Dofinansowanie do wynajmu mieszkania lub domu z budżetu państwa. Do rozdania aż 150 mln zł. Można składać wnioski

• Dofinansowanie do wynajmu mieszania – program realizowany przez PFRON
• Dofinansowanie do wynajmu mieszania – ile można otrzymać?
• Dofinansowanie do wynajmu mieszania – kto może się o nie ubiegać?
• Dofinansowanie do wynajmu mieszania – w jaki sposób można się o nie ubiegać?

Dofinansowanie do wynajmu mieszania – program realizowany przez PFRON

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) jest państwowym funduszem celowym, utworzonym na podstawie ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, którego celem jest wyrównywanie szans i poszanowanie praw osób niepełnosprawnych, jak również usuwanie barier w życiu codziennym, nauce, pracy i pełnieniu ról społecznych przez osoby z niepełnosprawnością. Środki, którymi gospodaruje PFRON na realizację ww. celów, pochodzą m.in. z dotacji budżetu państwa, jak również z obowiązkowych (jak i dobrowolnych) wpłat pracodawców. 

Jednym z programów PFRON, jest realizowany na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – program „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” Mieszkanie dla absolwenta, którego celem jest wzrost niezależności beneficjentów oraz ułatwienie im aktywności zawodowej i społecznej poprzez zapewnienie samodzielnego mieszkania spełniającego indywidualne kryterium dostępności dla beneficjenta. W ramach ww. programu – jego beneficjent, może otrzymać dofinansowanie kosztów wynajmu mieszkania lub domu jednorodzinnego. W celu otrzymania dofinansowania, lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny może być przez beneficjenta programu wynajmowany (na cele mieszkaniowe) samodzielnie, jak i wspólnie z innymi osobami fizycznymi, a ponadto, muszą zostać spełnione następujące warunki:

• osoba ubiegająca się o dofinansowanie musi faktycznie zamieszkiwać w lokalu mieszkalnym lub domu, o dofinansowanie wynajmu którego zamierza się ubiegać, 

• na każdego najemcę lokalu mieszkalnego lub domu, musi przypadać nie mniej niż 20 m² powierzchni użytkowej,

• umowa najmu lokalu mieszkalnego lub domu musi być sporządzona na piśmie, a beneficjent – wskazany  w niej jako najemca lub jeden z najemców,

• w umowie najmu lokalu mieszkalnego lub domu, podpisanej przez wszystkie strony umowy, musi być wskazana wysokość czynszu i innych opłat, jeśli występują oraz

• czynsz wnoszony przez osobę ubiegającą się o dofinansowanie, musi być przekazywany na wskazany w umowie najmu rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-rozliczeniowej.

Dofinansowanie do wynajmu mieszania – ile można otrzymać?

Do kosztów wynajmu mieszkania lub domu jednorodzinnego, które mogą zostać dofinansowane w ramach realizowanego przez PFRON programu „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” Mieszkanie dla absolwenta – zalicza się nie tylko czynsz najmu, ale również koszty związane z eksploatacją lokalu, w tym: opłaty za ogrzewanie lokalu oraz części wspólnych, opłaty za energię elektryczną w lokalu oraz w częściach wspólnych, opłaty za wywóz śmieci, opłaty za sprzątanie części wspólnych budynku, ubezpieczenie nieruchomości, opłaty za eksploatację części wspólnych, opłaty za konserwację urządzeń technicznych oraz obowiązkowe wpłaty na fundusz remontowy, w części przypadającej na beneficjenta. Jednym słowem – niemal wszystkie koszty najmu lokalu, ponoszone przez beneficjenta.

Dofinansowanie udzielane jest na maksymalny okres 60 miesięcy i wynosi: 

1. 100% kosztów najmu, nie więcej jednak niż 100% miesięcznej wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania dla danej lokalizacji wynajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego – od 1 do 24 miesiąca,

2. 70% kosztów najmu, nie więcej jednak niż 70% miesięcznej wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania dla danej lokalizacji wynajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego – od 25 do 42 miesiąca i odpowiednio

3. 40% kosztów najmu, nie więcej jednak niż 40% miesięcznej wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania dla danej lokalizacji wynajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego – od 43 do 60 miesiąca.

