawy wymiaru) i jest wnoszona w całości;
- powyżej roku do 2 lat — opłata wynosi nie mniej niż 4 274,59 zł (50% podstawy wymiaru) i możliwe jest rozłożenie jej na 3 raty;
- powyżej 2 do 5 lat — opłata wynosi nie mniej niż 8 549,18 zł (100% podstawy wymiaru) i możliwe jest rozłożenie jej na 6 rat;
- powyżej 5 do 10 lat — opłata wynosi nie mniej niż 12 823,77 zł (150% podstawy wymiaru) i możliwe jest rozłożenie jej na 9 rat;
- powyżej 10 lat — opłata wynosi nie mniej niż 17 098,36 zł (200% podstawy wymiaru) i możliwe jest rozłożenie jej na 12 rat.
Opłatę należy uiścić przed podpisaniem umowy na konto właściwego OW NFZ. A jej potwierdzenie należy dołączyć do wniosku o objęcie ubezpieczeniem dobrowolnym.
Co jeszcze warto wiedzieć o ubezpieczeniu dobrowolnym?
Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym następuje z dniem określonym w umowie zawartej z NFZ – jednak nie wcześniej, niż z dniem złożenia wniosku, a ustaje z dniem rozwiązania tej umowy, albo po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek. W tych samych ramach czasowych dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym objęty jest wolontariusz. Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne wygasa również w przypadku objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Rozwiązać umowę o dobrowolne ubezpieczenie można:
- na pisemny wniosek ubezpieczonego złożony w NFZ. W wypowiedzeniu umowy powinna być zawarta data, z którą następuje rozwiązanie. Należy załączyć wszystkie dowody opłaconych składek (ewentualnie wydruk składek z ZUS) za okres trwania umowy, oraz dokument potwierdzający uzyskanie innego tytułu ubezpieczenia (w sytuacji zmiany tytułu ubezpieczenia). Powiadomienie jest skuteczne najwcześniej z dniem złożenia we właściwym oddziale NFZ lub otrzymania przez właściwy oddział NFZ.
Umowa wygasa po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek lub w przypadku nieopłacenia w wyznaczonym terminie kolejnej raty opłaty. Umowa wygasa również w przypadkach określonych w odrębnych przepisach, w tym na podstawie przepisów o koordynacji, w szczególności:
- po ustaleniu przez Dyrektora Wojewódzkiego Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia ustawodawstwa właściwego innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
- z chwilą przeniesienia miejsca zamieszkania ubezpieczającego się poza granice Rzeczypospolitej Polskiej;
- w związku z uzyskaniem obowiązkowego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego, wskazanego w art. 66 ustawy.
Po rozwiązaniu umowy dobrowolnego ubezpieczenia w NFZ, należy ją wyrejestrować w ZUS. Należy to zrobić zgodnie z właściwością terytorialną.
Jak ubezpieczyć się dobrowolnie? Niezbędne dokumenty
W celu zgłoszenia się do ubezpieczenia dobrowolnego będziesz potrzebował:
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający Twoją tożsamość (lub jego kserokopię, jeżeli przesyłasz wniosek pocztą, e-mailem lub przez EPUAP);
- wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym wraz z dołączonym do wniosku oświadczeniem (str. 2) lub
- wniosek o objęcie wolontariusza dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym (wypełnij go w dwóch egzemplarzach);
- druk ZUS ZZA (dla siebie) oraz ZUS ZCNA (jeśli zgłaszasz do ubezpieczenia członków rodziny);
- potwierdzenie wniesienia opłaty dodatkowej (jeżeli dotyczy). Więcej na stronie NFZ.