Już jutro [19.03.2025 r.] rewolucyjne zmiany w Kodeksie pracy, ale brak do nich rozporządzeń wykonawczych. Co z naszymi urlopami?

• Już jutro [19.03.2025 r.] rewolucyjne zmiany w Kodeksie pracy
• Uzupełniający urlop macierzyński: wniosek
• Brak do nich rozporządzeń wykonawczych. Co z naszymi urlopami?

12 grudnia 2024 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowela wprowadza dodatkowy uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków oraz dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po narodzinach. Zmiany zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw 18 grudnia 2024 r. Mają zacząć obowiązywać po trzech miesiącach od daty ogłoszenia. Oznacza to, że wejdą w życie 19 marca 2025 r.

Już jutro [19.03.2025 r.] rewolucyjne zmiany w Kodeksie pracy

Wymiar dodatkowego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił od 8 do 15 tygodni. Za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Wynagrodzenie za czas tego urlopu będzie wynosiło 100 proc.

• Do 15 tygodni urlopu dla rodziców dzieci urodzonych przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g. Urlop przysługuje za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do 15. tygodnia po porodzie.
• Do 8 tygodni urlopu dla rodziców dzieci urodzonych po ukończeniu 28. tygodnia ciąży, a przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową powyżej 1000 g. Urlop przysługuje za każdy tydzień hospitalizacji dziecka do 8. tygodnia po porodzie.
• Do 8 tygodni urlopu dla rodziców dzieci urodzonych po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, w przypadku, gdy hospitalizacja trwa co najmniej 2 kolejne dni lub pobyt dziecka w szpitalu przypada między 5. a 28. dniem po porodzie.

W przypadku, gdy pracownica urodzi więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego. Co ważne, urlop ten udzielany jest jednorazowo na wniosek składany w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownicę (lub pracownika – ojca wychowującego dziecko).

Uzupełniający urlop macierzyński: wniosek

Wniosek o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek. Do wniosku, oprócz wymaganych dokumentów, należy dołączyć zaświadczenie wydane przez szpital, w którym przebywało dziecko. Zaświadczenie to powinno zawierać informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka:

1. przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g;
2. po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g;
3. po ukończeniu 37. tygodnia ciąży.

We wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy określić także termin zakończenia urlopu macierzyńskiego.

Brak do nich rozporządzeń wykonawczych. Co z naszymi urlopami?

W dalszym ciągu trwają prace nad projektem rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków. Projekt jest od 14 marca 2025 r. na etapie Komisji Prawniczej. Rozporządzenie to ma określić dokumenty, które będą niezbędne do przyznawania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego jak również zakresu informacji, które są niezbędne przy ustaleniu prawa i wysokości zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu. Projekt zakłada, by dokumentami niezbędnymi do przyznania i wypłaty zasiłku były:

• wniosek w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej złożony płatnikowi zasiłku przez ubezpieczonego rodzica dziecka (w przypadku ubezpieczonych niebędących pracownikami),
• oświadczenie ubezpieczonej matki dziecka albo ubezpieczonego ojca dziecka o braku zamiaru korzystania z zasiłku przez drugiego rodzica dziecka,
• zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego uzupełniającego urlopu macierzyńskiego (w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych),
• zaświadczenie wydane przez szpital.

Dodatkowo do przyznania zasiłku macierzyńskiego za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego w przypadku gdy zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego poprzedzający okres objęty wnioskiem był pobierany przez drugiego z rodziców dziecka powinny być przedkładane:

• zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, za który zasiłek macierzyński został wypłacony drugiemu z rodziców dziecka, oraz
• odpis skrócony aktu urodzenia albo
• oświadczenie ubezpieczonego, kiedy dziecko zostało przyjęte na wychowanie oraz kopia wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierającego datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu, lub zaświadczenie sądu opiekuńczego o wystąpieniu do sądu o przysposobienie dziecka zawierające datę urodzenia dziecka, albo jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo Zakład, albo
• prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej, albo umowa cywilnoprawna zawarta między rodziną zastępczą starostą albo kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo Zakład oraz dokument potwierdzający wiek dziecka.

Projekt zakłada wejście w życie z dniem 19 marca 2025 r. Na jutro, tj. na środę ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zwołała konferencję ws. wejścia w życie ustawy o wydłużonym urlopie dla rodziców wcześniaków.