Do 50 tys. zł grzywny za nielegalne zatrudnienie obcokrajowca. Kontrole bez zapowiedzi. Nowa ustawa o pracy cudzoziemców w Polsce

• Sejm uchwalił ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom
• Cel: usprawnienie procedur, większa rola starostów powiatów
• Zniesienie procedury tzw. testu rynku pracy
• Nowe przesłanki odmowy zatrudnienia cudzoziemców
• Wyższe kary za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców
• Kontrole bez zapowiedzi
• Termin wejścia w życie ustawy

Sejm uchwalił ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom

Za ustawą o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej głosowało 231 posłów, przeciw było 196, nikt się nie wstrzymał. Wcześniej Sejm opowiedział się przeciwko wnioskowi PiS o odrzucenie projektu ustawy w całości.
Sejm nie przyjął poprawek Konfederacji, które dotyczyły m.in. usunięcia oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi, któremu podlegają obywatele Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Większości głosów nie zdobyła też poprawka, według której zezwolenia o pracę odmawia się w sytuacji, gdy cudzoziemiec nie przedstawił dokumentu potwierdzającego znajomość języka na poziomie B1.

Konfederacja chciała też, by Rada Ministrów określała, w drodze rozporządzenia, maksymalną liczbę zezwoleń na pracę, które mogą zostać wydane w danym roku kalendarzowym.

Sejm przyjął za to poprawkę Lewicy, która przewiduje zmiany w Kodeksie pracy. Chodzi o podniesienie sankcji za wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Bez tej zmiany kary za łamanie prawa przy zatrudnianiu Polaków byłyby niższe niż w przypadku cudzoziemców. Poprawka przyjęta przez Sejm wyrównuje te dysproporcje.

Ustawa trafi teraz do Senatu.

Cel: usprawnienie procedur, większa rola starostów powiatów

Ustawa przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma ograniczyć nadużycia, usprawnić procedury, zmniejszyć zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz zapewnić pełną elektronizację postępowań. To też jeden z kamieni milowych przewidzianych w Krajowym planie odbudowy i zwiększania odporności (KPO).

Nowe przepisy mają zwiększyć rolę Publicznych Służb Zatrudnienia (PSZ) w procesie wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców. Wprowadzono m.in. możliwość określenia przez starostę listy zawodów i rodzajów pracy, w których nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć pracę na terenie danego powiatu. Przewidziano, że obowiązek sporządzenia takiej listy powstanie w razie znacznego pogorszenia się sytuacji na lokalnych rynkach pracy, po uzyskaniu pozytywnej opinii Powiatowej Rady Rynku Pracy.

Zniesienie procedury tzw. testu rynku pracy

Ustawa przewiduje zniesienie procedury tzw. testu rynku pracy. Obecnie jego celem jest sprawdzanie, czy na miejsce pracy, które ma zająć cudzoziemiec, jest możliwość zatrudnienia osoby bezrobotnej zarejestrowanej w urzędzie pracy. Według resortu pracy ta procedura jest nieefektywna, dlatego nowe przepisy zakładają, że to powiat zdecyduje, w jakich zawodach i branżach ograniczyć możliwość powierzania pracy cudzoziemcom i w jakim okresie.

Ponadto w powiatowych urzędach pracy utworzone zostaną punkty dla cudzoziemców.

Nowe przesłanki odmowy zatrudnienia cudzoziemców

Projekt zakłada też wprowadzenie obligatoryjnych przesłanek odmowy udzielenia zezwolenia na pracę, gdy przedsiębiorstwo pracodawcy zostało założone lub działa głównie w celu ułatwiania wjazdu obywatelom państw trzecich. Wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca, w przypadku, gdy spółka nie prowadzi faktycznie żadnej działalności gospodarczej, a uzyskuje przychody wyłącznie z odpłatnego ułatwiania cudzoziemcom uzyskania dokumentów legalizujących ich pobyt i pracę w Polsce i strefie Schengen.

Wyższe kary za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców

Regulacja zakłada zaostrzenie sankcji za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców. Złamanie przepisów zagrożone ma być karą grzywny w wysokości od 3 do 50 tys. zł za każdy przypadek takiego zatrudnienia.

Kontrole bez zapowiedzi

Nowe przepisy mają także wzmocnić skuteczność kontroli Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy. Kontrole u podmiotów powierzających pracę cudzoziemcom będą mogły być przeprowadzane bez zapowiedzi. Nie będzie także przeszkód, aby prowadzone były jednocześnie kontrole w zakresie legalności zatrudnienia cudzoziemców, a także winnym zakresie przez dwie instytucje kontrolne. Obecnie tylko jedna instytucja kontrolna może prowadzić kontrolę legalności cudzoziemców w danym okresie.

Wprowadzona zostanie też pełna elektronizacja dotycząca procedury wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców – począwszy od złożenia wniosku, aż po odbiór decyzji w tych sprawach.

(PAP)
kkr/ jann/

Termin wejścia w życie ustawy

Nowa ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma wejść w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Źródło: Rządowy projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 949) - przebieg procesu legislacyjnego w Sejmie.