Ww. maksymalna kwota dofinansowania miesięcznego kosztu wynajęcia lokalu mieszkalnego, zależy przy tym od kilku czynników:

1. lokalizacji przedmiotu dofinansowania, w trzech poziomach zróżnicowania:

   • miasto wojewódzkie,

   • gminy sąsiadujące bezpośrednio z miastem wojewódzkim oraz

   • pozostałe gminy w danym województwie,

2. aktualnej wartości średnich wskaźników przeliczeniowych kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych obowiązującej na poszczególnych poziomach terytorialnych, ogłaszanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego w programie „Mieszkanie na Start” na dany kwartał (z wartościami aktualnych wskaźników, obowiązujących w czwartym kwartale br., można zapoznać się pod adresem – https://www.bgk.pl/bip/komunikat-z-01102024-r/) oraz

3. sposobu poruszania się beneficjenta (zróżnicowanie dla osób poruszających się przy pomocy wózka inwalidzkiego oraz pozostałych osób):

   • dla osoby poruszającej się przy pomocy wózka inwalidzkiego – 38% wartości określonej aktualną wartością średnich wskaźników przeliczeniowych kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych obowiązującej na poszczególnych poziomach terytorialnych, ogłaszaną przez Bank Gospodarstwa Krajowego w programie „Mieszkanie na Start” na dany kwartał i odpowiednio

   • dla osoby poruszającej się bez pomocy wózka inwalidzkiego – 28% wartości określonej aktualną wartością średnich wskaźników przeliczeniowych kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych obowiązującą na poszczególnych poziomach terytorialnych, ogłaszaną przez Bank Gospodarstwa Krajowego w programie „Mieszkanie na Start” na dany kwartał.

Szczegółowych informacji na temat ww. maksymalnych kwot dofinansowania – należy poszukiwać w starostwie powiatowym, właściwym ze względu na lokalizację mieszkania lub domu, o dofinansowanie wynajmu którego zamierza się ubiegać. Program jest bowiem realizowany przez samorządy powiatowe, które wyrażą chęć przystąpienia do jego realizacji i w tym celu – zawrą z PFRON umowę w sprawie realizacji programu. 

Dofinansowanie do wynajmu mieszania – kto może się o nie ubiegać?

O dofinansowanie w ramach programu „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” Mieszkanie dla absolwenta, może ubiegać się osoba, która spełnia następujące warunki: 

1. posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, a w przypadku osób z niepełnosprawnością narządu słuchu – także w stopniu umiarkowanym lub orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub odpowiednio – o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

2. posiada status absolwenta szkoły podstawowej, ponadpodstawowej (wszystkich typów szkół) lub szkoły wyższej uzyskany w okresie 36 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku albo opuszcza rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub warsztat terapii zajęciowej,

3. posiada pełną zdolność do czynności prawnych,

4. złoży oświadczenie, że nie jest właścicielem mieszkania ani nie przysługuje jej spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości realizowania aktywności zawodowej oraz

5. złoży oświadczenie o poszukiwaniu zatrudnienia lub o podjętym zatrudnieniu.

Przez poszukiwanie zatrudnienia, o którym mowa w pkt 5 powyżej, należy przy tym rozumieć – konkretne starania, które osoba, zamierzająca ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu, poczyniła aby znaleźć pracę, tzn. m.in. podjęła jedno z następujących działań: zamieszczanie lub odpowiadanie na ogłoszenia, w tym także korzystanie z aplikacji i portali umożliwiających poszukiwanie pracy znajdujących się w internecie, przeglądanie ogłoszeń, poszukiwanie pracy poprzez krewnych, znajomych lub bezpośrednio w zakładach pracy, poszukiwanie pracy poprzez powiatowy urząd pracy lub prywatne biuro pośrednictwa pracy, uczestniczenie w testach, rozmowach kwalifikacyjnych albo podjęcie starań o zorganizowanie własnego miejsca pracy.

