1 października 2024 r. rusza nowy program „Aktywny Rodzic”, mający na celu wsparcie finansowe dla rodziców dzieci do lat trzech. Program oferuje trzy świadczenia, które mają na celu ułatwienie godzenia obowiązków rodzicielskich z aktywnością zawodową. Program zastąpi istniejące formy wsparcia, takie jak dofinansowanie żłobków i rodzinny kapitał opiekuńczy.
- Jakie są świadczenia w ramach programu Aktywny Rodzic?
- Kto może ubiegać się o świadczenia?
- Jak złożyć wniosek?
Jakie są świadczenia w ramach programu Aktywny Rodzic?
Nowe rozwiązania mają na celu ułatwienie rodzicom powrotu do aktywności zawodowej po narodzinach dziecka, jednocześnie gwarantując dostęp do odpowiedniej opieki nad dziećmi. Program przewiduje trzy formy wsparcia, z których rodzice mogą wybrać odpowiednią opcję w zależności od sposobu organizacji opieki nad dzieckiem:
- Aktywni rodzice w pracy – skierowane do pracujących rodziców dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy. Świadczenie wynosi 1500 zł miesięcznie, jeśli jednak dziecko posiada orzeczenie o niepełnosprawności, kwota ta wzrasta do 1900 zł. Beneficjentami wsparcia są rodziny, w których dzieci pozostają pod opieką niani, członka rodziny (np. babci), ale nie uczęszczają do żłobka ani przedszkola.
- Aktywnie w żłobku – wsparcie na pokrycie kosztów opieki w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, które zastąpi dotychczasowe dofinansowanie do żłobka. Wynosi ono 1500 zł miesięcznie, a dla dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności – 1900 zł. Kwota ta nie może jednak przewyższać opłaty za pobyt dziecka w placówce.
- Aktywnie w domu – zastępuje rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO) i przysługuje na każde dziecko w wieku 12-35 miesięcy, wynosząc 500 zł miesięcznie. Świadczenie przeznaczone jest dla rodziców, którzy decydują się na pozostanie z dzieckiem w domu i nie korzystają z pozostałych dwóch świadczeń.
Zgodnie z zasadami programu, w jednym miesiącu można pobierać tylko jedno świadczenie na dziecko. Rodzice mają jednak możliwość wielokrotnej zmiany formy wsparcia, co oznacza, że w dowolnym momencie można zrezygnować z jednego świadczenia i przejść na inne, bardziej dopasowane do aktualnych potrzeb.
Kto może ubiegać się o świadczenia?
Świadczenia w ramach programu „Aktywny Rodzic” przysługują osobom mieszkającym na terenie Polski, obejmując zarówno obywateli polski, jak i obywateli UE/EFTA czy Wielkiej Brytanii. Program przewiduje także wsparcie dla cudzoziemców, pod warunkiem że przebywają w Polsce legalnie i posiadają prawo do pracy, co potwierdzają odpowiednie dokumenty, takie jak karta pobytu.
Wyjątek stanowią obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski w wyniku wojny. Mogą oni otrzymać jedynie świadczenie "aktywnie w żłobku", o ile ich pobyt w Polsce posiada status „UKR” i trwa nieprzerwanie od 365 dni.
Jak złożyć wniosek?
Proces składania wniosków o świadczenia z programu „Aktywny Rodzic” rusza 1 października 2024 r. Dokumenty można przesyłać do ZUS wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem kanałów takich jak m.in. PUE/eZUS, aplikacja mobilna mZUS oraz portal Emp@tia.
O przyznanie świadczenia „Aktywni rodzice w pracy” mogą wnioskować:
- biologiczni rodzice dziecka,
- rodzice zastępczy,
- opiekunowie faktyczni,
- osoby prowadzące rodzinny dom dziecka.
Jeśli chodzi o świadczenie „Aktywnie w żłobku”, uprawnieni do złożenia wniosku są:
- biologiczni rodzice dziecka,
- rodzice zastępczy,
- opiekunowie faktyczni,
- opiekunowie prawni,
- osoby sprawujące bieżącą pieczę nad dzieckiem,
- osoby prowadzące rodzinny dom dziecka,
- dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych, interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych i regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych,
- opiekunowie tymczasowi (dotyczy obywateli Ukrainy).
Natomiast o świadczenie „Aktywnie w domu” mogą ubiegać się:
- biologiczni rodzice dziecka,
- opiekunowie faktyczni.