Od 1 stycznia 2025 r. można złożyć wniosek o rentę wdowią. Do ZUS trafiło ich już ponad 133 tysięcy. Pracownicy ZUS podkreślają, że wnioski ERWD często są błędnie wypełnione, co może spowodować wydłużenie postępowania lub odmowę wypłaty świadczenia. Jak zatem prawidłowo wypełnić wniosek o rentę wdowią?
- Warunki uzyskania prawa do renty wdowiej
- Wysokość renty wdowiej i termin wypłaty
- Najczęściej popełniane błędy przy wypełnianiu wniosku o rentę wdowią
Warunki uzyskania prawa do renty wdowiej
Od początku stycznia ZUS przyjmuje wnioski o tzw. rentę wdowią. Nie jest to nowe świadczenie, ale zbieg dwóch różnych świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Dlatego sama renta rodzinna nie wystarczy do uzyskania renty wdowiej. Dodatkowo należy mieć prawo do jednego ze świadczeń: emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej.
- Samo bycie wdową czy wdowcem nie wystarczy do uzyskania prawa do renty wdowiej. Renta wdowia będzie przyznawana na wniosek po spełnieniu określonych warunków. Trzeba mieć ukończony powszechny wiek emerytalny, wynoszący 60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn, pozostawać we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka, nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż przed ukończeniem 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna) – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, rzeczniczka prasowa ZUS w województwie dolnośląskim. - To oznacza, że wdowa, która nabyła prawa do renty rodzinnej w wieku 40 czy 50 lat nie będzie miała prawa do renty wdowiej – dodaje. Rzeczniczka podkreśla także, że ze zwiększenia nie skorzystają także osoby, które pozostają obecnie w związku małżeńskim.
Wysokość renty wdowiej i termin wypłaty
Osoby owdowiałe nie otrzymają renty wdowiej składającej się po prostu z dwóch świadczeń w pełnym wymiarze. Uprawnieni mogą wybrać, czy chcą otrzymywać:
- pełną rentę rodzinną i 15 proc. własnego świadczenia lub
- pełne własne świadczenie i 15 proc. renty rodzinnej.
Od 1 stycznia 2027 r. drugie świadczenie będzie zwiększone z 15 proc. do 25 proc. Ten wybór będą mieli też uprawnieni do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego czy renty szkoleniowej.
Wysokość sumy dwóch świadczeń nie może przekraczać trzykrotności najniższej emerytury, czyli obecnie 5342,88 zł (3 x 1780,96 zł). W przypadku, gdy suma świadczeń w zbiegu będzie wyższa od trzykrotności najniższej emerytury, świadczenie będzie zmniejszone o kwotę przekroczenia.
ZUS przyzna prawo do świadczeń składających się na tzw. rentę wdowią od miesiąca, w którym złożony został wniosek. Połączone świadczenia ZUS będzie wypłacać od 1 lipca 2025 r. Aby otrzymywać rentę wdowią od 1 lipca br., wniosek należy złożyć do 31 lipca 2025 r.
Jeśli warunki do łącznej wypłaty świadczeń zostaną spełnione po 31 lipca br. lub wniosek w tej sprawie zostanie złożony po tej dacie, wypłatę będzie można podjąć od dnia, w którym warunki zostały spełnione, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożono wniosek.
Najczęściej popełniane błędy przy wypełnianiu wniosku o rentę wdowią
Rzeczniczka podkreśla, że pośpiech nie jest dobrym doradcą. Kowalska-Matis informuje, że według pracowników ZUS, bardzo wiele spośród osób składających dokumenty o rentę wdowią chce to zrobić jak najszybciej, bez uważnego wczytania się w treść informacji. W rezultacie klienci zaznaczają złe odpowiedzi, albo w ogóle nie wypełniają rubryk. Konsekwencją tego może być wydanie decyzji odmownej, bo zgodnie z podanymi w formularzu odpowiedziami wnioskodawca nie spełnia warunków, albo może wydłużyć postępowanie o przyznanie świadczenia. Takim błędem, który się powtarza i na co zwrócili uwagę pracownicy sali obsługi klienta to część rubryk na stronie 3 wniosku, w pozycji oświadczenie wnioskodawcy.
