Z reguły większość z nas leczy zęby prywatnie i zostawia u dentystów okazałe sumy. Ale też trzeba wiedzieć, że cały czas istnieje w Polsce możliwość bezpłatnego leczenia zębów z całkiem sporym zakresem zabiegów. W ramach ubezpieczenia zdrowotnego z refundacją NFZ. Niestety nie każdy dentysta ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, bo tylko w takim gabinecie można skorzystać z darmowego leczenia. Publikujemy listę konkretnych zabiegów i świadczeń dentystycznych refundowanych przez NFZ. Ministerstwo Zdrowia chce zwiększyć zakres gwarantowanych świadczeń stomatologicznych. Na wiosnę 2024 r. ukazał się projekt rozporządzenia w tej sprawie.
- Leczenie zębów w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Jakie świadczenia stomatologiczne finansuje NFZ?
- Dłuższa lista świadczeń stomatologicznych refundowanych przez NFZ jeszcze w 2024 roku?
- Czy konieczne jest skierowanie do dentysty?
- Jak długo trzeba czekać na wizytę u dentysty finansowanego przez NFZ?
Leczenie zębów w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Jakie świadczenia stomatologiczne finansuje NFZ?
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego (tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r., poz. 2148; ostatnia zmiana: Dz.U. z 2022 r., poz. 1912) określa świadczenia stomatologiczne, z których mogą skorzystać osoby ubezpieczone w Narodowym Funduszu Zdrowia. W tym rozporządzeniu i załącznikach do niego są dokładnie określone wykazy oraz warunki realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego, które refunduje NFZ.
Są to:
Świadczenia ogólnostomatologiczne - załącznik nr 1 do rozporządzenia.
Wśród tych świadczeń znajdują się m.in.:
- Badanie lekarskie stomatologiczne, które obejmuje również instruktaż higieny jamy ustnej - 1 raz w roku kalendarzowym;
- Badanie lekarskie kontrolne - 3 razy w roku kalendarzowym, a w przypadku kobiet w ciąży i w okresie połogu nie częściej niż 1 raz na kwartał;
- Znieczulenie miejscowe powierzchniowe;
- Leczenie próchnicy powierzchniowej (z użyciem kompozytowych, chemoutwardzalnych plomb - nie ma już wypełnień z toksycznego amalgamatu);
- Leczenie endodontyczne (tzw. kanałowe) zęba z wypełnieniem 1 kanału ze zgorzelą miazgi - świadczenie to u dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobiet w ciąży i w okresie połogu jest udzielane w całym uzębieniu. A u osób powyżej 18. roku życia jest udzielane z wyłączeniem zębów przedtrzonowych i trzonowych. Świadczenie nie obejmuje opracowania i odbudowy ubytku korony zęba.
- Leczenie endodontyczne (tzw. kanałowe) z wypełnieniem 2 kanałów - Świadczenie nie obejmuje opracowania i odbudowy ubytku korony zęba. Świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobietom w ciąży i w okresie połogu.
- Leczenie endodontyczne (kanałowe) z wypełnieniem 3 kanałów - nie obejmuje opracowania i odbudowy ubytku korony zęba. Świadczenie to jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobietom w ciąży i w okresie połogu.
- Usunięcie zęba jednokorzeniowego i wielokorzeniowego (także chirurgicznie) - ale bez znieczulenia;
- Usunięcie złogów nazębnych (tzw. kamienia) z 1/2 łuku zębowego - 1 raz w roku kalendarzowym w obrębie całego uzębienia.
- Usunięcie złogów nazębnych ze wszystkich zębów - to świadczenie jest udzielane kobietom w ciąży i w okresie połogu, nie częściej niż 1 raz na 6 miesięcy, w obrębie całego uzębienia.
- Uzupełnienie braków zębowych za pomocą protezy częściowej włącznie z prostymi doginanymi klamrami - świadczenie to obejmuje uzupełnienie za pomocą ruchomej protezy akrylowej częściowej z zastosowaniem elementów doginanych utrzymujących lub podpierających w liczbie według wskazań indywidualnych 1 raz na 5 lat (ograniczenie nie dotyczy osób po operacyjnym usunięciu nowotworów w obrębie twarzoczaszki).
- Naprawa protezy - 1 raz na 2 lata;
- Wizyta adaptacyjna – dotyczy pierwszych wizyt małych dzieci (do ukończenia 6. roku życia).
- Zabezpieczenie profilaktyczne bruzd lakiem szczelinowym – za każdy ząb - świadczenie to dotyczy bruzd pierwszych trzonowców stałych i jest udzielane 1 raz do ukończenia 8. roku życia oraz bruzd drugich trzonowców stałych i jest udzielane 1 raz do ukończenia 14. roku życia.
- Lakierowanie zębów 1/4 łuku zębowego - świadczenie to dotyczy wszystkich zębów stałych i jest udzielane nie częściej niż 1 raz na kwartał – za każdą 1/4 łuku zębowego. Świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia.