Przez zatrudnienie, o którym mowa w pkt 5 powyżej, należy natomiast rozumieć:

1. stosunek pracy na podstawie umowy lub umów o pracę,

2. stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy lub umów o pracę,

3. działalność rolniczą w rozumieniu ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,

4. działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców lub

5. zatrudnienie na podstawie umowy lub umów cywilnoprawnych,

o ile tak rozumiane – co najmniej jedno z wyżej wymienionych form zatrudnienia – trwa co najmniej 3 miesiące oraz w przypadku lit. a, b i e – określone w umowie wynagrodzenie, jest łącznie nie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę (które aktualnie opiewa na kwotę 4300 zł¹), a w przypadku lit. c i d – średniego przychodu z okresu ostatnich 3 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku. 

Zatrudnienie, zgodnie z ww. rozumieniem tego pojęcia – co do zasady – musi być utrzymane przez beneficjenta programu w okresie od 25 do 60 miesiąca pobierania dofinansowania. W pierwszych 24 miesiącach objętych dofinansowaniem – beneficjent nie musi bowiem informować realizatora programu (czyli starostwa powiatowego) o każdej zmianie lub utracie zatrudnienia. Począwszy od 25 miesiąca objętego dofinansowaniem natomiast – zobowiązany jest do każdorazowego przekazywania realizatorowi programu informacji w powyższym zakresie, przy czym przerwa w okresie zatrudnienia może trwać maksymalnie 2 miesiące, jeżeli beneficjent nie wykaże aktywnego poszukiwania pracy. W przypadku aktywnego poszukiwania pracy – okres ten jest wydłużony do maksymalnie 6 miesięcy. Do 6 miesięcy ograniczony jest również łączny czas wszystkich przerw w okresie zatrudnienia, które mogą mieć miejsce od 25 do 60 miesiąca pobierania dofinansowania.

W tym roku, o dofinansowanie wynajmu mieszkania lub domu, po raz pierwszy mogą ubiegać się osoby opuszczające warsztat terapii zajęciowej – zostały one bowiem dodane do katalogu beneficjentów programu uchwałą nr 12/2024 Rady Nadzorczej PFRON z dnia 21.11.2024 r. zmieniająca uchwałę w sprawie zatwierdzenia programu „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” Mieszkanie dla absolwenta.

Dofinansowanie do wynajmu mieszania – w jaki sposób można się o nie ubiegać?

W celu ubiegania się o otrzymanie dofinansowania – za pośrednictwem „Systemu Obsługi Wsparcia” (SOW) (dostępnego pod adresem: https://sow.pfron.org.pl/) – należy złożyć wniosek o przyznanie dofinansowania na wynajem lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego spełniającego indywidualne kryterium dostępności dla beneficjenta. 

Do wniosku tego, należy dołączyć:

• orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, a w przypadku osób z niepełnosprawnością narządu słuchu, także w stopniu umiarkowanym lub orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub odpowiednio – z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

• kopię dokumentu potwierdzającego status absolwenta lub kopię dokumentu potwierdzającego opuszczenie rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawczej lub warsztatu terapii zajęciowej,

• oświadczenie wnioskodawcy, że nie jest właścicielem mieszkania ani nie przysługuje mu spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości realizowania aktywności zawodowej oraz

• oświadczenie o poszukiwaniu zatrudnienia lub o podjętym zatrudnieniu.

Realizator programu, czyli starostwo powiatowe, właściwe ze względu na aktualne miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o dofinansowanie – w następstwie złożonego wniosku, w terminie 14 dni udzieli odpowiedzi o jego pozytywnym lub negatywnym rozpatrzeniu. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku – osoba ubiegająca się o dofinansowanie, będzie miała 90 dni na dostarczenie do starostwa umowy najmu mieszkania (lub domu) wraz z oświadczeniem, że mieszkanie to (lub odpowiednio – dom) spełnia indywidualne kryterium dostępności. Po dostarczeniu ww. dokumentów – pomiędzy starostwem, a osobą ubiegającą się o dofinansowanie, zostanie zawarta umowa na dofinansowanie, na podstawie której, do 10 dnia każdego miesiąca, na rachunek bankowy beneficjenta, będą przekazywane przyznane środki.

Wnioski o udział w programie można składać już dzisiaj. Nie została również, przez PFRON, określona data końcowa realizacji programu – zawieranie umów z beneficjentami, odbywać się będzie aż do wyczerpania budżetu programu, który opiewa na 150 mln zł. 

Sprawdź >>> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa

¹ Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14.09.2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. z 2023 r., poz. 1893)

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 44 z późn. zm.)