Dofinansowanie zimowego wypoczynku dla seniorów. Emeryci i renciści mogą otrzymać nawet 3307 zł

• Dofinansowanie zimowego wypoczynku dla emerytów i rencistów od byłego pracodawcy 
• Ile środków, pracodawcy powinni przeznaczać na utworzenie ZFŚS? 
• A co z pracodawcami, którzy nie są zobowiązani do utworzenia ZFŚS?
• Seniorzy mogą również ubiegać się o dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego z PFRON

Dofinansowanie zimowego wypoczynku dla emerytów i rencistów od byłego pracodawcy 

Emeryci i renciści, będący byłymi pracownikami pracodawców, którzy są zobowiązani do utworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ZFŚS lub Fundusz), z którego finansowana jest działalność pracodawców polegająca m.in. na wspieraniu różnych form wypoczynku pracowników, ich działalność kulturalno-oświatowej oraz sportowo-rekreacyjnej – mogą liczyć na dofinansowanie zimowego wypoczynku w postaci świadczenia urlopowego „wczasy pod gruszą” (które – na takich samych zasadach jak w okresie letnim – może być również pobierane w okresie zimowym), o ile zostało ono przewidziane w ustalonym przez danego pracodawcę regulaminie ZFŚS. W praktyce, świadczenie takie zazwyczaj znajduje się w regulaminach ZFŚS pracodawców zobowiązanych do utworzenia Funduszu. 

Do utworzenia ZFŚS, zobowiązani są pracodawcy:

1. zatrudniających według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty,

2. zatrudniających według stanu na dzień 1 stycznia danego roku, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, ale wyłącznie, jeżeli zawnioskuje o to zakładowa organizacja związkowa działająca u danego pracodawcy oraz

3. prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych (np. szkoły, straż miejska, straż pożarna, policja, domy pomocy społecznej, miejskie ośrodki pomocy rodzinie czy urzędy państwowe) i samorządowych zakładów budżetowych (np. miejskie zakłady aktywności zawodowej czy zarządy cmentarzy komunalnych) – bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników. 

Osobami uprawnionymi do korzystania ze świadczeń z Funduszu są nie tyko obecni pracownicy danego pracodawcy i ich rodziny, ale również emeryci i renciści – tj. byli pracownicy i ich rodziny. 

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – o tym komu i w jakiej wysokości może zostać przyznane świadczenie socjalne – powinno przy tym decydować kryterium socjalne, tj. sytuacja życiowa, rodzinna i materialna osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Na wyższe świadczenia z ZFŚS mogą zatem liczyć najgorzej zarabiający pracownicy lub osoby, których rodzina znajduje się w najtrudniejszej sytuacji materialnej lub życiowej, a na najniższe świadczenia – najlepiej zarabiający, których rodziny nie borykają się z problemami natury materialnej lub np. zdrowotnej (z zależności od zasad ustalonych przez pracodawcę w regulaminie ZFŚS). 

W praktyce, w regulaminach ZFŚS, najczęściej – wysokość świadczeń z Funduszu, uzależniana jest od przypisania danej osoby do określonych „widełek” wysokości dochodu na osobę w rodzinie, za poprzedni rok kalendarzowy, a prawo do korzystania z Funduszu – uzależniane jest od przedstawienia pracodawcy (lub odpowiednio – byłemy pracodawcy) np. zaświadczeń (zarabiających członków rodziny) z urzędu skarbowego, potwierdzających wysokość tego dochodu. 

Ile środków, pracodawcy powinni przeznaczać na utworzenie ZFŚS? 

W przypadku pracodawców, którzy są zobowiązani do utworzenia ZFŚS – ustawa z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – nie narzuca wysokości poszczególnych świadczeń z Funduszu (te bowiem pracodawca powinien ustalić w regulaminie ZFŚS). Określa jednak, w jakiej wysokości, pracodawca powinien utworzyć Fundusz na dany rok – ustalając wysokość tzw. corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. 

