Czarne chmury nad programem "Mój rower elektryczny". Czy NFOŚiGW będzie zwracać do 9000 zł za zakup roweru elektrycznego od 2025 r.?

• „Mój rower elektryczny” - konsultacje zakończone, jest problem z finansowaniem
• Zwrot pieniędzy po kupnie nowego roweru elektrycznego – dla kogo i ile? Definicje roweru elektrycznego, roweru elektrycznego cargo i wózka rowerowego
• Warunki przyznania dotacji
• Nabór wniosków, kwalifikowalność kosztów i realizacja dotacji
• Inne zasady dofinansowania rowerów elektrycznych i wózków rowerowych

„Mój rower elektryczny” - konsultacje zakończone, jest problem z finansowaniem

Jak poinformowało naszą redakcję 10 grudnia 2024 r. Biuro Prasowe NFOŚiGW, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wraz z Ministerstwem Klimatu i Środowiska (MKiŚ) pracują nad pozyskaniem nowego źródła finansowania dla programu „Mój rower elektryczny”.

W lipcu 2024 r. NFOŚiGW przedstawił do konsultacji społecznych projekt programu priorytetowego „Mój rower elektryczny”. Celem programu jest uniknięcie niskiej emisji poprzez dofinansowanie inwestycji polegających na obniżeniu zużycia paliw emisyjnych w transporcie, rozwoju dobrych praktyk transportowych oraz zdrowego trybu życia wśród uczestników ruchu – poprzez wsparcie zakupu rowerów elektrycznych i wózków elektrycznych. Konsultacje trwały od 4 do 18 lipca 2024 r. W toku konsultacji społecznych zostało zgłoszonych ponad pół tysiąca uwag i propozycji zmian do projektu programu. Najczęściej pojawiające się sugestie dotyczyły:
- Rezygnacji z oznakowania/rejestracji pojazdu na policji;
- Wysokości dofinansowania;
- Dofinansowania do „tradycyjnych rowerów” zamiast elektrycznych;
- Rozszerzenia wsparcia na używane rowery elektryczne;
- Zmiany okresu kwalifikowalności;
- Skrócenia/wydłużenia okresu trwałości inwestycji;
- Uwzględnienia zapisu o obowiązkowym ubezpieczeniu roweru.

Jak informuje NFOŚiGW, wszystkie uwagi zostały przeanalizowane, część z nich została wprowadzona do projektu programu priorytetowego (m.in. rezygnacja z oznakowania ramy pojazdu, rozszerzenie katalogu wnioskodawców).

W szczególności uwagi w toku konsultacji zgłosił Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Co istotne, EBI dotychczas nie zaakceptował tego obszaru do finansowania z Funduszu Modernizacyjnego, natomiast NFOŚiGW informuje, że ma nadal możliwość ponownego zgłoszenia projektu programu w poprawionym kształcie w 2025 roku. 

Ponadto NFOŚiGW równolegle prowadzi prace nad optymalnym źródłem finansowania dla programu. 

NFOŚiGW planuje opublikować dokumenty programowe programu „Mój rower elektryczny” w ostatecznym kształcie - dopiero po określeniu ostatecznego źródła finansowania oraz przyjęciu tego programu przez Zarząd i Radę Nadzorczą NFOŚiGW.

Poniżej przedstawiamy założenia tego programu wg pierwotnego projektu. Oczywiście te założenia mają się w pewnym stopniu zmienić - ale dziś nikt nie wie, jak bardzo.

Zwrot pieniędzy po kupnie nowego roweru elektrycznego – dla kogo i ile? Definicje roweru elektrycznego, roweru elektrycznego cargo i wózka rowerowego

Pierwotny projekt programu „Mój rower elektryczny” przewidywał dotacje do zakupu nowych rowerów elektrycznych, w tym także cargo i wózków rowerowych. Program ten miał być realizowany w latach 2025-2029. 

Dofinansowaniu w formie dotacji miał podlegać zakup nowego roweru elektrycznego, nowego roweru transportowego (cargo) w rozumieniu art. 2 pkt 47 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 1997 Nr 98 poz. 602), nowego wózka rowerowego w rozumieniu 47a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 1997 Nr 98 poz. 602). W ramach programu kwalifikowane są pojazdy nowe, wyprodukowane nie wcześniej niż 24 miesiące przed datą zakupu.

