Inflacja w górę a 14 emerytura w 2024 r. w dół (mniejsza o 869 zł niż w 2023 r.). I nie każdy senior ją dostanie

Rząd nieprzyjemnie zaskoczył emerytów. Czternasta emerytura w 2024 roku będzie niższa o 869 zł niż w zeszłym roku! / Shutterstock

Czternasta emerytura będzie w 2024 roku wypłacona we wrześniu, podobnie jak rok wcześniej. "Czternastka" wyniesie w 2024 roku 1780,96 zł, a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. To mniej niż w 2023 roku o ponad 869 zł. Tak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów. ZUS informuje, że pełną kwotę "czternastki" dostaną emeryci i renciści, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto. A ci seniorzy, których comiesięczna emerytura albo renta wynosi między 2900 zł a 4630,96 zł brutto, dostaną pomniejszoną 14 emeryturę.

rozwiń >

Czternasta emerytura w 2024 roku - rozporządzenie opublikowane

Czternasta emerytura, w 2024 r. będzie wypłacona we wrześniu, podobnie jak w 2023 r. – przewiduje rozporządzenie Rady Ministrów przyjęte przez rząd 28 maja 2024 r. Rozporządzenie to już się ukazało w Dzienniku Ustaw z 3 czerwca 2024 r. (poz. 820) i weszło w życie dzień później.

Zasady i warunki nabywania prawa do czternastej emerytury oraz jej wypłaty reguluje ustawa z 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów - Dz.U. 2023 poz. 1407. Zgodnie z nią Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia miesiąc wypłaty dodatkowego świadczenia w danym roku, mając na względzie możliwości techniczne i organizacyjne organów emerytalno-rentowych (ZUS, KRUS, zakłady emerytalno-rentowe służb mundurowych).

Czternasta emerytura 2024:  - kwota mniejsza niż w 2023 r.

Rząd postanowił, że czternasta emerytura w 2024 roku wyniesie 1780,96 zł brutto. Przeznaczona będzie dla osób, które pobierają świadczenia emerytalne lub rentowe do 2900 zł brutto. Powyżej tej kwoty działać będzie zasada „złotówka za złotówkę”. A zatem 14. emerytura zostanie zmniejszana o kwotę przekroczenia ponad 2900 zł brutto.

Czternasta emerytura jest stosowana jako dodatkowe świadczenie do emerytur i rent w systemie powszechnym, rolników, służb mundurowych, emerytur pomostowych, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, rent socjalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych oraz rent inwalidów wojennych i wojskowych.

W ustawie z 26 maja 2023 r. zapisano, że czternastka w pełnej wysokości wyniesie co najmniej kwotę najniższej emerytury, obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne. W przypadku osób ze świadczeniem podstawowym powyżej 2900 zł brutto działa zasada "złotówka za złotówkę".

W ustawie przewidziano jednak możliwość określenia wyższej kwoty czternastej emerytury. Rada Ministrów w 2024 roku nie skorzystała z możliwości uchwalenia w rozporządzeniu wyższej czternastki. 

W 2023 r. czternasta emerytura wynosiła 2650 zł brutto dla osób, które pobierały świadczenia do 2900 zł brutto.
A zatem czternastka wypłacona w 2023 roku była o ponad 869 zł brutto wyższa od tej, która ma być przekazana emerytom we wrześniu 2024 roku.

To spore zaskoczenie (oczywiście niemiłe) dla rzeszy emerytów. Tym bardziej, że inflacja nadal nam towarzyszy a ceny w sklepach rosną nawet wyżej.

W dniu 16 sierpnia 2024 r. Narodowy Bank Polski poinformował, że w lipcu 2024 r. inflacja bazowa (liczona bez cen żywności i energii) wyniosła 3,8 proc. w ujęciu rocznym. W czerwcu ten wskaźnik wynosił 3,6 proc.
Natomiast inflacja konsumencka (CPI) – w lipcu 2024 r. wyniosła 4,2 proc. (3,1 proc. było w czerwcu).

„Narodowy Bank Polski co miesiąc wylicza cztery wskaźniki inflacji bazowej, co pomaga zrozumieć charakter inflacji w Polsce. Wskaźnik CPI pokazuje średnią zmianę cen całego, dużego koszyka dóbr kupowanych przez konsumentów. Przy wyliczaniu wskaźników inflacji bazowej analizie są poddawane zmiany cen w różnych segmentach tego koszyka. To pozwala lepiej identyfikować źródła inflacji i trafniej prognozować jej przyszłe tendencje” – podał NBP w komunikacie.

Bank centralny wyjaśnił, że wyliczanie inflacji bazowej pozwala też określić, w jakim stopniu inflacja jest trwała, a „w jakim jest kształtowana np. przez krótkotrwałe zmiany cen wywołane nieprzewidywalnymi czynnikami”.

„Najczęściej używanym przez analityków wskaźnikiem jest wskaźnik inflacji po wyłączeniu cen żywności i energii. Pokazuje on tendencje cen tych dóbr i usług, na które polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny ma relatywnie duży wpływ. Ceny energii (w tym paliw) są bowiem ustalane nie na rynku krajowym, lecz na rynkach światowych, czasem również pod wpływem spekulacji. Ceny żywności w dużej mierze zależą m.in. od pogody i bieżącej sytuacji na krajowym i światowym rynku rolnym” – wyjaśnia NBP. 

Analitycy banku ING w dniu 14 sierpnia 2024 r. prognozowali, że do końca 2024 inflacja CPI będzie się utrzymywała w okolicach 4,0-4,5 proc. r/r, co nie pozwoli Radzie Polityki Pieniężnej (RPP) na złagodzenie polityki pieniężnej. Ich zdaniem dopiero od II połowy 2025 roku nastąpi wyraźny spadek inflacji. Podobne prognozy przedstawia większość ekonomistów.

Bez potrąceń i zajęć komorniczych ale z podatkiem. Nie wlicza się do dochodu

Czternastka jest wolna od wszelkich innych - oprócz podatku dochodowego - potrąceń, np. od zajęć komorniczych

Nie będzie się także wliczała do dochodu przy ubieganiu się o pomoc społeczną, alimenty lub o 500 plus dla niesamodzielnych.
Czternaste emerytury zostały po raz pierwszy wypłacone w 2021 roku. Zgodnie z ww. ustawą z 19 lipca 2023 r. mają one przysługiwać już na stałe. 

Minister finansów: 14. emerytura będzie wypłacona zgodnie z ustawą

Minister finansów Andrzej Domański był pytany o kwotę czternastej emerytury 5 czerwca 2024 r. rano w programie telewizyjnym "Graffiti" w Polsat News. Odpowiedział, że czternasta emerytura będzie wypłacona "zgodnie z zapisami ustawy". Co oznacza kwotę najniższej emerytury obowiązującej w danym roku - obecnie to 1780,96 zł brutto. Zatem nic nie wskazuje na to, by emeryci dostali w bieżącym roku wyższą kwotę.

14 emerytura 2024: brutto-netto

Jak już wspomniano 14. emerytura brutto w pełnej wysokości wyniesie w 2024 roku 1780,96 zł (1493,67 zł netto - do ręki - tyle bowiem obecnie wynosi minimalna emerytura. ZUS informuje, że taką pełną kwotę "czternastki" dostaną emeryci i renciści, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto
Ci seniorzy, których comiesięczna emerytura albo renta wynosi między 2900 zł a 4630,96 zł brutto, dostaną pomniejszoną czternastkę wg zasady - złotówka za złotówkę. Przy czym minimalna wysokość pomniejszonej w ten sposób czternastej emerytury to 50 zł. ZUS dla lepszej ilustracji tych zasad opublikował poniższą tabelę kwot brutto i netto czternastej emerytury:

Wysokość "czternastek" w 2024 r. [w zł]
brutto - netto

Miesięczna wysokość emerytury brutto

Miesięczna wysokość emerytury netto

Wysokość "czternastki" brutto

Wysokość "czternastki" netto

1780,96

1620,67

1780,96

1493,67

2 000,00

1 820,00

1 780,96

1 466,67

2 250,00

2 047,50

1 780,96

1 436,67

2 500,00

2 275,00

1 780,96

1 406,67

2 750,00

2 472,50

1 780,96

1 406,95

2 900,00

2 591,00

1 780,96

1 406,95

3 000,00

2 670,00

1 680,96

1 327,95

3 250,00

2 867,50

1 430,96

1 130,45

3 500,00

3 065,00

1 180,96

932,95

3 750,00

3 262,50

930,96

735,45

4 000,00

3 460,00

680,96

537,95

4 500,00

3 855,00

180,96

142,95

4 630,96

3 958,17

50,00

39,50

    
Wyliczenia uwzględniają pomniejszenie "czternastki" według zasady złotówka za złotówkę oraz pomniejszenie świadczenia o zaliczkę na podatek dochodowy (12 proc.) oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne (9 proc.). - źródło: ZUS

14 emerytura w 2024 roku - terminy wypłaty

Miesiąc wypłaty "czternastki" w danym roku określa każdorazowo Rada Ministrów w rozporządzeniu wydawanym nie później niż do 31 października danego roku. W 2024 roku "czternastka" zostanie wypłacone we wrześniu. Ale niektórzy seniorzy (ci, którzy dostają swoje świadczenia pierwszego dnia miesiąca) dostaną ją już w piątek 30 sierpnia, bo 1 września wypada w tym roku w niedzielę.
ZUS informuje, że 14 emeryturę otrzyma w 2024 roku niecałe 9 mln emerytów i rencistów - przy czym tylko ok. 6,4 mln osób dostanie wypłatę w pełnej wysokości (w kwocie najniższej emerytury), a 2,5 mln osób (ci co mają comiesięczną emeryturę lub rentę wyższą niż 2900 zł brutto) w wysokości niższej wskutek zastosowania ww. zasady "złotówka za złotówkę". 