Gdy korzystamy z usług dentysty, który ma umowę z NFZ i decydujemy się na opisywane tu świadczenia refundowane, to nie ma możliwości dopłacania do standardu wyższego niż oferuje NFZ. Czyli np. nie można dopłacić za znieczulenie przy wyrywaniu zęba. Zatem trzeba albo wybrać standard oferowany przez NFZ albo z niego zrezygnować przy danym świadczeniu.
Świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia - załącznik nr 2 do rozporządzenia.
Są to m.in.:
- zabezpieczenie lakiem szczelinowym bruzd zębów szóstych (raz do ukończenia 8 roku życia);
- lakierowanie wszystkich zębów stałych;
- impregnacja zębiny zębów mlecznych;
- leczenie próchnicy zębów mlecznych i stałych;
- kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zębach stałych;
- leczenie chorób przyzębia;
- leczenie ortodontyczne do ukończenia 12 roku życia;
- wypełnienia kompozytowe światłoutwardzalne w zakresie zębów siecznych i kłów w szczęce i żuchwie.
Świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia udzielane w dentobusie – załącznik nr 2a do rozporządzenia.
Świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia udzielane w gabinecie dentystycznym zlokalizowanym w szkole – załącznik nr 2b do rozporządzenia.
Świadczenia ogólnostomatologiczne udzielane w znieczuleniu ogólnym – załącznik nr 3 do rozporządzenia.
Świadczenia stomatologiczne dla świadczeniobiorców z grupy wysokiego ryzyka chorób zakaźnych, w tym chorych na AIDS – załącznik nr 4 do rozporządzenia.
Świadczenia chirurgii stomatologicznej i periodontologii – załącznik nr 5 do rozporządzenia.
Świadczenia ortodoncji dla dzieci i młodzieży – załącznik nr 6 do rozporządzenia.
Świadczenia protetyki stomatologicznej – załącznik nr 7 do rozporządzenia.
Świadczenia protetyki stomatologicznej dla świadczeniobiorców po chirurgicznym leczeniu nowotworów w obrębie twarzoczaszki – załącznik nr 8 do rozporządzenia.
Świadczenia stomatologicznej pomocy doraźnej – załącznik nr 9 do rozporządzenia.
Profilaktyczne świadczenia stomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku życia – załącznik nr 10 do rozporządzenia.
Profilaktyczne świadczenia stomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku życia udzielane w dentobusie – załącznik nr 10a do rozporządzenia.
Profilaktyczne świadczenia stomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku życia udzielanych w gabinecie dentystycznym zlokalizowanym w szkole – załącznik nr 10b do rozporządzenia.
Świadczenia usunięcia wypełnienia amalgamatowego – załącznik nr 10c do rozporządzenia.
Wykaz materiałów stomatologicznych stosowanych przy udzielaniu świadczeń gwarantowanych określa załącznik nr 11 do rozporządzenia.
Ministerstwo Zdrowia wskazuje, że w zakresie tych świadczeń gwarantowanych lekarz dentysta, który ma podpisaną umowę z NFZ ma także obowiązek zapewnić bezpłatne badania diagnostyczne, leki i wyroby medyczne oraz środki pomocnicze.
Ponadto Ministerstwo Zdrowia zaznacza, że jeżeli pacjent zgłosi się do dentysty z bólem, powinien otrzymać pomoc tego samego dnia.
Dentyści, którzy mają podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia są aktualnie we wszystkich województwach. Znaleźć ich można w wyszukiwarce NFZ: https://terminyleczenia.nfz.gov.pl/. Aby skorzystać z ich usług nie trzeba żadnego skierowania.
Dłuższa lista świadczeń stomatologicznych refundowanych przez NFZ jeszcze w 2024 roku?
