W dniu dzisiejszym (tj. 3.12.2024 r.), podczas posiedzenia senackiej Komisji Petycji, zostanie rozpatrzona petycja o wprowadzenie do ustawy z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych – nowego świadczenia, które byłoby wypłacane małżonkom z przynajmniej 50-letnim stażem małżeńskim. Świadczenie to, miałoby mieć charakter jednorazowy i opiewać na kwotę od 5 tys. do nawet 8 tys. zł, w zależności od długości stażu małżeńskiego. Aktualnie, małżeństwa z długoletnim stażem mogą liczyć co najwyżej na odznaczenie od Prezydenta, z którym nie wiąże się żadna gratyfikacja finansowa.
- Medal od Prezydenta za długoletnie pożycie małżeńskie
- Od 5 tys. do nawet 8 tys. zł dla małżeństw z długoletnim stażem
- „Małżeństwo 500+” nie spotkało się z przychylnością resortu rodziny i polityki społecznej w poprzednim rządzie
Medal od Prezydenta za długoletnie pożycie małżeńskie
W obecnym stanie prawnym, małżeństwa, które przeżyły ze sobą 50 lat, mogą liczyć na odznaczenie (medal) od Prezydenta. W celu jego otrzymania, nie wcześniej niż w roku kalendarzowym, w którym para obchodzić będzie 50 rocznicę zawarcia związku małżeńskiego – w Urzędzie Stanu Cywilnego, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania – powinna złożyć wniosek o nadanie medalu za długoletnie pożycie małżeńskiego, do którego załączony zostanie skrócony odpis aktu zawarcia związku małżeńskiego oraz kserokopie dowodów osobistych obojga małżonków.
W następstwie złożonego wniosku – kandydatury małżeństw do nadania odznaczenia – przekazywane są przez wojewodów do Prezydenta, który decyduje o ich nadaniu. W terminie 6 miesięcy od wydania przez Prezydenta postanowienia w przedmiocie nadania odznaczeń – Urząd Stanu Cywilnego, który o nie wnioskował, zobowiązany jest do zorganizowania uroczystości, podczas której odbędzie się wręczenie medali.
Odznakę za długoletnie pożycie małżeńskie w imieniu Prezydenta, mogą przy tym wręczać wyłącznie określone ustawowo osoby – tj. marszałek województwa, starosta, wójt, burmistrz oraz prezydent miasta.
Z wręczeniem medalu za długoletnie pożycie małżeńskie – w obecnym stanie prawnym – nie wiąże się żadna gratyfikacja finansowa odznaczonych.
Od 5 tys. do nawet 8 tys. zł dla małżeństw z długoletnim stażem
W dniu 24 stycznia 2023 r. do Komisji senackiej, została złożona petycja (znak P10-11/23) o wprowadzenie do ustawy z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych – nowego świadczenia, które byłoby wypłacane małżonkom z przynajmniej 50-letnim stażem małżeńskim.
Świadczenie to, miałoby opiewać na następujące kwoty:
5 000 tys. zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego 50 lat (tzw. Złote Gody),
5 500 zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego 55 lat (rocznica Szmaragdowa lub Platynowa),
6 000 zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego 60 lat (rocznica Diamentowa),
6 500 zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego 65 lat (rocznica Żelazna),
7 000 zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego 70 lat (rocznica Kamienna),
7 500 zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego 75 lat (rocznica Brylantowa) i odpowiednio
8 000 zł – w przypadku nieprzerwanego stażu małżeńskiego wynoszącego8 0 lat (rocznica tzw. Dębowa).
Zgodnie z przedstawionym w petycji projektem przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych – świadczenie to, miałoby być wypłacane na wniosek małżonków, po przedstawieniu przez nich zaświadczenia z Urzędu Stanu Cywilnego, potwierdzającego staż małżeński. Śmierć jednego z małżonków, która nastąpiłaby po złożeniu wniosku o przyznanie świadczenia, nie pozbawiałaby natomiast prawa do świadczenia drugiego z małżonków.
Zdaniem wnoszącego petycję – „małżonkowie o tak długim stażu pożycia powinni otrzymywać świadczenie rodzinne na podobieństwo tzw. emerytury honorowej, otrzymywanej przez 100-latków (aczkolwiek ta otrzymywana jest co miesiąc), przy czym świadczenie to powinno być przyznawane po wspólnym przeżyciu określonej ilości lat”.
Więcej na temat świadczenia honorowego dla osób, które ukończyły 100 rok życia i korzystnych dla seniorów zmian, w tym zakresie, które wejdą w życie od 1 stycznia 2025 r. – można przeczytać w poniższym artykule:
Przedmiotowa petycja ma zostać rozpatrzona przez senacką Komisję Petycji podczas posiedzenia, które odbędzie się już w dniu dzisiejszym, tj. 3.12.2024 r.
„Małżeństwo 500+” nie spotkało się z przychylnością resortu rodziny i polityki społecznej w poprzednim rządzie
Wcześniejszy pomysł dotyczący wprowadzenia gratyfikacji finansowej dla małżeństw z długoletnim stażem małżeńskim – wynikający z petycji z dnia 21 lutego 2022 r. (znak BKSP-144-IX-578/22), która została złożona do Sejmu poprzedniej kadencji – nie spotkał się z przychylnością ówczesnego Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Propozycja ta, zakładała wprowadzenie nowego programu wsparcia pn. „Małżeństwo 500+”, zakładającego wypłatę comiesięcznego świadczenia w wysokości 500 zł małżeństwom ze stażem 40-letnim, 45-letnim, 50-letnim i dłuższym. Petycja ta, w dniu 9 marca 2022 r., została skierowana do sejmowej Komisji ds. Petycji, która z kolei – w dniu 21 lipca 2022 r. – zwróciła się o zajęcia stanowiska do ówczesnego Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. W odpowiedzi na dezyderat Komisji, ówczesna wiceminister rodziny i polityki społecznej Barbara Socha poinformowała, iż – „promocja małżeństwa może dokonywać się w bardzo różnych formach, niekoniecznie w formie finansowej”, podając jako przykład nadawane przez Prezydenta odznaczenia za długoletnie pożycie małżeńskie, jak również, iż – „wraz z postępującym wiekiem, bardzo często dochodzi do tzw. singularyzacji starości, której wyrazem jest wysoki odsetek osób starszych prowadzących jednoosobowe gospodarstwo domowe.” Te osoby z kolei – są w dużo trudniejszej sytuacji finansowej, niż osoby żyjące w długotrwałych związkach małżeńskich. W obszarze wsparcia finansowego osób starszych, kluczową rolę odrywają więc działania podejmowane w zakresie usług dla seniorów oraz dodatkowych świadczeń z pomocy społecznej, które są przekazywane w zależności od sytuacji materialnej – podsumowała wiceminister. Po przyjęciu odpowiedzi ministerstwa – sejmowa Komisja ds. Petycji zakończyła swoje prace w tej sprawie.
Pozostaje zatem bacznie obserwować jaki los czeka kolejną petycję – tym razem w sprawie ustanowienia świadczeń jednorazowych dla małżeństwa z długoletnim stażem.
Sprawdź >>> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 16.10.1992 r. o orderach i odznaczeniach (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2053)
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15.12.2004 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczeń oraz wzorów odpowiednich dokumentów (Dz.U. z 2004 r., nr 277, poz. 2743 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 323)