Adopcja dzieci w związku partnerskim [projekt ustawy]

• Ustawa o rejestrowanych związkach partnerskich
• Sprawowanie władzy rodzicielskiej
• Brak możliwości adopcji dziecka

Ustawa o rejestrowanych związkach partnerskich

Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich trafił do konsultacji społecznych. Projekt określa zasady, na podstawie których dojdzie do zawarcia rejestrowanego związku partnerskiego.

Rejestrowany związek partnerski oparty będzie na zasadach równości i niedyskryminacji, zapewniając wszystkim osobom, niezależnie od płci, możliwość realizacji ich potrzeb i pragnień życiowych. Związek partnerski zostanie zawarty, gdy dwie osoby złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia o zawarciu tego związku.

Sprawowanie władzy rodzicielskiej

Ze względu na brak w obecnym polskim prawie związku partnerskiego, tej samej i różnej płci, niemożliwe jest sprawowanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi wychowywanymi w tego typu nieformalnych rodzinach. Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi bowiem, że przysposobić (czyli adoptować) dziecko wspólnie mogą tylko małżonkowie. 

Obecnie osoby pozostające we wspólnym pożyciu są pozbawione możliwości przysposobienia dziecka. Tylko małżonek może przysposobić dziecko swojego małżonka. Jest to tzw. przysposobienie wewnętrzne. Tymczasem partner lub partnerka nie ma możliwości przysposobienia dziecka swojego partnera lub partnerki, gdyż skutkowałoby to utratą przez dotychczasowego rodzica wszelkich praw i obowiązków rodzicielskich.

Brak możliwości adopcji dziecka

Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich nie zakłada możliwości adopcji zewnętrznej ani możliwości przysposobienia dziecka lub dzieci partnera. Osoba w związku partnerskim będzie jednak uprawniona do uczestniczenia w sprawowaniu bieżącej pieczy nad wspólnie z nim zamieszkującym dzieckiem pozostającym pod władzą rodzicielską drugiego partnera (lub partnerki) i jego wychowaniu. Warunkiem tego będzie brak sprzeciwu którekolwiek z rodziców wykonujących władzę rodzicielską nad tym dzieckiem. 

Projekt podkreśla, że uprawnienie to wiąże się z obowiązkiem kierowania się dobrem dziecka oraz poszanowaniem jego godności i praw. Zapis ten wynika przede wszystkim z tego, że ustawa powinna uwzględniać fakt sprawowania rzeczywistej pieczy nad dzieckiem przez osoby, które nie są jego rodzicami ani nie przysługują im prawa i obowiązki rodzicielskie. Zakłada się zatem, że osoba w związku partnerskim, która uczestniczy w sprawowaniu pieczy nad małoletnim dzieckiem drugiej osoby w związku partnerskim, powinna mieć prawo do podejmowania decyzji w codziennych, bieżących sprawach dziecka.

Na osobie w związku partnerskim sprawującej faktyczną pieczę nad dzieckiem drugiej strony związku będzie ciążyć obowiązek kierowania się dobrem dziecka oraz jego wysłuchania i uwzględnienia rozsądnych życzeń dziecka.