Wymogi techniczne odnośnie do roweru lub wózka rowerowego, którego zakup miał podlegaćdofinansowaniu:

1) każdy pojazd i jego wyposażenie powinny być wykonane z materiałów odpornych na zniszczenie oraz powinny spełniać wymogi Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2016 r., poz. 2022 z późn. zm.);
2) pojazd musi być wyposażony w akumulator w technologii litowo-jonowej lub podobnej, o pojemności minimum 10Ah, umieszczony w sposób utrudniający jego wyciągnięcie osobom postronnym;
3) pojazd kwalifikuje się do dofinansowania w przypadku wyprodukowania go przez producenta pochodzącego z kraju UE;
4) uruchomienie wspomagającego napędu elektrycznego następuje automatycznie po rozpoczęciu pedałowania tzn. istnieje możliwość jazdy bez wspomagania elektrycznego. Ponadto po zaprzestaniu pedałowania silnik elektryczny przestaje wspomagać napęd i nie ma możliwości jazdy wyłącznie z użyciem silnika elektrycznego, bez pedałowania np.  możliwość jazdy przy rozładowanej baterii,
5) minimalny zasięg jazdy ze wspomaganiem musi wynosić 50 km,
6) możliwość ładowania baterii przy pomocy domowego gniazdka elektrycznego,
7) zestaw elementów niezbędnych do ładowania akumulatora (np. kable, adapter, ładowarka) powinny być w komplecie z pojazdem.

Warunki przyznania dotacji

1) Zakupiony pojazd (rower elektryczny lub wózek rowerowy) musi być nowy.

2) Zakupiony pojazd musi być oznakowany (naklejka) w okresie trwałości. Okres trwałości wynosi 2 lata liczony od daty zakończenia realizacji inwestycji (zakupu pojazdu). Nie podlega dofinansowaniu pojazd, dla którego w dniu złożenia wniosku minął okres trwałości, tj. upłynęło więcej niż 2 lata od dnia zakupu pojazdu;

3) Dofinansowanie nie zostanie udzielone na pojazd sfinansowany z wykorzystaniem leasingu;

4) Dofinansowanie nie zostanie udzielone na zakup elementów (wyposażenia), które stanowią wymaganą część pojazdu natomiast zostały wybrane/skonfigurowane jako opcja „zamienna” w stosunku do wersji standardowej pojazdu, oferowanej przez producenta/sprzedawcę; 
W przypadku zakupu pojazdu, w którym zostało zamontowane wyposażenie zamienne w stosunku do wersji standardowej pojazdu należy we wniosku o dofinansowanie wskazać koszt zakupu wersji podstawowej pojazdu oraz na fakturze zakupu muszą być wyszczególnione pozycje dot. wersji podstawowej pojazdu i wyposażenia zamiennego.

5) Pojazd objęty dofinansowaniem musi zostać zarejestrowany na Policji oraz oznakowany specjalnym numerem umieszczonym na ramie pojazdu; 
Rejestracja polega na wygrawerowaniu specjalnym przyrządem, oznaczenia składającego się z 4 liter i 6 cyfr oraz wydaniu właścicielowi tzw. dowodu rejestracyjnego jako poświadczenia rejestracji pojazdu w bazie danych Policji.

6) Beneficjent jest obowiązany do niezwłocznego zwrotu całości albo części dofinansowania, jeżeli wykorzystał je niezgodnie z warunkami określonymi we wniosku o dofinansowanie lub w umowie o dofinansowanie, w tym pobranych przez niego nienależnie lub w nadmiernej wysokości;

7) Dofinansowanie będzie wypłacone tylko w formie refundacji po zakupie pojazdu;

8) W przypadku, gdy dofinansowanie stanowi pomoc publiczną dla Beneficjentów wskazanych w ust. 7.4 pkt. 2 i 3, będzie udzielane na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) 2023/2831 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis,

9) Wnioskodawcy mogą ubiegać się o dofinansowanie więcej niż jednego pojazdu przy czym zakup każdego pojazdu traktowane jest jako osobne przedsięwzięcie. W przypadku złożenia wniosku o dofinansowanie przez osobę fizyczną, na więcej niż jeden pojazd wymagane będzie wskazanie we wniosku o dofinasowanie współwłaścicieli pojazdów ze wskazaniem ich numerów PESEL tj. osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, może otrzymać jedno dofinansowanie obejmujące jeden pojazd. 
W przypadku kradzieży lub szkody całkowitej dofinansowanego pojazdu, dopuszcza się ponowne ubieganie się o dofinansowanie kolejnego pojazdu przez tego samego beneficjenta.