Coroczny odpis podstawowy stanowi równowartość dokonanych odpisów na rachunek bankowy Funduszu. Na jednego zatrudnionego – wysokość odpisu podstawowego wynosi:

• 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. W bieżącym roku (tj. 2024) – wysokość tego odpisu opiewać będzie zatem na kwotę 2 417,14 zł (tj. 37,5% z 6 445,71 zł, które stanowi kwotę przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2023 r.¹);

• w przypadku pracownika młodocianego – w pierwszym roku nauki 5%, w drugim roku nauki 6%, a w trzecim roku nauki 7% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą i odpowiednio

• w przypadku pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze – 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. W bieżącym roku (tj. 2024) – wysokość tego odpisu opiewać będzie zatem na kwotę 3 222,86 zł (tj. 50% z 6 445,71 zł, które stanowi kwotę przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2023 r.¹). 

A co z pracodawcami, którzy nie są zobowiązani do utworzenia ZFŚS?

Pracodawcy, którzy według stanu na dzień 1 stycznia danego roku, zatrudniają mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty (u których zakładowa organizacja związkowa nie zawnioskuje o utworzenie Funduszu) – na zasadzie dobrowolności – mogą natomiast:

1. utworzyć ZFŚS (na takich samych zasadach, jak pracodawcy do tego zobowiązani) albo

2. wypłacać pracownikom tzw. świadczenie urlopowe (które w praktyce, najczęściej przybiera formę „wczasów pod gruszą”), przy czym:

   • wysokość tego świadczenia jest ograniczona kwotowo – tj. nie może ona przekroczyć wysokości tzw. odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika, czyli:

     • 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. W bieżącym roku (tj. 2024) – świadczenie urlopowe, w tym przypadku, nie będzie mogło zatem przekroczyć kwoty 2 417,14 zł (tj. 37,5% z 6 445,71 zł, które stanowi kwotę przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2023 r.¹);

     • w przypadku pracownika młodocianego – w pierwszym roku nauki 5%, w drugim roku nauki 6%, a w trzecim roku nauki 7% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą i odpowiednio

     • w przypadku pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze – 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. W bieżącym roku (tj. 2024) – świadczenie urlopowe, w tym przypadku, nie będzie mogło zatem przekroczyć kwoty 3 222,86 zł (tj. 50% z 6 445,71 zł, które stanowi kwotę przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2023 r.¹).

Seniorzy mogą również ubiegać się o dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego z PFRON

Seniorzy, którzy posiadają orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności – mogą ponadto ubiegać się o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). 

O dofinansowanie turnusu, osoba niepełnosprawna może ubiegać się pod warunkiem, że:

1. Przeciętny miesięczny dochód w jej rodzinie (tj. dochód wszystkich członków rodziny, pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, podzielony przez liczbę tych członków), obliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku o dofinansowanie, nie przekracza kwoty:

   • 50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym (tj. aktualnie – kwoty 4019,21 zł), lub odpowiednio

   • 65% przeciętnego wynagrodzenia w przypadku osoby samotnej (tj. aktualnie – kwoty 5224,97 zł),

na potwierdzenie czego, złoży oświadczenie o wysokości dochodu wraz z informacją o liczbie osób we wspólnym gospodarstwie domowym.

W przypadku przekroczenia tych kwot, dofinansowanie pomniejszane jest o kwotę, o którą dochód został przekroczony, a w przypadku osób w trudnej sytuacji materialnej lub losowej – może zostać przyznane dofinansowanie bez jego pomniejszania, pomimo przekroczenia ww. progu dochodowego;

2. Została skierowana na turnus rehabilitacyjny na wniosek lekarza, pod którego opieką się znajduje;

3. W danym roku, w którym ubiega się o dofinansowanie, nie uzyskała jeszcze na ten cel dofinansowania ze środków PFRON;

4. Weźmie udział w turnusie, który odbędzie się w ośrodku wpisanym do rejestru ośrodków, prowadzonego przez wojewodę (rejestr ośrodków dostępny jest pod adresem: https://empatia.mpips.gov.pl/web/piu/dla-swiadczeniobiorcow/turnusy/wyszukiwarka-osrodkow) albo poza takim ośrodkiem, w przypadku gdy turnus jest organizowany w formie niestacjonarnej;