W dniu 27 marca 2024 r. Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego ww. rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego. To nowe rozporządzenie ma wydłużyć listę świadczeń gwarantowanych z zakresu diagnostyki, protetyki stomatologicznej, stomatologii dziecięcej oraz świadczeń profilaktycznych dla dzieci i młodzieży w celu:
- możliwości stosowania diagnostyki pantomograficznej u osób dorosłych w przypadku leczenia endodontycznego albo w przypadku świadczeniobiorców rozpoczynających leczenie protetyczne;
- powstrzymania niekontrolowanego zaniku kości wyrostka zębodołowego oraz zmniejszającej się retencji protezy całkowitej (szczególnie w żuchwie) udostępnia się świadczeniobiorcom posiadającym celowo pozostawione i odpowiednio zabezpieczone korzenie zębów protezę całkowitą górną/dolną o charakterze overdenture opartą na zabezpieczonych korzeniach;
- wykonania procedur stomatologicznych w znieczuleniu ogólnym, których wykonanie w sposób tradycyjny, tj. z zastosowaniem metod behawioralnych lub uspokojenia farmakologicznego (ze względu na brak współpracy) nie jest możliwe oraz u pacjentów, u których występują alergie na środki znieczulenia miejscowego;
- uzupełnienia niewystarczającej profilaktyki fluorkowej w pierwszych sześciu latach życia dziecka wprowadza się lakierowanie ¼ łuku zębowego, ze względu na znaczenie świadczeń profilaktycznych dla stanu zdrowia zębów, jak również wagę wcześnie podejmowanych interwencji w celu zapobieżenia rozwoju próchnicy;
- zaspokojenia zapotrzebowania na świadczenia profilaktyczne dzieci w 3 r.ż., biorąc pod uwagę fakt, że w trzecim roku życia kończy się wyrzynanie zębów mlecznych, których podatność na próchnicę i ryzyko pulpoptii jest bardzo wysoka ze względu na niedojrzałość, tj. niski stopień zmineralizowania szkliwa i zębiny;
- kształtowania postaw stomatologicznych – wprowadza się wizytę adaptacyjną dziecka w 3. roku życia. Wizyta jest niezbędna, jako że kształtowanie postaw jest procesem, a nie jednorazowym działaniem. Równocześnie, powyższy etap rozwoju psychospołecznego dziecka jest odpowiednim dla wprowadzenia metod behawioralnych kształtujących jego postawę stomatologiczną;
- zabezpieczenia przed rozwojem próchnicy w otaczających ubytki bruzdach poprzez uszczelnienie zdrowych bruzd materiałem typu flow. Udzielenie powyższego świadczenia poprzedza udzielenie świadczenia polegające na punktowym opracowaniu zmienionej tkanki i wypełnieniu ubytków próchnicowych na powierzchni żującej zęba;
- udostępnienia stomatologom udzielającym świadczeń z zakresu traumatologii dziecięcej świadczenia spełniających kryteria prawidłowego unieruchomienia, które powinno być pasywne i elastyczne (niesztywne), nie zakłócać okluzji, nie utrudniać wykonywania zabiegów higienicznych i leczniczych oraz nie uszkadzać dodatkowo tkanek przyzębia. Powinno stabilizować ząb/zęby w odpowiedniej pozycji i pozwalać na ich fizjologiczną ruchomość aby wspomóc gojenie przyzębia. Równocześnie, prawidłowe unieruchomienie zmniejsza także ryzyko powikłań.
Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji wydał już pozytywne rekomendacje dla następujących świadczeń:
- rentgenodiagnostyka – zdjęcie pantomograficzne z opisem raz na dwa lata w przypadku leczenia endodontycznego oraz raz na pięć lat w przypadku świadczeniobiorców rozpoczynających leczenie protetyczne;
- świadczenia ogólnostomatologiczne wykonywane w znieczuleniu ogólnym;
- profilaktyczne zabezpieczenie bruzd innymi materiałami PRR typu 1 (ang. Preventive Resin Restoration PRR);
- lakierowanie zębów ¼ łuku zębowego;
- proteza całkowita górna o charakterze overdenture oparta na zabezpieczonych korzeniach oraz proteza całkowita dolna o charakterze overdenture oparta na zabezpieczonych korzeniach;
- profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 3. roku życia;
- wizyta adaptacyjna dziecka w 3. i 4. roku życia;
- repozycja i unieruchomienie zwichniętego zęba lub grupy zębów oraz zdjęcie szyny nazębnej przy wymianie lub zakończeniu leczenia;
- usunięcie z wykazu świadczeń gwarantowanych procedury o kodzie wg ICD-9-CM: 23.1615 Unieruchomienie zębów ligaturą drucianą.
Omawiane rozporządzenie przechodzi aktualnie konsultacje publiczne i ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Co prawda w projekcie nie wskazano kiedy Minister Zdrowia planuje podpisać to rozporządzenie ale jest całkiem prawdopodobne, że stanie się to jeszcze w 2024 roku.
Czy konieczne jest skierowanie do dentysty?
Ministerstwo Zdrowia wskazuje, że na podstawie art. 57 ust. 2 pkt 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146) skierowanie nie jest wymagane do świadczeń dentysty. Bezpłatna opieka stomatologiczna przysługuje każdej osobie, która ma prawo do świadczeń zdrowotnych. Opiekę tę realizuje dentysta, który podpisał umowę z NFZ na realizację świadczeń stomatologicznych.
Jak długo trzeba czekać na wizytę u dentysty finansowanego przez NFZ?
Ministerstwo Zdrowia poinformowało redakcję portalu infor.pl, że zgodnie z informacjami z systemu sprawozdawczo-rozliczeniowego Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia, świadczenia gwarantowane z zakresu leczenia stomatologicznego realizowane są w ramach 5 401 umów (dane na 29 sierpnia 2024 r.). Średni rzeczywisty czas oczekiwania do poradni stomatologicznej wynosi:
20 dni (przypadek stabilny),
0 dni (przypadek pilny)
A do poradni stomatologicznej dla dzieci:
16 dni (przypadek stabilny),
0 dni (przypadek pilny).