Renta socjalna w 2025 roku: ile i dla kogo. Waloryzacja od 1 marca. Czy na tej rencie można pracować?

• IIe wynosi renta socjalna w 2025 roku?
• Kto może uzyskać rentę socjalną
• Kiedy renta socjalna nie przysługuje
• Czy na rencie socjalnej można pracować?
• Konieczne jest coroczne rozliczenie z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych - czas do końca lutego

IIe wynosi renta socjalna w 2025 roku?

- Renta socjalna jest finansowana z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obecnie jej wysokość wynosi 1780,96 zł brutto. Świadczenie to podlega waloryzacji, która przeprowadzana jest od 1 marca każdego roku. Już teraz wiadomo, że od 1 marca 2025 r. renta socjalna wyniesie 1 878,91 zł brutto. To wzrost o 5,5% tj. o 97,95 zł.

W całym kraju ZUS wypłaca 294 tys. takie świadczeń, a w województwie podlaskim 8,7 tys. - informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego.

Kto może uzyskać rentę socjalną

Rentę socjalną mogą otrzymać osoby pełnoletnie, u których lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdziły całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18. roku życia,
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej − przed ukończeniem 25. roku życia,
- w trakcie kształcenia w szkole doktoranckiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Osobą pełnoletnią jest nie tylko ta, która ukończyła 18 lat, ale także kobieta, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16. roku życia.

Renta socjalna może być przyznana na stałe, jeśli całkowita niezdolność do pracy ma charakter trwały.

Renta socjalna może być również przyznana na czas określony w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest okresowa. Przyznanie oraz pobieranie renty socjalnej nie jest uzależnione od spełnienia warunku przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Renta przysługuje m.in. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które czasowo przebywają za granicą, na przykład w celu nauki lub odwiedzin rodziny.

Kiedy renta socjalna nie przysługuje

Renta socjalna nie przysługuje osobom, które mają ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub pobierają świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych. Ponadto renta socjalna nie będzie przyznawana osobom, które są właścicielami lub posiadaczami nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Renta socjalna nie przysługuje również w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.

Jeżeli wnioskodawca ubiega się o rentę socjalną i jednocześnie ma prawo do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 300% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (do 28 lutego 2025 roku wynosi ona 5342,88 zł brutto), przysługuje mu prawo do obu tych świadczeń.

Natomiast gdy łączna kwota obu świadczeń przekroczy 5342,88 zł brutto, ZUS obniży rentę socjalną. Należy jednak pamiętać, że obniżona renta socjalna nie może być niższa niż 10% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, co odpowiada kwocie 178,96 zł brutto. Jeśli natomiast kwota renty rodzinnej przekroczy 300% najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, renta socjalna nie będzie przysługiwać.

Od 1 marca 2025 r. najniższa emerytura wynosi 1 878,91 zł brutto.
300% tej kwoty to od marca 2025 r.: 5636,73 zł.
A 10% tej kwoty to 187,89 zł.

Czy na rencie socjalnej można pracować?

- Osoby pobierające rentę socjalną mają możliwość podejmowania pracy zarobkowej, jednak powinny pamiętać o obowiązujących progach przychodu, które mogą prowadzić do zmniejszenia lub zawieszenia wypłaty świadczenia. Limity zarobkowe są aktualizowane co trzy miesiące. Od 1 grudnia 2024 r. do końca lutego 2025 r. granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 5713,20 zł brutto (70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). Zarobki nieprzekraczające tej kwoty miesięcznie nie wpłyną na wysokość renty wypłacanej przez ZUS. Natomiast, aby uniknąć wstrzymania wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód nie powinien przekraczać 10 610,20 zł brutto - wyjaśnia Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego.

W 2024 roku dopuszczalna roczna kwota przychodu wyniosła 65 611,40 zł brutto, natomiast graniczna roczna kwota przychodu osiągnęła 121 849,50 zł brutto. Kwoty te odpowiadają 70% i 130% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń z 2024 roku.

Natomiast od 1 marca 2025 r. kwota graniczna ta wynosi 5 934,10 złotych. Miesięczne zarobki nieprzekraczające tej kwoty nie wpłyną na wysokość wypłacanego świadczenia. Jeśli przychód jest wyższy od 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie przekracza 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, świadczenie może zostać odpowiednio pomniejszone.
Drugi próg wynosi 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, co od 1 marca 2025 r. wynosi 11 020,40 złotych. Jeśli pracujący rencista przekroczy tę kwotę, ZUS może zawiesić wypłatę świadczenia za dany miesiąc.

Konieczne jest coroczne rozliczenie z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych - czas do końca lutego

Do końca lutego 2025 roku osoby, które w 2024 roku dorabiały do renty socjalnej, mają obowiązek poinformować ZUS o dodatkowych przychodach uzyskanych w tym okresie. Dotyczy to między innymi wynagrodzeń z umowy o pracę, umowy zlecenia oraz przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Przychody te są rozliczane na podstawie zaświadczenia wystawionego przez zakład pracy rencisty.

Natomiast osoby prowadzące działalność gospodarczą składają własne oświadczenie, w którym przychodem jest deklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Warto zaznaczyć, że rozliczeniu podlegają również przychody z pracy za granicą oraz wynagrodzenia z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej.

Aby ZUS mógł dokonać rozliczenia świadczenia w najkorzystniejszy sposób (rocznie lub miesięcznie), zaleca się przedłożenie zaświadczenia o wysokości zarobków osiągniętych w poszczególnych miesiącach. Na podstawie tych dokumentów Zakład porówna przychody z ustalonymi limitami dla 2024 roku lub z limitami dla poszczególnych miesięcy. Nawet jeśli w niektórych miesiącach limit został przekroczony, a w innych nie został osiągnięty, rozliczenie roczne może nie wiązać się z żadnymi skutkami finansowymi.

Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego