Nie ma przepisów umożliwiających pracodawcy żądanie założenia profilu zaufanego przez pracownika i wykorzystywanie go w celach służbowych. Czy mimo to pracownik powinien wykonać takie polecenie służbowe?
- Profil zaufany a umowa o pracę
- Profil zaufany w celach służbowych
- Stanowisko Prezesa UODO
- Stanowisko RPO
Profil zaufany a umowa o pracę
Profil zaufany jest środkiem identyfikacji elektronicznej. Pomimo jego wielu zalet i coraz szerszego zastosowania, w Polsce nie ma obowiązku prawnego posiadania i korzystania z tego rozwiązania. Nie istnieją również przepisy, na podstawie których pracodawca może żądać założenia profilu zaufanego przez pracownika i wykorzystywania go w celach służbowych.
– Jeśli posiadanie narzędzi identyfikacyjnych, w tym profilu zaufanego jest niezbędne do wykonywania danej pracy, trzeba taki wymóg zawrzeć w umowie o pracę zawieranej z pracownikiem lub w regulaminie pracy. W takim przypadku, jeśli pracownik nie dostosuje się do polecenia przełożonego, może zostać nałożona na niego kara porządkowa lub nawet pracodawca może z nim rozwiązać umowę o pracę. Jeśli taki obowiązek nie wynika ani z umowy o pracę, ani z regulaminu zakładu pracy, nie można ukarać pracownika na mocy przepisów kodeksu pracy z tytułu nie stosowania się do poleceń przełożonego – tłumaczy Marcelina Tynda z Kancelarii Adwokackiej Duraj Reck i Partnerzy.
Profil zaufany w celach służbowych
Niektóre jednak narzędzia wykorzystywane zarówno przez publiczne jak i prywatne instytucje, wymuszają na pracownikach, by wykorzystywali swój profil zaufany do realizacji obowiązków służbowych.
Na ten temat swego czasu głos zabrali m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich i Prezes Urzędu Ochrony Danych. Zgodnie z ich opiniami dzieje się to bez podstawy prawnej.
Stanowisko Prezesa UODO
Zdaniem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) pracodawca nie ma podstaw do żądania od pracownika uwierzytelniania się w systemie wykorzystywanym do realizacji zadań pracodawcy przy użyciu prywatnego profilu zaufanego.
Prezes UODO uznał za uzasadnione wątpliwości co do bezpieczeństwa danych osobowych, takie sposoby autoryzacji wiążą się bowiem m.in. z ujawnieniem PESEL pracownika.
Stanowisko RPO
Z kolei Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) wyraził obawy dotyczące sposobu autoryzacji w trakcie logowania do profilu zaufanego. Proces ten polega albo na odebraniu smsów z hasłem, wysłanych na prywatny numer telefonu, albo w przypadku powiązania profilu zaufanego z bankowością elektroniczną – na weryfikacji tożsamości użytkownika, tj. podaniu hasła wysłanego smsem albo zalogowaniu się do aplikacji bankowej.
Taki sposób autoryzacji powoduje, że dane osobowe nie są wystarczająco chronione. Stwarza to również ryzyko dostania się do konta pracownika przez inne osoby.
Marcelina Tynda – aplikant radcowski, Kancelaria Adwokacka Duraj Reck i Partnerzy