Podstawa prawna: ustawa z 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów - Dz.U. 2023 poz. 1407. 

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
400 zł na dziecko do 24 roku życia z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2024/2025
25 sie 2024

2 września rozpoczyna się rok szkolny 202/2025. Powrót do szkoły wiąże się nie tylko z zakończeniem wakacji, ale także ze zwiększonymi wydatkami związanymi ze skompletowaniem wyprawki szkolnej dla ucznia. Sprawdź, kto i jak może otrzymać dodatkowe 400 zł do funduszu rodzinnego.

Nawet 5 tysięcy zł kary za zbieranie grzybów
25 sie 2024

Zbieranie grzybów to jedna z ulubionych form spędzania wolnego czasu. Las pełen grzybów przyciąga miłośników tego hobby w każdym wieku. Jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę, że zbieranie grzybów może wiązać się z pewnymi ograniczeniami i konsekwencjami prawnymi. Za złamanie przepisów można otrzymać karę sięgającą nawet 5 tysięcy zł.

Dłuższy urlop dla 5 mln Polaków. Co niektórzy zyskają ponadto prawo do wyższych odpraw, dodatków stażowych i nagród jubileuszowych
25 sie 2024

MRPiPS pracuje nad zmianą kodeksu pracy, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze blisko 5 mln Polaków.

Pracownicy samorządowi załatwiający sprawy sygnalistów
23 sie 2024

Dlaczego nie oficer ds. compliance w JST. Dlaczego nie, oficer ds. compliance w JST. Postawienie znaku interpunkcyjnego zmienia sens tych dwóch krótkich zdań. Swoista zabawa z przecinkiem obrazuje jednak szerszy problem. To problem kadr w JST odpowiedzialnych za zarządzanie zgodnościami, a w szczególności za sprawy sygnalistów.

Na to powinny uważać osoby żyjące w związkach partnerskich – grozi im opodatkowanie sankcyjną, 20-procentową stawką podatku
23 sie 2024

Osoby, które prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, ale nie pozostają w związku małżeńskim – muszą uważać na dokonywane pomiędzy sobą transakcje pieniężne. W myśl przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn – nie stanowią bowiem rodziny, ani tym bardziej – nie są zaliczane do zerowej grupy podatkowej, która może skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. 

Kalendarium przygotowania procedury zgłoszeń wewnętrznych dla sygnalistów
23 sie 2024

25 września 2024 r. wchodzi w życie ustawa o ochronie sygnalistów. Nakłada ona na pracodawców liczne obowiązki. Najważniejszy z nich to stworzenie procedury zgłoszeń wewnętrznych. Zgodnie z dominującym poglądem wśród ekspertów, procedurę taką pracodawcy objęci ustawą o ochronie sygnalistów powinni mieć już gotową w dniu wejścia w życie ustawy, czyli 25 września 2024 r. Poniżej przedstawiamy kalendarium działań, jakie w celu wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych powinien przeprowadzić pracodawca.

Homoseksualizm i biseksualizm a stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego
23 sie 2024

Współczesny świat stawia przed nami wiele wyzwań, a jednym z nich jest kwestia homoseksualizmu, który budzi kontrowersje zarówno w kontekście społecznym, naukowym, moralnym, jak i prawnym. Coraz częściej temat ten pojawia się również w sprawach prowadzonych przed sądami kościelnymi w kontekście procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa, często błędnie nazywanych „rozwodem kościelnym” czy „unieważnieniem ślubu”.

W 2025 r. 2 nowe dodatki do rent dla osób niepełnosprawnych z odpowiednim orzeczeniem? MRPiPS pracuje nad zmianami
23 sie 2024

W Sejmie trwają prace nad wprowadzeniem dodatku dopełniającego do renty socjalnej dla osób, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej analogiczne rozwiązanie chce wprowadzić również dla osób uprawnionych do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Niższe rachunki za prąd (od 20 do ok. 100 zł miesięcznie). Wystarczy zmienić taryfę na wielostrefową (z G11 na G12)
24 sie 2024

Na skutek wprowadzenia ceny maksymalnej prądu przez rząd i obniżce taryf, około 80% Polaków może w II połowie 2024 r. ograniczyć swoje rachunki za prąd o 10-100 zł miesięcznie, jeżeli zmienią taryfę na wielostrefową (z G11 na G12).

Jak prawo chroni uczucia religijne?
23 sie 2024

Religia stanowi ważną część życia wielu ludzi. Obrzędy religijne jak na przykład ślub, pogrzeb, pierwsza komunia święta odgrywają dużą rolę w polskim społeczeństwie. Każdy ma prawo uczestniczyć w publicznych wydarzeniach związanych z wyznawaną wiarą, a inni nie mogą mu tego utrudniać. Wolność wyznania wynika z konstytucji RP oraz z międzynarodowych aktów prawnych dotyczących ochrony praw i wolności człowieka.

pokaż więcej
Proszę czekać...