869 zł - o tyle mniejsza 14 emerytura w 2024 r. niż rok temu. Nie każdy emeryt i rencista dostanie 1493,67 zł netto

Rząd nieprzyjemnie zaskoczył emerytów. Czternasta emerytura w 2024 roku będzie niższa o 869 zł niż w zeszłym roku! / Shutterstock

Czternasta emerytura będzie w 2024 roku wypłacona - co do zasady - we wrześniu, podobnie jak rok wcześniej. "Czternastka" wyniesie w 2024 roku 1780,96 zł, a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. To mniej niż w 2023 roku o ponad 869 zł. Tak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów. ZUS informuje, że pełną kwotę "czternastki" dostaną emeryci i renciści, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto. A ci seniorzy, których comiesięczna emerytura albo renta wynosi między 2900 zł a 4630,96 zł brutto, dostaną pomniejszoną 14 emeryturę.

rozwiń >

Czternasta emerytura w 2024 roku - rozporządzenie

Czternasta emerytura, w 2024 r. będzie wypłacona we wrześniu, podobnie jak w 2023 r. – przewiduje rozporządzenie Rady Ministrów przyjęte przez rząd 28 maja 2024 r. Rozporządzenie to już się ukazało w Dzienniku Ustaw z 3 czerwca 2024 r. (poz. 820) i weszło w życie dzień później.

Zasady i warunki nabywania prawa do czternastej emerytury oraz jej wypłaty reguluje ustawa z 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów - Dz.U. 2023 poz. 1407. Zgodnie z nią Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia miesiąc wypłaty dodatkowego świadczenia w danym roku, mając na względzie możliwości techniczne i organizacyjne organów emerytalno-rentowych (ZUS, KRUS, zakłady emerytalno-rentowe służb mundurowych).

Czternasta emerytura 2024: kwota mniejsza niż w 2023 roku. A inflacja rośnie!

Rząd postanowił, że czternasta emerytura w 2024 roku wyniesie 1780,96 zł brutto. Przeznaczona będzie dla osób, które pobierają świadczenia emerytalne lub rentowe do 2900 zł brutto. Powyżej tej kwoty działać będzie zasada „złotówka za złotówkę”. A zatem 14. emerytura będzie zmniejszana o kwotę przekroczenia ponad 2900 zł brutto.

Czternasta emerytura jest stosowana jako dodatkowe świadczenie do emerytur i rent w systemie powszechnym, rolników, służb mundurowych, emerytur pomostowych, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, rent socjalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych oraz rent inwalidów wojennych i wojskowych.

W ustawie z 26 maja 2023 r. zapisano, że czternastka w pełnej wysokości wyniesie co najmniej kwotę najniższej emerytury, obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne. W przypadku osób ze świadczeniem podstawowym powyżej 2900 zł brutto działa zasada "złotówka za złotówkę".

W ustawie przewidziano jednak możliwość określenia wyższej kwoty czternastej emerytury. Rada Ministrów w 2024 roku nie skorzystała z możliwości uchwalenia w rozporządzeniu wyższej czternastki. 

W 2023 r. czternasta emerytura wynosiła 2650 zł brutto dla osób, które pobierały świadczenia do 2900 zł brutto.
A zatem czternastka wypłacona w 2023 roku była o ponad 869 zł brutto wyższa od tej, która ma być przekazana emerytom we wrześniu 2024 roku.

To spore zaskoczenie (oczywiście niemiłe) dla rzeszy emerytów. Tym bardziej, że inflacja nadal nam towarzyszy a ceny w sklepach rosną nawet wyżej.

W dniu 16 sierpnia 2024 r. Narodowy Bank Polski poinformował, że w lipcu 2024 r. inflacja bazowa (liczona bez cen żywności i energii) wyniosła 3,8 proc. w ujęciu rocznym. W czerwcu ten wskaźnik wynosił 3,6 proc.
Natomiast inflacja konsumencka (CPI) – w lipcu 2024 r. wyniosła 4,2 proc. (3,1 proc. było w czerwcu).

„Narodowy Bank Polski co miesiąc wylicza cztery wskaźniki inflacji bazowej, co pomaga zrozumieć charakter inflacji w Polsce. Wskaźnik CPI pokazuje średnią zmianę cen całego, dużego koszyka dóbr kupowanych przez konsumentów. Przy wyliczaniu wskaźników inflacji bazowej analizie są poddawane zmiany cen w różnych segmentach tego koszyka. To pozwala lepiej identyfikować źródła inflacji i trafniej prognozować jej przyszłe tendencje” – podał NBP w komunikacie.

Bank centralny wyjaśnił, że wyliczanie inflacji bazowej pozwala też określić, w jakim stopniu inflacja jest trwała, a „w jakim jest kształtowana np. przez krótkotrwałe zmiany cen wywołane nieprzewidywalnymi czynnikami”.

„Najczęściej używanym przez analityków wskaźnikiem jest wskaźnik inflacji po wyłączeniu cen żywności i energii. Pokazuje on tendencje cen tych dóbr i usług, na które polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny ma relatywnie duży wpływ. Ceny energii (w tym paliw) są bowiem ustalane nie na rynku krajowym, lecz na rynkach światowych, czasem również pod wpływem spekulacji. Ceny żywności w dużej mierze zależą m.in. od pogody i bieżącej sytuacji na krajowym i światowym rynku rolnym” – wyjaśnia NBP. 

Analitycy banku ING w dniu 14 sierpnia 2024 r. prognozowali, że do końca 2024 inflacja CPI będzie się utrzymywała w okolicach 4,0-4,5 proc. r/r, co nie pozwoli Radzie Polityki Pieniężnej (RPP) na złagodzenie polityki pieniężnej. Ich zdaniem dopiero od II połowy 2025 roku nastąpi wyraźny spadek inflacji. Podobne prognozy przedstawia większość ekonomistów.

Bez potrąceń i zajęć komorniczych ale z podatkiem. Nie wlicza się do dochodu

Czternastka jest wolna od wszelkich innych - oprócz podatku dochodowego - potrąceń, np. od zajęć komorniczych

Nie będzie się także wliczała do dochodu przy ubieganiu się o pomoc społeczną, alimenty lub o 500 plus dla niesamodzielnych.
Czternaste emerytury zostały po raz pierwszy wypłacone w 2021 roku. Zgodnie z ww. ustawą z 19 lipca 2023 r. mają one przysługiwać już na stałe. 

Minister finansów: 14. emerytura będzie wypłacona zgodnie z ustawą

Minister finansów Andrzej Domański był pytany o kwotę czternastej emerytury 5 czerwca 2024 r. rano w programie telewizyjnym "Graffiti" w Polsat News. Odpowiedział, że czternasta emerytura będzie wypłacona "zgodnie z zapisami ustawy". Co oznacza kwotę najniższej emerytury obowiązującej w danym roku - obecnie to 1780,96 zł brutto. Zatem nic nie wskazuje na to, by emeryci dostali w bieżącym roku wyższą kwotę.

14 emerytura 2024: tabela brutto-netto

Jak już wspomniano 14. emerytura brutto w pełnej wysokości wyniesie w 2024 roku 1780,96 zł (1493,67 zł netto - do ręki - tyle bowiem obecnie wynosi minimalna emerytura. ZUS informuje, że taką pełną kwotę "czternastki" dostaną emeryci i renciści, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto
Ci seniorzy, których comiesięczna emerytura albo renta wynosi między 2900 zł a 4630,96 zł brutto, dostaną pomniejszoną czternastkę wg zasady - złotówka za złotówkę. Przy czym minimalna wysokość pomniejszonej w ten sposób czternastej emerytury to 50 zł. ZUS dla lepszej ilustracji tych zasad opublikował poniższą tabelę kwot brutto i netto czternastej emerytury:

Wysokość "czternastek" w 2024 r. [w zł]
brutto - netto

Miesięczna wysokość emerytury brutto

Miesięczna wysokość emerytury netto

Wysokość "czternastki" brutto

Wysokość "czternastki" netto

1780,96

1620,67

1780,96

1493,67

2 000,00

1 820,00

1 780,96

1 466,67

2 250,00

2 047,50

1 780,96

1 436,67

2 500,00

2 275,00

1 780,96

1 406,67

2 750,00

2 472,50

1 780,96

1 406,95

2 900,00

2 591,00

1 780,96

1 406,95

3 000,00

2 670,00

1 680,96

1 327,95

3 250,00

2 867,50

1 430,96

1 130,45

3 500,00

3 065,00

1 180,96

932,95

3 750,00

3 262,50

930,96

735,45

4 000,00

3 460,00

680,96

537,95

4 500,00

3 855,00

180,96

142,95

4 630,96

3 958,17

50,00

39,50

    
Wyliczenia uwzględniają pomniejszenie "czternastki" według zasady złotówka za złotówkę oraz pomniejszenie świadczenia o zaliczkę na podatek dochodowy (12 proc.) oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne (9 proc.). - źródło: ZUS

14 emerytura w 2024 roku - terminy wypłaty

Miesiąc wypłaty "czternastki" w danym roku określa każdorazowo Rada Ministrów w rozporządzeniu wydawanym nie później niż do 31 października danego roku. W 2024 roku "czternastka" zostanie wypłacone we wrześniu. Ale niektórzy seniorzy (ci, którzy dostają swoje świadczenia pierwszego dnia miesiąca) dostaną ją już w piątek 30 sierpnia, bo 1 września wypada w tym roku w niedzielę.
ZUS informuje, że 14 emeryturę otrzyma w 2024 roku niecałe 9 mln emerytów i rencistów - przy czym tylko ok. 6,4 mln osób dostanie wypłatę w pełnej wysokości (w kwocie najniższej emerytury), a 2,5 mln osób (ci co mają comiesięczną emeryturę lub rentę wyższą niż 2900 zł brutto) w wysokości niższej wskutek zastosowania ww. zasady "złotówka za złotówkę". 

Podstawa prawna: ustawa z 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów - Dz.U. 2023 poz. 1407. 

