Duże zmiany w zakresie wydawanie i kontroli orzeczeń lekarskich. Są założenia. Projekt będzie przedstawiony jeszcze w 2024 roku. Czeka nas rewolucja – zmieni się kształt i sposób działania systemu. Czasami orzekać będą też pielęgniarki i fizjoterapeuci. Czy to poprawi sytuację pacjentów?
- Będą kompleksowe zmiany w zakresie wydawania i kontroli orzeczeń lekarskich
- Zmiana zasad zatrudniania i wynagradzania lekarzy orzekających. Będzie system kontroli
Będą kompleksowe zmiany w zakresie wydawania i kontroli orzeczeń lekarskich
Orzeczenia lekarskie wydawane przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie są podstawą do ustalania uprawnień do niektórych świadczeń z ZUS, w tym m.in. renty z tytułu niezdolności do pracy, czy renty socjalnej. Do kompetencji lekarzy orzeczników należy również kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz kontrola wystawiania zaświadczeń lekarskich. System, w którym działają nie był od lat reformowany i to ma się już niedługo zmienić. Rozpoczęły się bowiem prace nad projektem ustawy, który ma wprowadzić kompleksowe i jednolite regulacje zasad i trybu wydawania orzeczeń dla celów ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, innych świadczeń należących do właściwości ZUS oraz dla celów realizacji zadań zleconych ZUS na podstawie innych ustaw, a także kontroli orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy. Zmiany mają doprowadzić do standaryzacji postępowania orzeczniczego we wszystkich rodzajach spraw, niezależnie od celu, dla którego jest wydawane orzeczenie oraz przyczynić się do przejrzystości regulacji prawnych w tym zakresie.
Zmiana zasad zatrudniania i wynagradzania lekarzy orzekających. Będzie system kontroli
Zmiany mają dotyczyć między innymi zasad zatrudniania i wynagradzania lekarzy orzekających w ZUS, jednak zmieni się również kształt systemu orzeczniczego. Celem jest lepsze dostosowanie do realiów współczesnego rynku pracy poprzez:
- wprowadzenie elastycznych form współpracy – lekarze orzecznicy będą mogli według wyboru wykonywać pracę na podstawie umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej, jednak główny lekarz orzecznik, naczelny lekarz ZUS oraz lekarze inspektorzy nadzoru orzecznictwa lekarskiego będą zatrudniani wyłącznie na podstawie umów o pracę;
- określenie w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przepisach wykonawczych do niej zasad ustalania wynagrodzenia zasadniczego lekarzy orzecznictwa lekarskiego zatrudnionych na podstawie umowy o pracę;
- ustalenie wynagrodzenia zasadniczego z zastosowaniem mnożników kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”;
- umożliwienie zatrudniania poza lekarzami specjalistami również lekarzy nieposiadających tytułu specjalisty – do wydawania orzeczeń w pierwszej instancji będzie można zatrudniać lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego w określonej dziedzinie medycyny oraz lekarzy wykonujących czynnie zawód co najmniej pięć lat;
- wprowadzenie mechanizmów zapewniających właściwą jakość wydawanych orzeczeń, np. kontroli przez lekarzy bezpośredniego nadzoru, kontroli przez lekarzy inspektorów nadzoru orzeczniczego, możliwość wnoszenia środków prawnych od wydawanych orzeczeń, możliwość uzupełnienia dokumentacji medycznej o opinie lekarza konsultanta – specjalisty z określonej dziedziny medycyny lub psychologa;
- wprowadzenie możliwości wydawania orzeczeń w określonych rodzajach spraw przez specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne – w sprawach o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej w zakresie profilu narządu ruchu orzeczenia będą mogły być wydawane przez fizjoterapeutów, a w sprawach, w których ustala się niezdolność do samodzielnej egzystencji, przez pielęgniarki i pielęgniarzy;
- konsolidację zadań związanych z wydawaniem orzeczeń oraz realizacją bezpośredniego nadzoru nad orzekaniem w centrach orzeczniczych, obejmujących właściwość jednego lub więcej niż jednego oddziału ZUS;
- wsparcie lekarza orzekającego przez asystenta medycznego w czynnościach technicznych i administracyjnych, związanych z przygotowaniem dokumentacji oraz wprowadzaniem danych do systemów informatycznych w procesie wydawania orzeczenia;
- wprowadzenie jednoosobowego orzekania we wszystkich przypadkach;
- określenie w aktach wykonawczych wskazań, które powinny być uwzględniane przy wyznaczaniu lekarza orzecznika do ponownego rozpatrzenia sprawy.