10) dofinansowanie nie będzie udzielane na koszty przedsięwzięcia, które zostały dofinansowane z publicznych środków krajowych lub zagranicznych, w szczególności ze środków budżetu Unii Europejskiej.

Warunkiem przyznania dotacji będzie też złożenie przez wnioskodawcę oświadczeń:
- że w ciągu ostatnich 3 lat przed dniem złożenia wniosku NFOŚiGW nie wypowiedział Wnioskodawcy umowy o dofinansowanie – za wyjątkiem rozwiązania za porozumieniem stron – z przyczyn leżących po stronie Wnioskodawcy,
- że wywiązuje się z zobowiązań publicznoprawnych na rzecz NFOŚiGW, właściwych organów, czy też podmiotów,
- że wywiązuje się z zobowiązań cywilnoprawnych na rzecz NFOŚiGW.

Nabór wniosków, kwalifikowalność kosztów i realizacja dotacji

Nabór wniosków o ww. dotacje odbywać się miał w trybie ciągłym w latach 2025-2029 lub do wyczerpania puli 300 mln zł. Sposób składania i rozpatrywania wniosków określony zostanie w dokumentach naboru, które zamieszczone będą na stronie internetowej NFOŚiGW (Operatora Funduszu Modernizacyjnego).

Program „Mój rower elektryczny” realizowany będzie w latach 2025-2029, w tym:
- umowy z beneficjentami będą zawierane do 30 czerwca 2029 r.
- dotacje będą wypłacane do końca 2029 r.

Kwalifikowalność kosztów w tym programie będzie ustalana zgodnie z obowiązującymi w NFOŚiGW Wytycznymi w zakresie kosztów kwalifikowanych, z zastrzeżeniem, że:

1) wydatki związane z zakupem nowego roweru elektrycznego, nowego roweru elektrycznego transportowego (cargo), nowego wózka rowerowego rozumiane są jako cena nabycia pojazdu przez Beneficjenta, wyszczególniona na fakturze VAT lub paragonie imiennym potwierdzające zakup nowego pojazdu,

2) podatek od towarów i usług (VAT) jest kosztem kwalifikowanym wyłącznie w przypadku, jeżeli zakupiony pojazd nie będzie wykorzystywany do jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem VAT,

3) okres kwalifikowalności wydatków trwa od 30.06.2024 r. do 30.05.2029 r. przy czym dotacja udzielana będzie na zakończenie realizacji przedsięwzięcia rozumiana jako data zakupu pojazdu. Przez datę zakupu pojazdu należy rozumieć datę zapłaty za pojazd lub datę ostatniej raty/części zapłaty za pojazd.

Inne zasady dofinansowania rowerów elektrycznych i wózków rowerowych

Udostępnienie środków w ramach dotacji następuje zgodnie z art. 411 ust. 10-10e ustawy – Prawo ochrony środowiska.

NFOŚiGW może dokonać kontroli inwestycji u wnioskodawcy/beneficjenta - samodzielnie lub poprzez podmioty zewnętrzne – w okresie od dnia złożenia wniosku o dofinansowanie do końca okresu jej trwałości.

Do programu priorytetowego „Mój rower elektryczny” mają zastosowanie „Zasady udzielania dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” oraz „Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”.

W przypadku kradzieży roweru elektrycznego lub wózka rowerowego, na który przyznano dotację wymagane miało być zgłoszenie tego faktu na Policję oraz przedłożenie do NFOŚiGW protokołu policyjnego.

W przypadku uszkodzenia roweru lub wózka, na który przyznano dotację, uniemożliwiające użytkowanie pojazdu pierwotny projekt przewidywał obowiązek przedłożenia do NFOŚiGW dokumentacji fotograficznej uszkodzonego pojazdu (min. 5 zdjęć) wraz informacją w jakim terminie (dokładna data) nastąpiło uszkodzenie oraz z jakiego powodu. Na fotografii musi być widoczny pojazd wraz z numerem ramy. Ponadto parametry i wymagania dotyczące zdjęć określone zostaną we wniosku o dofinansowanie lub umowie o dofinansowanie.

Źródło: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: Program Mój rower elektryczny
Projekt programu priorytetowego: Wsparcie zakupu elektrycznych rowerów i wózków rowerowych (Mój rower elektryczny).