Autorzy raportu proponują: Składka minimalna na ZUS miałaby być liczona od pensji minimalnej. Podwyżka wieku emerytalnego kobiet do 65 lat.
Raport do ściągnięcia w pliku PDF
raport
raport
ZUS
Mamy w raporcie takie postulaty:
Składki ZUS od małych firm są zaniżona
Według raportu:
„Samozatrudnieni odprowadzają składki dalece zaniżone względem ich rzeczywistej sytuacji ekonomicznej, a emerytury i inne świadczenia będą wymagały proporcjonalnie wyższych dopłat ze strony państwa, co należy postrzegać jako redystrybucję od ogółu społeczeństwa na rzecz zamożniejszych. Zasady oskładkowania sprzyjają rozwojowi patologii rynku pracy w postaci fikcyjnego samozatrudnienia, a zmiany z ostatnich lat temu zjawisku jeszcze sprzyjają. Prowadzenie błędnej polityki legislacyjnej utrwala budowany od lat mit o nadmiernym obciążeniu samozatrudnionych jako całej grupy składkami na ubezpieczenia społeczne, co nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistych danych.”
(…)
„Kluczowe wydaje się także powiązanie oskładkowania z rzeczywistą sytuacją finansową samozatrudnionego. Takie rozwiązanie, wydaje się sprawiedliwsze zarówno na poziomie mikro- jak i makroekonomicznym. Nie powinien być to przychód – jak w przypadku pracowników czy zleceniobiorców, lecz dochód. Dzięki temu koszty uzyskania przychodu czy wydatki inwestycyjne nie byłyby obciążone składkami.”
(…)
„celowe jest powiązanie składek z dochodem przy ustaleniu kwoty minimalnej podstawy wymiaru na poziomie około 80% minimalnego wynagrodzenia. W ten sposób najsłabsi byliby chronieni, a jednocześnie osoby, których sytuacja finansowa pozwala na opłacanie składek na zasadach zbliżonych do pozostałych ubezpieczonych, miałyby zapewnione wyższe świadczenia. Przedstawione przez nas badania pokazują, że większość samozatrudnionych to osoby zamożne, nie ma więc powodu, dla którego państwo otrzymuje od nich niższe wpłaty, a do tego będzie dopłacało w przyszłości do ich świadczeń emerytalnych. Trzeba też pamiętać, że bieżące składki służą finansowaniu obecnych świadczeń, więc nie ma również powodu by mniej zamożni finansowali świadczenia rodzinom bardziej zamożnych.”
Co ze zwolnieniami?
„Dotychczasowy konglomerat ulg i zwolnień składkowych powinien być zastąpiony obniżeniem minimalnej podstawy wymiaru składek w pierwszym okresie prowadzenia firmy. W ten sposób ulgi trafiałyby do firm rzeczywiście ich potrzebujących tj. takich, których sytuacja ekonomiczna nie pozwala na odprowadzanie większych składek.
Proponujemy również, by reforma wprowadzająca opisane zmiany była neutralna fiskalnie dzięki jednoczesnemu wprowadzeniu ulg dla przedsiębiorców zatrudniających pracowników kierowanych zwłaszcza do rozpoczynających zatrudnianie oraz do grup lub regionów zagrożonych wykluczeniem na rynku pracy.”
Co z emerytami?
„Jest to największa grupa korzystająca ze zwolnień z oskładkowania. Otwartym pozostaje więc pytanie czy nie powinno się wprowadzić progu dochodu, powyżej którego emeryt także opłaca składki. Jednocześnie mogłoby się to przyczynić do zwiększenia wysokości świadczenia w przyszłości, po jego ponownym przeliczeniu.”
Co z „działalnością nieewidencjonowaną”.
„ (…) jej prowadzenie nie powinno być mechanizmem unikania ubezpieczenia z tytułu umowy zlecenia”.
Obowiązkowa składka chorobowa
Autorzy raportu proponują: „Wprowadzenie obowiązkowej składki chorobowej dla osób samozatrudnionych (i innych ubezpieczonych dobrowolnie). Ubezpieczenie to jest popularne wśród samozatrudnionych, a poziom partycypacji pozwala na stwierdzenie, że rezygnacja z dobrowolności i objęcie obowiązkiem nie byłaby zmianą dla samozatrudnionych dolegliwą. Mogłoby się to przyczynić do bardziej sprawiedliwego korzystania przez uprawnionych należących do różnych 66 grup – ze środków Funduszu Chorobowego. Bezpośrednią korzyścią dla ubezpieczonych dotychczas dobrowolnie, byłoby skrócenie okresu wyczekiwania na zasiłek chorobowy.
Polecamy: Wynagrodzenia 2025. Rozliczanie płac w praktyce
Podwyższenie wieku emerytalnego kobiet
W całości ta propozycja brzmi:
„Nie mniej istotne i niezwykle ważne w systemie zdefiniowanej składki jest podwyższenie wieku emerytalnego kobiet i docelowe wyrównanie go z wiekiem emerytalnym mężczyzn. Niższy wiek emerytalny kobiet w sposób drastyczny przyczynia się do obniżania wysokości ich świadczeń oraz znacznie zwiększa poziom dofinansowywania świadczeń (do wysokości emerytury minimalnej) przez państwo. Nierówny wiek emerytalny uderza więc zarówno w same uprawnione, jak i w całe społeczeństwo.”