Zdarza się, że klienci, którzy przy informacji „mam przyznane inne świadczenie lub mam złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuję na decyzję w tej sprawie”, zaznaczają odpowiedź „nie”. Taka odpowiedź może skutkować wydaniem decyzji odmawiającej przyznania renty wdowiej, bo warunkiem jest posiadanie prawa do co najmniej dwóch świadczeń. - W tym pytaniu chodzi o to, czy klient ma przyznane swoje świadczenie (np. emeryturę), które zostało zawieszone, gdyż kiedyś wybrał rentę rodzinną – jako korzystniejsze finansowo świadczenie. To samo dotyczy sytuacji, gdy klienci dopiero składają wniosek o swoje świadczenie. Jeśli mieliśmy prawo do swojej emerytury, ale została zawieszona, albo złożyliśmy wniosek o przyznanie swojego świadczenia, bo do tej pory nie występowaliśmy o nie – to wówczas trzeba zaznaczyć odpowiedź „tak”. Odpowiedź na „nie” powoduje, że klient nie spełnia warunku do przyznania renty wdowiej – dodaje rzeczniczka. - Dlatego warto uważnie, na spokojnie przeanalizować wniosek, by udzielić właściwych odpowiedzi – mówi Iwona Kowalska-Matis.
Pracownicy ZUS zwracają też uwagę na inny częsty błąd w wypełnianiu wniosku. Jest on popełniany w rubryce na stronie 3 - w pozycji oświadczenie wnioskodawcy – „mam przyznane inne świadczenie lub mam złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuję na decyzję w tej sprawie”. Klienci najczęściej pomijają udzielenie odpowiedzi na to pytanie dotyczące zagranicznych instytucji i zostawiają te pozycje puste. - Takie wypełnienie formularza ERWD spowoduje konieczność przeprowadzania postępowania wyjaśniającego, co może wydłużyć przyznanie świadczenia – podkreśla Iwona Kowalska-Matis.
Kolejną ważną informacją, w którą klient powinien się wyposażyć wypełniając wniosek o rentę wdowią to numer rachunku bankowego, na jaki ma być wpłacane świadczenie. To ważna rubryka, której nie powinno się pomijać. Dlatego w tym miejscu również należy uzupełnić rubrykę o numer konta bankowego.
MOŻNA ZAREZERWOWAĆ WIZYTĘ W ZUS
W każdej placówce ZUS istnieje możliwość rezerwacji wizyty na dzień i godzinę, które są wybrane przez klienta. Klienci mogą także umówić się na e-wizytę, która odbywa się przy pomocy Internetu.
Iwona Kowalska-Matis informuje, ze w oddziale ZUS w Wałbrzychu przy ulicy Kasztanowej oraz Inspektoracie ZUS w Jeleniej górze, w których jest prowadzony pilotaż nowego systemu obsługi klientów polegający na przyjmowaniu tylko osób wcześniej umówionych - klienci mogą skorzystać z wizyty na stanowisku obsługi wyłącznie po wcześniejszym zarezerwowaniu wizyty.
Można to zrobić na kilka sposobów: poprzez swój profil na PUE/eZUS, aplikację mZUS, dzwoniąc do oddziału ZUS na numer telefonu podany na stronie www.zus.pl, za pośrednictwem pracownika Informacji ogólnej/dziennika podawczego w SOK przy wykorzystaniu kalendarza PUE/eZUS, dzwoniąc do CKK. Klient bez umówionego terminu zostanie obsłużony, ale będzie musiał niestety poczekać aż nie będzie nikogo z wcześniej zarezerwowaną wizytą. Klient, który nie będzie chciał zbyt długo czekać może na miejscu zarezerwować mu wizytę.