Powrót do nauki zdalnej w związku z coraz większą liczbą zachorowań na COVID-19?

• Czy zagrożenie związane z sytuacją epidemiologiczną, może aktualnie stanowić podstawę do zawieszenia zajęć lekcyjnych w szkołach? 
• W jakich przypadkach – ze względu na sytuację epidemiologiczną – w szkołach może zostać wprowadzona nauka zdalna?
• Na jakich zasadach organizowana jest nauka zdalna?
• Czy w przypadku wprowadzenia przez szkoły nauki zdalnej – rodzicom przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub zasiłku opiekuńczego? 
• Coraz więcej zachorowań na COVID-19 – czy uczniom grozi powrót do nauki zdalnej?

Czy zagrożenie związane z sytuacją epidemiologiczną, może aktualnie stanowić podstawę do zawieszenia zajęć lekcyjnych w szkołach? 

Wystąpienie zagrożenia epidemicznego, to jedna z przyczyn, dla której ustawodawca dopuszcza zawieszenie zajęć w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub w innej placówce (w tym m.in. w placówce oświatowo-wychowawczej, placówce kształcenia ustawicznego oraz placówce artystycznej). Zawieszenia zajęć – ze względu na aktualnie panującą w kraju sytuację epidemiologiczną, jeżeli może ona stanowić zagrożenie dla zdrowia uczniów (lub przedszkolaków) – może dokonać dyrektor szkoły, przedszkola lub innej placówki, a w przypadku innej formy wychowania przedszkolnego prowadzonej przez osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną – osoba kierująca tą inną formą wychowania przedszkolnego, pod warunkiem uzyskania uprzedniej: 

• zgody organu prowadzącego (którym w przypadku szkoły jest minister, jednostka samorządu terytorialnego bądź inna osoba prawna lub fizyczna) oraz 

• pozytywnej opinii właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. 

Zawieszenie zajęć dokonywane jest na czas oznaczony i może dotyczyć całej szkoły lub innej placówki, w zakresie wszystkich lub poszczególnych zajęć, albo odpowiednio – określonej grupy, grupy wychowawczej, oddziału, klasy lub etapu edukacyjnego. W przypadku przedszkoli natomiast – dopuszczalne jest wyłącznie zawieszenie zajęć obejmujące całą placówkę. 

W jakich przypadkach – ze względu na sytuację epidemiologiczną – w szkołach może zostać wprowadzona nauka zdalna?

Jeżeli – ze względu na zagrożenie związane z sytuacją epidemiologiczną – zawieszenie zajęć w szkole, przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego lub odpowiednio – innej placówce – dokonywane jest na okres powyżej dwóch dni – wówczas, dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki, a w przypadku innej formy wychowania przedszkolnego prowadzonej przez osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną – osoba kierująca tą inną formą wychowania przedszkolnego, zobowiązani są do zorganizowania dla uczniów (lub odpowiednio – przedszkolaków) zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (czyli tzw. nauki zdalnej). Zajęcia te, muszą zostać zorganizowanie nie później niż trzeciego dnia zawieszenia zajęć. Od organizacji dla uczniów (lub odpowiednio – przedszkolaków) nauki zdalnej, w przypadku zawieszenia zajęć na okres powyżej dwóch dni – dyrektor szkoły, przedszkola lub innej placówki może odstąpić wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Na jakich zasadach organizowana jest nauka zdalna?

Nauka zdalna organizowana jest z przede wszystkim z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej zapewniających wymianę informacji pomiędzy nauczycielem, uczniem i rodzicem. Może być jednak również realizowana poprzez podejmowanie przez ucznia aktywności określonych przez nauczyciela, potwierdzających zapoznanie się przez niego ze wskazanym materiałem lub wykonanie określonych zadań, jak i w dowolny inny sposób, o ile umożliwia on kontynuowanie procesu kształcenia i wychowania.

Dyrektor szkoły przedszkola lub odpowiednio – innej placówki, zobowiązany jest do organizacji nauki zdalnej z uwzględnieniem:

• równomiernego obciążenia uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodniach,

• zróżnicowania zajęć w każdym dniu,

• możliwości psychofizycznych uczniów w podejmowaniu intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia,

• łączenia przemiennego kształcenia z użyciem monitorów ekranowych i bez ich użycia,

• ograniczeń wynikających ze specyfiki zajęć oraz

• konieczności zapewnienia bezpieczeństwa wynikającego ze specyfiki zajęć.

W przypadku, gdy nauka zdalna jest wprowadzana na okres powyżej 30 dni – dyrektor szkoły zobowiązany jest ponadto do zapewnienia uczniom i rodzicom (w miarę ich potrzeb i możliwości organizacyjnych szkoły) – możliwości konsultacji z nauczycielami prowadzącymi zajęcia edukacyjne. Konsultacje te – również w miarę możliwości – powinny odbywać się w bezpośrednim kontakcie ucznia z nauczycielem.