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
Dla kogo 200% świadczenia pielęgnacyjnego? W 2024 r. to 5976 zł
30 sie 2024

Na początku 2024 r. zmieniły się zasady przyznawania świadczeń pielęgnacyjnych. Co to oznacza dla rodziców, opiekujących się dwojgiem niepełnosprawnych dzieci? Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać pomoc finansową?

Kto musi, a kto może wdrożyć obowiązki prawne dotyczące ochrony sygnalistów w administracji publicznej
30 sie 2024

Czy jednostki organizacyjne gminy lub powiatu liczące mniej niż 10 000 mieszkańców powinny wdrożyć ustawę o ochronie sygnalistów? Co warto wiedzieć o nowych obowiązkach?

Wiele szkół, w sposób nieuprawniony, obciąża rodziców tymi opłatami – na co powinni uważać rodzice w roku szkolnym 2024/2025?
30 sie 2024

Chodzi o opłaty za posiłki dzieci uczęszczających do szkół podstawowych, a konkretniej – koszty przygotowania tych posiłków (a w przypadku, gdy szkoła korzysta z usług firmy cateringowej – również ich dowozu), których nieuprawnione przerzucanie na rodziców, przez organy prowadzące szkoły – jest bardzo powszechnym zjawiskiem. Jak więc jest z tymi obiadami w szkołach, kto i w jakim zakresie ponosi ich koszt oraz którym uczniom przysługuje całkowite zwolnienie z opłat za posiłki?

Od 288 zł do 328 zł dla samotnego rodzica od 1 listopada 2024 r.
29 sie 2024

1 listopada 2024 r. rozpoczyna się nowy okres zasiłkowy. Samotny rodzic może starać uzyskać od 288 zł do 328 zł. Chodzi o zasiłek rodzinny i dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka. Od czego zależy jego wysokość?

Zatrudnianie cudzoziemców: Zastrzeżenia dotyczące limitów zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Sprzeciw resortów rozwoju i technologii oraz rolnictwa
30 sie 2024

MRiT oraz MRiRW sprzeciwiają się proponowanym przez MRPiPS limitom zezwoleń na pracę dla cudzoziemców a także proponowanym zapisom o opłacie od przedsiębiorstw za wniosek. Limity powinny być elastycznie dostosowywane do bieżących potrzeb rynkowych, a przepisy nie powinny nadmiernie obciążać finansowo przedsiębiorców.

Od 51 zł do 1780,96 zł brutto na kontach emerytów 30 sierpnia 2024 r.
29 sie 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wypłaty 14. emerytur. Kto może liczyć na 1780,96 zł, a kto dostanie mniej? Czternastki w tym roku otrzyma ok. 8,9 mln emerytów i rencistów. Kto nie otrzyma dodatkowego świadczenia pieniężnego?

MRiRW: Pomoc finansowa dla rolników poszkodowanych w wyniku gradobicia, przymrozków, deszczu nawalnego i huraganu
29 sie 2024

Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi, przedstawił informacje nt. pomocy finansowej dla producentów rolnych poszkodowanych w wyniku przymrozków i gradobicia oraz innych zdarzeń. Poinformował także o pozostałych formach pomocy dla rolników.

Wyrok WSA: nie można zaskarżyć wezwania do zapłaty opłaty dodatkowej za postój w strefie płatnego parkowania. Obrona dopiero w postępowaniu egzekucyjnym
30 sie 2024

Kierowcom pojazdów osobowych dobrze znane jest zagadnienie stref płatnego parkowania (SPP) na drogach publicznych. Strefy te wprowadzane są w kolejnych miastach, a granice już funkcjonujących rozszerzane bywają na kolejne dzielnice. Za nieuiszczenie opłaty za postój pojazdu w takiej strefie pobierana jest opłata dodatkowa. Co jednak zrobić w sytuacji, gdy uważamy, że wezwanie do zapłaty opłaty dodatkowej wystawione zostało niesłusznie? Wyjaśnień dostarcza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Białymstoku z 28 maja 2024 r. (II SA/Bk 159/24).

Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce: od 2025 roku będzie zupełnie nowa ustawa. Jakie zmiany w zezwoleniach, oświadczeniach, procedurach, sankcjach?
30 sie 2024

Od maja 2024 r. toczą się w rządzie prace legislacyjne nad projektem nowej ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy. Projekt przygotował Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Nowa ustawa ma od 2025 roku kompleksowo uregulować zasady dostępu cudzoziemców do rynku pracy w Polsce, wydawania zezwoleń i innych kwestii w tym zakresie. W ostatnich dniach krytyczne uwagi do tego projektu złożyły min. resorty rozwoju i technologii oraz rolnictwa i rozwoju wsi.

Świadczenia do zwrotu? Nowe przepisy problemem dla wielu opiekunów osób niepełnosprawnych
29 sie 2024

Świadczenie wspierające to nowe rozwiązanie, które pojawiło się na początku 2024 r. Ta forma wsparcia dedykowana jest dorosłym osobom niepełnosprawnym. Jednocześnie nowe przepisy znacznie zmodyfikowały zasady przyznawania innych świadczeń takich jak świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna.

pokaż więcej
Proszę czekać...