Projekt Programu Czyste Powietrze proponowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uniemożliwia używanie kominka w przypadku skorzystania z dotacji. Taki zapis stoi w sprzeczności z dyrektywami UE, a czasu na konsultacje jest bardzo mało - twierdzą eksperci kampanii Drewno Pozytywna Energia.
- Masz kominek? Nie dostaniesz dotacji z Czystego Powietrza
- Chcesz dotację? Odłącz kominek
- Konsultacje do 27 grudnia 2024 r.
Jeśli ten projekt wejdzie w życie, korzystając z dotacji nie będzie możliwości zainstalowania i użytkowania nowego kominka, a stary trzeba będzie trwale odłączyć od komina – tak mówią zapisy projektu, który znajduje się na stronie https://www.gov.pl/web/funduszmodernizacyjny/program-priorytetowy-czyste-powietrze .
A jakie dokładnie zmiany są proponowane i dlaczego to ślepa uliczka i zamach na bezpieczeństwo energetyczne w skali gospodarstwa domowego i kraju?
Masz kominek? Nie dostaniesz dotacji z Czystego Powietrza
Projekt zmian w nowej edycji programu Czyste Powietrze (którego konsultacje rozpoczęły się 9 grudnia 2024 r.) przewiduje, iż w rozdziale 9.3.1 „Ogólne warunki przyznania i wypłaty dofinansowania”, w pkt. 15 znajdą się zapisy o tym, że:
- nie będzie zainstalowane i nie będzie użytkowane źródło ciepła inne niż wskazane jako koszt kwalifikowany w załączniku 2 do Programu obowiązującym w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie, w przypadku gdy przedsięwzięcie obejmowało wymianę źródła ciepła;
- nie będzie zainstalowany i nie będzie użytkowany w budynku / lokalu mieszkalnym miejscowy ogrzewacz pomieszczeń na paliwo stałe, dotyczy to również kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne.
- W wypadku nie wpisania miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na listę kosztów kwalifikowanych w załączniku 2 do Programu, zapis taki uniemożliwia instalację i użytkowanie tych urządzeń – alarmuje Wojciech Perek, ekspert kampanii Drewno Pozytywna Energia i wyjaśnia: - Miejscowe ogrzewacze pomieszczeń spełniające wymogi emisyjne ekoprojektu, zasilane drewnem kawałkowym lub innym rodzajem biomasy, są niskoemisyjnymi, odnawialnymi źródłami energii. Możliwość wspierania miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń przez programy dotacyjne przewiduje Art 2, ust. 1c Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz. U. 2021 poz. 554), w myśl którego miejscowe ogrzewacze pomieszczeń, o których mówi Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe, to urządzenia spełniające standardy niskoemisyjne. Przedsięwzięcie niskoemisyjne w rozumieniu tejże Ustawy to takie, w wyniku którego następuje wymiana urządzenia niespełniającego standardów niskoemisyjnych na urządzenie je spełniające.
Kwestionowany zapis stoi więc w sprzeczności z cytowanym przepisem ww. Ustawy. W przypadku braku energii elektrycznej lub awarii instalacji grzewczej, tylko miejscowy ogrzewacz pomieszczeń na drewno pozostaje alternatywą, dzięki której możemy zapewnić sobie ciepło. Zachowanie kwestionowanego zapisu skutkowałoby tym, że beneficjenci Programu byliby pozbawieni bezpieczeństwa energetycznego i zabezpieczenia w sytuacjach awaryjnych. Zgodnie z danymi z CEEB, w Polsce jest zainstalowane prawie 3,5 miliona miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń, z których korzysta około 6-8 milionów Polaków. Kwestionowane zapisy stawiałyby użytkowników przed wyborem czy skorzystać z Programu i zrezygnować z tych legalnie zakupionych, zainstalowanych i użytkowanych urządzeń czy też zachować miejscowy ogrzewacz pomieszczeń i zrezygnować z Programu. Zapisy uzależniające uzyskanie dotacji od likwidacji niezależnego i legalnego źródła energii są naruszeniem prawa własności oraz konstytucyjnie zagwarantowanej zasady wolności obrotu gospodarczego i zasady zrównoważonego rozwoju. Wszystkie instalowane obecnie miejscowe ogrzewacze pomieszczeń spełniają wymogi ekoprojektu.
Chcesz dotację? Odłącz kominek
Idą święta, a jakie mamy z nimi pierwsze skojarzenie? Ciepła i rodzinna atmosfera. Może się jednak okazać, że to będą ostatnie świąteczne wieczory, w wielopokoleniowym, rodzinnym gronie, przy trzaskającym ogniu w kominku.
Bowiem projekt zmian programu Czyste Powietrze zakłada, że w rozdziale 9.3.2. "Warunki odnoszące się do źródeł ciepła" znajdzie się następujący zapis: "Dopuszcza się pozostawienie w budynku/lokalu mieszkalnym pieców kaflowych lub kominków, jednak muszą być one trwale odłączone od przewodu kominowego, co oznacza trwałe wyłączenie z użytku i musi być to potwierdzone odpowiednim protokołem kominiarskim wydanym przez mistrza kominiarskiego”. Tak, dobrze czytasz – trwale odłączony.
- Dopisanie do Tabeli 2 Załącznika nr 2 do Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze” – Koszty kwalifikowane oraz maksymalny poziom dofinansowania, kosztu kwalifikowanego „miejscowy ogrzewacz pomieszczeń na drewno lub pellet” to jedyne rozwiązanie – alarmuje Wojciech Perek. Kwalifikowane do dofinansowania miejscowe ogrzewacze pomieszczeń muszą być wpisane na listę ZUM. Wymagania techniczne niezbędne do wpisu danego urządzenia na listę ZUM określa Regulamin listy ZUM publikowany na stronie internetowej https://lista-zum.ios.edu.pl/. Dodatkowo źródła ciepła muszą docelowo spełniać wymogi aktów prawa miejscowego, w tym uchwał antysmogowych, o ile takie zostały ustanowione na terenie położenia budynku/lokalu mieszkalnego objętego dofinansowaniem. Można wprowadzić zapis, że miejscowy ogrzewacz pomieszczeń z płaszczem wodnym musi być eksploatowany ze zbiornikiem akumulacyjnym/buforowym. A przewody kominowe / spalinowe muszą być dostosowane do pracy z zamontowanym miejscowym ogrzewaczem pomieszczeń, co będzie potwierdzone w protokole z odbioru kominiarskiego podpisanym przez mistrza kominiarskiego.
Możliwości wspierania dotacjami miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń nie wyklucza w szczególności § 132 ust.1 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Używanie miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na biomasę stałą jest wspierane przez dyrektywę EPBD – podsumowuje ekspert kampanii Drewno Pozytywna Energia.
Konsultacje do 27 grudnia 2024 r.
A przysłowiową „kropką nad i” oraz czynnikiem budzącym kolejne wątpliwości jest termin obowiązkowych w przypadku takich projektów konsultacji społecznych. Zaplanowano je bowiem między 9 a 27 grudnia br. Konia z rzędem temu, kto w ferworze przygotowań do świąt znajdzie czas, energię i przede wszystkim trafi w sieci na informację o konsultacjach.
Skoro przeczytałeś ten tekst, to już o nich wiesz. Nie pozostań obojętny. Idź na konsultacje i wyraź swoje zdanie – masz do tego konstytucyjne prawo.