Prawo do renty wdowiej. Będą patrzeć na wiek wdowy lub wdowca

Ustawa o rencie wdowiej przewiduje, że to nowe świadczenie wypłacane będzie począwszy od 1 lipca 2025 r. Renta wdowia oznacza, że owdowiała osoba może łącznie pobierać swoje świadczenie oraz rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Jeden z warunków zakłada konieczność osiągnięcia określonego wieku przez wdowę lub wdowca, aby móc starać się o rentę wdowią.

Osoba uprawniona do renty wdowiej będzie musiała dokonać wyboru, które świadczenie chce otrzymywać

Renta wdowia wejdzie w życie od 1 stycznia 2025 r., przy czym nabycie prawa do korzystania ze świadczeń według reguły zbiegu i wypłata świadczeń na jej podstawie następowało będzie od 1 lipca 2025 roku. Takie rozwiązanie zostało przyjęte, jak wskazuje ustawodawca, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz inne organy emerytalno-rentowe mogły odpowiednio przygotować się do wykonywania tego zadania.

Osoba uprawniona do renty wdowiej będzie musiała dokonać wyboru, które świadczenie chce otrzymywać. A w przypadku gdy samodzielnie nie podejmie takiej decyzji, będzie otrzymywać świadczenie wyższe. Zasada ta będzie obowiązywała także do zbiegu prawa do renty rodzinnej z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi. Ustawodawca wprowadził zapis, zgodnie z którym osobie uprawnionej wypłaca się, zależnie od jej wyboru:

1. przysługującą rentę rodzinną oraz 25% emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej, albo
2. przysługującą emeryturę, emeryturę rolniczą, emeryturę z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emeryturę wojskową, emeryturę policyjną, zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne, emeryturę pomostową, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową, rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, rentę rolniczą szkoleniową, rentę z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskową rentę inwalidzką albo policyjną rentę inwalidzką, oraz 25% renty rodzinnej.

Przyjęto jednak stopniowy model dochodzenia do ostatecznej, docelowej wysokości drugiego świadczenia (tj. w wysokości 25%), podlegającego wypłacie świadczenia w zbiegu. W związku z tym, drugie świadczenie w ramach renty wdowiej wypłacane będzie w okresie:

• od 1 lipca 2025 roku do 31 grudnia 2026 roku w wysokości 15%,
• od 1 stycznia 2027 roku w wysokości 25%.

Wiek wdowy lub wdowca wpływa na prawo do renty wdowiej. Jest warunek związany z wiekiem emerytalnym

Jest kilka warunków określonych w ustawie o rencie wdowiej, których spełnienie będzie dawało prawo do świadczenia. Otóż osoba uprawniona ma prawo do wypłaty renty wdowiej na wymieniowych wyżej zasadach w przypadku:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego, czyli obecnie co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;
2. pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
3. nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Organy przyznający rentę wdowią będzie więc patrzyły m.in. na wiek wdowy lub wdowca i na tej podstawie oceniały prawo do renty wdowiej. Rentę wdowią otrzymają jedynie te osoby, które nabyły prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, tj.:

• kobiety owdowiałe w wieku co najmniej 55 lat,
• owdowiali mężczyźni w wieku co najmniej 60 lat.

Ma to swoje praktyczne przełożenie. Posłużmy się przykładami, otóż w sytuacji gdy wdowiec ma teraz 83 lata, a jego małżonka zmarła 13 lat temu, to powinien uzyskać prawo do renty wdowiej. Natomiast w przypadku gdy małżonka zmarła w momencie gdy wdowiec miał 58 lata i nie osiągnął wieku emerytalnego, nie nabędzie prawa renty wdowiej.

Co istotne, wypłata świadczeń w postaci renty wdowiej ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną. A wysokość sumy świadczeń w ramach renty wdowiej nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury.