Główny Inspektorat Sanitarny wyjaśnił w komunikacie z 5 kwietnia 2024 r., że decyzję o tym, czy wpuszczać zwierzęta np. do sklepu, restauracji czy kawiarni podejmuje - co do zasady - właściciel tego lokalu. Właściciel takiego lokalu może, ale nie musi zezwalać na przebywanie w tym lokalu zwierząt. Do takiego lokalu nie można zakazać wstępu tylko psu asystującemu osobie z niepełnosprawnością.
- GIS: nie ma zakazu wprowadzania zwierząt domowych do sklepów i restauracji. Decyduje właściciel lokalu. Ale nie można odmówić wstępu osobie z niepełnosprawnością z psem asystującym
- Obowiązki dotyczące bezpieczeństwa żywności
- Gdzie może wejść osoba niepełnosprawna poruszająca się z psem asystującym? Rodzaje psów asystujących
GIS: nie ma zakazu wprowadzania zwierząt domowych do sklepów i restauracji. Decyduje właściciel lokalu. Ale nie można odmówić wstępu osobie z niepełnosprawnością z psem asystującym
Główny Inspektorat Sanitarny poinformował, że przepisy prawa żywnościowego nie zakazują wprowadzania zwierząt domowych do zakładów gastronomicznych czy sklepów.
Jednocześnie nie obowiązują przepisy, które nakazywałyby właścicielom lokali umożliwienie przebywania w nim z pupilem – z wyjątkiem psów asystującym osobom z niepełnosprawnościami.
"Właściciel lokalu nie może odmówić do niego wstępu psu asystującemu osobie z niepełnosprawnością. Dlatego przy opracowaniu procedur dotyczących dobrej praktyki higienicznej oraz wdrażania i stosowania zasad systemu HACCP musi uwzględnić w nich, że w lokalu moją prawo przebywać psy asystujące. Procedury te mogą zawierać na przykład zasady eksponowania żywności, dzięki którym nie zostanie ona zanieczyszczona w czasie pobytu w lokalu psa-asystenta" - zaznaczył GIS.
Inspektorat zauważył, że skoro nie ma żadnych formalnych regulacji, które zakazywałyby psom wstępu do restauracji, kawiarni czy baru, to coraz więcej lokali gastronomicznych zaprasza klientów razem z czworonogami. Jednocześnie zaapelował, by w takim miejscu zwracać uwagę, czy pies nie przeszkadza innym gościom, nie zanieczyszcza przestrzeni i nie przeszkadza pracownikom.
Obowiązki dotyczące bezpieczeństwa żywności
GIS przypomniał, że przedsiębiorcy działający na rynku spożywczym, muszą zapewnić, że produkowana i wprowadzana do obrotu żywność jest bezpieczna dla zdrowia i życia. Wynika to z przepisów prawa żywnościowego, które dotyczą wszystkich państw członkowskich UE. "W przypadku lokalu gastronomicznego czy sklepu odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności ponoszą zatem właściciele takiego punktu" - dodał.
Podkreślił, że właściciel ma obowiązek opracować odpowiednie procedury, które będą zapobiegać zanieczyszczeniu żywności, w tym m.in. dostępowi zwierząt domowych do miejsc, gdzie żywność jest przygotowywana, przetwarzana lub składowana.
"Jeśli zdecyduje, że klienci mogą wejść razem ze swoimi pupilami, musi zapewnić takie warunki, aby obecność zwierząt nie powodowała zanieczyszczenia żywności. Z tego też powodu, nawet jeśli lokal jest przyjazny psom, właściciel lokalu nie zezwoli na ich przebywanie na zapleczu czy w miejscach, w których przygotowywane są potrawy" - wyjaśniono.
Jeśli właściciel lokalu nie zgadza się na wpuszczanie zwierząt (z wyjątkiem psów asystujących osobom z niepełnosprawnościami), nie musi tej decyzji uzasadnić.
Główny Inspektorat Sanitarny wskazał, że to, czy przedsiębiorcy spełniają wymagania, sprawdzają organy urzędowej kontroli żywności, czyli w przypadku restauracji czy sklepu organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Podczas kontroli sprawdzane są dokumenty potwierdzające, czy w danym zakładzie produkcji i/lub obrotu żywnością zostały opracowane i są stosowane odpowiednie procedury wewnętrzne.
Gdzie może wejść osoba niepełnosprawna poruszająca się z psem asystującym? Rodzaje psów asystujących
Na podstawie art. 20a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2024 r., poz. 44) osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu:
1) do obiektów użyteczności publicznej, w szczególności: budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz innych ogólnodostępnych budynków przeznaczonych do wykonywania podobnych funkcji, w tym także budynków biurowych i socjalnych,
2) do parków narodowych i rezerwatów przyrody,
3) na plaże i kąpieliska,
4) do środków transportu kolejowego, drogowego, lotniczego i wodnego oraz innych środków komunikacji publicznej.
Wyżej wskazane uprawnienia nie zwalniają osoby niepełnosprawnej z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego.
Warunkiem skorzystania z ww. uprawnień jest wyposażenie psa asystującego w uprząż oraz posiadanie przez osobę niepełnosprawną certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego i zaświadczenia o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych. Ale osoba niepełnosprawna nie ma obowiązku zakładania psu asystującemu kagańca oraz prowadzenia go na smyczy.
Z takich samych uprawnień na ww. zasadach może korzystać trener psa szkolonego na psa asystującego na podstawie zaświadczenia wydanego przez podmiot prowadzący szkolenie psów asystujących.
Na podstawie rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 1 kwietnia 2010 r. w sprawie wydawania certyfikatów potwierdzających status psa asystującego (Dz. U. z 2010 Nr 64, poz. 399) psami asystującymi są:
Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej, który daje osobie niewidomej lub niedowidzącej możliwość samodzielnego i bezpiecznego poruszania się bez obawy natrafienia na przeszkodę.
Pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, który asystuje osobie niepełnosprawnej ruchowo poruszającej się na wózku. Pies asystent specjalizuje się w podnoszeniu, podawaniu, otwieraniu i naciskaniu.
Pies sygnalizujący osoby głuchej i niedosłyszącej, który asystuje osobie głuchej lub niedosłyszącej przez zwracanie jej uwagi na określone dźwięki, a następnie doprowadzenie jej do źródła hałasu.
Pies sygnalizujący atak choroby (np. epilepsji, chorób serca), który wyczuwa nadchodzący atak choroby i ostrzega o tym właściciela lub osoby z jego otoczenia lub reaguje na atak choroby.