Sejm uchwalił nowelizację ustawy dotyczącą przedłużenia ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Teraz ustawa trafi do Senatu. 24 września 2024 r. projekt nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych pozytywnie zaopiniowała sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny. To ważna informacja dla rodziców tych dzieci, które po ukończeniu 16 lat straciłyby ważność orzeczeń.
Luka w przepisach, będą zmiany
W środę 25 września 2024 r. za nowelizacją ustawy głosowało 423 posłów, nikt nie był przeciw, wstrzymało się trzech. Nowelizację zakłada przedłużenie ważności orzeczenia o niepełnosprawności bez względu na wiek do czasu uzyskania nowej decyzji, jednak nie dłużej niż sześć miesięcy.
Przypomnijmy, iż 30 września 2024 r. wygasa ważność orzeczeń o niepełnosprawności albo stopnia niepełnosprawności, które zostały wydłużone w związku z epidemią covid. Po ostatnich zmianach w ustawie możliwe jest jednak zachowanie dotychczasowego orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności do czasu wydania kolejnego orzeczenia, jeżeli wniosek o wydanie nowego orzeczenia został złożony w okresie ważności poprzedniego. Zachowanie ważności możliwe jest do czasu wydania ostatecznego nowego orzeczenia, jednak nie dłużej niż 6 miesięcy od daty ważności. Problematycznym dla rodziców dzieci z niepełnosprawnościami jest przepis, zgodnie z którym orzeczenia o niepełnosprawności zachowują ważność nie dłużej niż do dnia ukończenia 16 roku życia przez osobę posiadającą takie orzeczenie.
Potrzebna zmiana
Projekt, nad którym pracowała 24 września 2024 r. sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, ma zrównać sytuację osób posiadających orzeczenie o niepełnosprawności z osobami z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Co istotne, decyzje i rozstrzygnięcia, które przyznawały prawa do świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności i wydanych na podstawie orzeczeń o niepełnosprawności, których ważność została przedłużona, również zmienią swój okres ważności. Będzie on uwzględniał wydłużoną ważność orzeczeń.
Bez takiej zmiany osoby z niepełnosprawnością utraciłyby świadczenia wraz z osiągnięciem 16. roku życia. Jak podano w uzasadnieniu problem ten z dniem 30 września dotyczyłby ponad 5 tysięcy osób.
„Chciałam podziękować, bo to jest taki szybki odzew. Proszę uwierzyć, że do mojego biura zgłaszały się setki osób z tym problemem” - mówiła posłanka Iwona Hartwich (KO).
Od kiedy nowe przepisy?
Co do zasady nowe przepisy mają wejść w życie z mocą od 30 września 2024 r. Złożone do ustawy poprawki wprowadzają jednak przepisy przejściowe.
Podczas posiedzenia komisji została zgłoszona m.in. poprawka dotycząca świadczenia wspierającego. Zgodnie z nią również w 2025 r. poziom potrzeby wsparcia będzie (tak jak w roku 2024) ustalany od dnia złożenia wniosku.
„Nie wiemy, kiedy ustawa wejdzie w życie, a do 30 września jest już tylko parę dni. W związku z tym pojawił się problem luki, która powodowałaby, że osoby, które ukończą 16. rok życia między końcem września a wejściem w życie ustawy, praktycznie wypadają z systemu, tracą uprawnienia wynikające z orzeczenia o niepełnosprawności." - mówiła posłanka Bożenna Hołownia (Polska 2050 - Trzecia Droga). Zaproponowana poprawka w tym zakresie ma zapewniać kontynuację uprawnień również w przypadku takich osób.
W trakcie dyskusji Joanna Borowiak (PiS) wskazywała na rażący błąd we wcześniejszej nowelizacji i na to, iż do obecnie procedowanego projektu zgłaszane są jeszcze poprawki.
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druk 667)