W przypadku uczniów z niepełnosprawnością – jeżeli, ze względu na rodzaj tej niepełnosprawności – nie mogą oni realizować zajęć w formie nauki zdalnej w swoim miejscu zamieszkania – dyrektor, na wniosek rodziców ucznia, organizuje dla takiego ucznia zajęcia na terenie danego przedszkola, szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki:

• w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem lub inną osobą prowadzącą zajęcia lub

• w formie nauki zdalnej,

jeżeli możliwe jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki na terenie tego przedszkola, szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki oraz jeżeli na danym terenie nie występują zdarzenia, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu lub zdrowiu ucznia.

Czy w przypadku wprowadzenia przez szkoły nauki zdalnej – rodzicom przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub zasiłku opiekuńczego? 

W przypadku nieprzewidzianego zamknięcia przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko (do którego zaliczyć można również zawieszenie zajęć spowodowane zagrożeniem związanych z panującą sytuacją epidemiologiczną) – rodzice dziecka, posiadający ubezpieczenie chorobowe (zarówno te obowiązkowe, np. wynikające ze stosunku pracy, jak i dobrowolne, np. wynikające z prowadzenia własnej działalności gospodarczej) – mogą skorzystać z 60 dni opieki nad dzieckiem, za czas której przysługiwać im będzie zasiłek opiekuńczy, w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku, czyli – w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę – przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego za okres ostatnich 12 miesięcy, a jeżeli okres zatrudnienia jest krótszy – za pełne miesiące kalendarzowe podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Co bardzo istotne – uprawnienie to nie obejmuje jednak wszystkich dzieci, a wyłącznie te, które nie ukończyły jeszcze 8 roku życia. W powyższych okolicznościach, płatna opieka nie będzie również przysługiwała rodzicowi, jeżeli we wspólnym gospodarstwie domowym – zamieszkuje inny członek rodziny (np. babcia lub dziadek), który może zaopiekować się dzieckiem. 

W celu otrzymania zasiłku opiekuńczego na powyższych zasadach – rodzic musi złożyć u pracodawcy (płatnika składek ubezpieczeniowych) lub odpowiednio – bezpośrednio w ZUS – wniosek o zasiłek opiekuńczy na druku Z-15A z załączonym do niego oświadczeniem o nieprzewidzianym zamknięciu przedszkola lub szkoły.

Coraz więcej zachorowań na COVID-19 – czy uczniom grozi powrót do nauki zdalnej?

Według danych Ministerstwa Zdrowia – w dniu wczorajszym (tj. 12 września 2024 r.), w Polsce, przeprowadzono 3 692 testy w kierunku zakażenia wirusem SARS-COV-2, z których 2 045 dało wynik pozytywny. Eksperci ostrzegają jednak, że realna liczba zakażeń może być jeszcze wyższa, gdyż wiele osób nie zgłasza objawów choroby lub nie wykonuje testów. W ostatnich dniach, przychodnie POZ i apteki alarmują również, że brakuje szczepionek i testów na COVID-19. Informację tę potwierdził lek. Tomasz Zieliński z Porozumienia Zielonogórskiego – „Obecnie nie ma możliwości zapisania się na szczepienia przeciw COVID-19 w poradniach POZ i aptekach. Zabrakło dawek nowych szczepionek.” Dyrektorzy szkół natomiast, apelują do uczniów o zachowanie szczególnej higieny – „Staramy się przypominać, że trzeba myć ręce. Jeżeli jesteś chory, to załóż maseczkę, żeby nie zarazić innych” – mówiła Angelika Mróz, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 126 w Krakowie, jak poinformowało TVP3 Kraków. 

Zgodnie z informacjami przekazanymi w dniu 12 września br. przez ww. telewizję – rośnie także liczba małych pacjentów na Oddziale Chorób Infekcyjnych i Pediatrii Szpitala S. Żeromskiego w Krakowie. Jest problem z wolnymi łóżkami i to nie tylko z powodu COVID-u. Lek. Agnieszka Juranek z Oddziału Chorób Infekcyjnych i Pediatrii Szpitala S. Żeromskiego w Krakowie przekazała, że na oddziale „pojawiały się dzieci z silnymi bólami głowy, gorączką, wymiotami i u bardzo wielu z nich potwierdziliśmy enterowirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, czego aż w takim nasileniu w zeszłych latach nie obserwowaliśmy”. 

Czy w związku z powyższym, uczniom, w najbliższym czasie, grozi powrót do nauczania zdalnego? Na chwilę obecną, dyrektorzy placówek jeszcze go nie wprowadzają, a rządzący nie zabrali głosu w tej sprawie. Podstawy prawne do wprowadzenia nauki zdalnej ze względu na aktualnie panującą w kraju sytuację epidemiologiczną, jeżeli zacznie ona stanowić zagrożenie dla zdrowia uczniów, jednak istnieją, dlatego – warto bacznie przyglądać się obrotowi wydarzeń. 

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 737)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1604)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28.08.2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1520)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 2.09.2022 r. w sprawie organizowania i prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (Dz.U. z 2022 r., poz. 1903)

• Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2780)