Osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, będą miały zapewnione bezpieczniejsze korzystanie z internetu. Nowe przepisy nie będą ingerować w prywatność użytkowników sieci. Ministerstwo Cyfryzacji zaprezentowało najważniejsze założenia planowanej ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści szkodliwych w internecie.
- Będzie ustawa chroniąca małoletnich użytkowników internetu
- Zbyt łatwy dostęp do treści pornograficznych
- Celem ustawy jest ochrona małoletnich
- Będą konsultacje społeczne projektu ustawy
Będzie ustawa chroniąca małoletnich użytkowników internetu
Podczas Kongresu OSE (Ogólnopolska Sieć Edukacyjna) poświęconego tematyce ochrony małoletnich w internecie, Ministerstwo Cyfryzacji zaprezentowało kluczowe założenia planowanej ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści szkodliwych w internecie.
– Ochrona małoletnich w sieci to nie tylko obowiązek, ale i moralny imperatyw. Nasza przyszła ustawa ma stworzyć skuteczne mechanizmy, które ograniczą dostęp do szkodliwych treści i zapewnią dzieciom bezpieczniejsze korzystanie z internetu, a jednocześnie nie będzie ingerować w prywatność użytkowników sieci – powiedział wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka.
Zbyt łatwy dostęp do treści pornograficznych
Na problem zbyt łatwego do treści pornograficznych, wskazują badania przeprowadzone przez Naukowo Akademicką Sieć Komputerową (NASK-PIB) przedstawione w raportach:
- „Nastolatki wobec pornografii cyfrowej. Trajektorie użytkowania. Raport z badań ogólnopolskich. NASK 2022” oraz
- „Nastolatki 3.0”.
Niepokojące dane płynące z tych raportów wskazują, że średnia wieku, w którym dzieci pierwszy raz widziały treści pornograficzne, wynosi niespełna 11 lat, natomiast wśród starszej młodzieży – 12 lat. Prawie co piąty (18,5 proc.) z ankietowanych miał mniej niż 10 lat, kiedy po raz pierwszy zetknął się z treściami o charakterze seksualnym. Nastolatki jako przyczynę pierwszego zetknięcia się z treściami pornograficznymi w internecie wskazały przypadkowy mechanizm powiązania stron (32,8 proc.). Regularną, codzienną praktykę oglądania filmów czy zdjęć pornograficznych deklaruje niemal co czwarty (23,9 proc.) nastolatek. Rodzice większości badanych nie kontrolują, czy ich dzieci oglądają treści pornograficzne w internecie. Taką odpowiedź wskazało w ankiecie 59,9 proc. nastolatków.
Powyższe dane stanowią jedynie część wniosków płynących z badania dzieci i młodzieży. Planowana ustawa ma zaradzić przede wszystkim problemowi zbyt łatwego dostępu do treści pornograficznych, ograniczyć ten dostęp i zapobiec przypadkowemu zetknięciu się małoletnich z tymi treściami.
Celem ustawy jest ochrona małoletnich
Na początku tego roku Ministerstwo Cyfryzacji powołało grupę roboczą, której celem było wypracowanie założeń ustawy. Podczas prac dyskutowano nad problemami, z jakimi stykają się małoletni w świecie cyfrowym, przenalizowano bieżący krajowy stan prawny oraz rozwiązania z innych państw chroniące małoletnich przed dostępem do treści szkodliwych. Dyskutowano także o podmiotach, które powinny zostać objęte dodatkowymi obowiązkami w zakresie ochrony dzieci i młodzieży.
Podczas dyskusji przedstawicieli środowiska akademickiego, organizacji pozarządowych oraz administracji publicznej wypracowano postanowienia, które stanowiły punkt wyjścia do założeń projektu ustawy:
- ustawa obejmie ochroną osoby małoletnie, czyli osoby, które nie ukończyły 18 roku życia,
- dostawcy usług świadczonych drogą elektroniczną będą mieli obowiązek przeprowadzenia analizy ryzyka w zakresie prawdopodobieństwa dostępności treści szkodliwych dla małoletnich w ich usługach. W założeniach ma to wzmocnić odpowiedzialność i świadomość dostawców usług w zakresie treści jakie oferują w ramach swojej działalności,
- ustawa nałoży szczególne obowiązki na te podmioty, w których usługach świadczonych drogą elektroniczną znajdują się treści pornograficzne,
- dostawcy usług (stron, platform internetowych itp.), w ramach których dostępne będą treści pornograficzne, zostaną zobowiązani do dokonywania weryfikacji wieku w celu uniemożliwienia małoletnim dostępu do tych treści,
- przez weryfikację wieku należy rozumieć mechanizmy i narzędzia pozwalające na skuteczne ustalenie pełnoletności, wyłączając możliwość weryfikacji wieku poprzez deklarację użytkownika co do jego wieku oraz szacowanie wieku. W tym ostatnim przypadku warto wskazać, że metody te mogą być zawodne,
- ustawa nie obejmie komunikatorów internetowych, ani poczty elektronicznej, zatem nie będzie możliwe skanowanie treści indywidualnych wiadomości,
- wprowadzony zostanie rejestr domen, zawierających treści pornograficzne, do których dostęp nie jest zabezpieczony weryfikacją wieku; rejestr będzie prowadzony przez NASK-PIB (w ramach już prowadzonego przez Instytut rejestru),
- przedsiębiorcy telekomunikacyjni zostaną zobowiązani do blokowania dostępu do domen znajdujących się w rejestrze,
- dostawca niezgadzający się z wpisem do rejestru będzie mógł wnieść sprzeciw, który będzie rozpatrywany przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej,
- Prezes UKE zyska uprawnienia kontrolne oraz możliwość nakładania administracyjnych kar pieniężnych na podmioty niewywiązujące się z obowiązków wskazanych w ustawie.
Będą konsultacje społeczne projektu ustawy
Ministerstwo Cyfryzacji złożyło wniosek o wpis do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.
Po rozpatrzeniu wniosku projekt ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści szkodliwych w internecie zostanie upubliczniony. W pierwszym kwartale 2025 r. zostaną przeprowadzone zostaną szerokie konsultacje społeczne.