5. Wybierze organizatora turnusu, który posiada wpis do rejestru organizatorów turnusów (rejestr organizatorów turnusów dostępny jest pod adresem: https://empatia.mpips.gov.pl/web/piu/dla-swiadczeniobiorcow/turnusy/wyszukiwarka-organizatorow);

6. Będzie uczestniczyła w zajęciach przewidzianych w programie turnusu, który wybrała;

7. Nie będzie pełniła funkcji członka kadry na turnusie ani nie będzie opiekunem innego uczestnika tego turnusu;

8. a w przypadku turnusu, którego program przewiduje także zabiegi fizjoterapeutyczne – przedstawi podczas pierwszego badania lekarskiego na turnusie, zaświadczenie lekarskie o aktualnym stanie zdrowia, w szczególności o chorobie zasadniczej, uczuleniach i przyjmowanych lekach.

Wysokość dofinansowania, które można otrzymać z PFRON w 2024 r. wynosi:

• 30% przeciętnego wynagrodzenia (tj. aktualnie – 2480 zł¹) – dla osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności,

• 27% przeciętnego wynagrodzenia (tj. aktualnie – 2232 zł¹) – dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,

• 25% przeciętnego wynagrodzenia (tj. aktualnie – 2067 zł¹) – dla osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności i odpowiednio

• 20% przeciętnego wynagrodzenia (tj. aktualnie – 1653 zł¹) – dla opiekuna osoby niepełnosprawnej.

W przypadku uzasadnionym szczególnie trudną sytuacją życiową osoby niepełnosprawnej, dofinansowanie dla tej osoby – może natomiast zostać podwyższone do wysokości 40% przeciętnego wynagrodzenia (tj. aktualnie – 3307 zł¹). Kwota dofinansowania nie może być jednak wyższa od faktycznego kosztu uczestnictwa danej osoby w turnusie.

W celu otrzymania dofinansowania z PFRON, należy wystąpić z wnioskiem o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym, który należy dostarczyć do PCPR (Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie), właściwego ze względu na swoje miejsce zamieszkania lub pobytu. Do wniosku tego, należy dołączyć:

• kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub kopię orzeczenia lub wypisu z treści orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem albo kopię orzeczenia o niepełnosprawności oraz

• wniosek lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba niepełnosprawna, o skierowanie na turnus rehabilitacyjny.

Wnioski o dofinansowanie, rozpatrywane są przez PCPR w terminie 30 dni. 

Następnie – w terminie 30 dni od otrzymania powiadomienia o przyznaniu dofinansowania, nie później jednak niż na 21 dni przed dniem rozpoczęcia turnusu rehabilitacyjnego – należy przekazać do PCPR informację o wyborze turnusu, w którym będzie się uczestniczyło. Po otrzymaniu powyższej informacji, PCPR, w terminie 7 dni, dokona weryfikacji ww. turnusu w stosownych rejestrach (ośrodków i organizatorów). W przypadku jakichkolwiek zastrzeżeń – poinformuje o konieczności dokonania wyboru innego ośrodka lub organizatora turnusu, pod rygorem nieprzekazania przyznanego dofinansowania. Kwota przyznanego dofinansowania przekazywana jest bezpośrednio organizatorowi turnusu, w terminie 7 dni od dnia otrzymania oświadczenia organizatora turnusu, zawierającego potwierdzenie możliwości uczestniczenia danej osoby w wybranym przez nią turnusie.

Sprawdź >>> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa

¹ Przeciętne miesięczne wynagrodzenie, wynosi bowiem aktualnie 8266,30 zł – zgodnie z obwieszczeniem Prezesa GUS z dnia 21.10.2024 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale 2024 r.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 288)

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15.11.2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz.U. z 2007 r., nr 230, poz. 1694 z późn. zm.)

• Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 44 z późn. zm.)