Ustawodawca wprowadził zakaz sprzedaży energetyków dla dzieci i młodzieży, który obowiązuje od 1 stycznia 2024 roku. Jakie są szczegóły tego nowego rozwiązania prawnego?
- Napoje energetyczne od 18 lat - ustawa
- Czy można kupić energetyka nie mając 18 lat?
- Zakaz sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny nieletnim
- Jakie są kary za złamanie zakazu sprzedaży energetyków?
Napoje energetyczne od 18 lat - ustawa
Zakaz sprzedaży napojów energetycznych dla osób poniżej 18-tego roku życia, który wszedł w życie 1 stycznia 2024 roku, wprowadzony został ustawą z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (dalej także "ustawa"). Regulacje Przyjrzyjmy się dokładniej, jakie rozwiązania zastosował ustawodawca.
Czy można kupić energetyka nie mając 18 lat?
Odpowiedź na to pytanie jest negatywna - prawodawca wyraźnie bowiem wskazał w nowych regulacjach (art. 12m. 1 ustawy), że zabrania się sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny:
- osobom poniżej 18. roku życia;
- na terenie jednostek systemu oświaty, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900 i 1672);
- w automatach.
Dodano również zapis, że w przypadku wątpliwości co do pełnoletności kupującego sprzedawca może żądać okazania dokumentu potwierdzającego wiek kupującego.
Zakaz sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny nieletnim
Z nowych przepisów wynika, że zakaz dotyczy "sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny". Cóż to oznacza? Przepis znajdujący się w art. 12l ustawy wskazuje, że "za napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny uważa się wyrób w postaci napoju będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasie 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie".
Dla wygody konsumentów, ustawa precyzuje kwestię oznaczania energetyków. W art. 12n ustawy czytamy, że producent lub importer napoju z dodatkiem kofeiny lub tauryny jest obowiązany do oznaczenia opakowania jednostkowego wyrobu widoczną, czytelną oraz umieszczoną w sposób nieusuwalny i trwały informacją o treści "Napój energetyzujący" lub "Napój energetyczny".
Jakie są kary za złamanie zakazu sprzedaży energetyków?
Nowe regulacje przewidują kary za złamanie zakazu sprzedaży energetyków nieletnim, na terenie jednostek systemu oświaty czy w automatach. Rozdział 4a ustawy wskazuje, że kto wbrew przepisom sprzedaje napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny, podlega karze grzywny do 2000 zł. Tej samej karze podlega kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie wykroczenia.
W przypadku popełnienia wykroczenia sąd może orzec przepadek napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, chociażby nie stanowiły one własności sprawcy.
Dodatkowo, kto, produkuje lub importuje napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny, w opakowaniach jednostkowych niespełniających wymogów, podlega grzywnie do 200 000 zł albo karze ograniczenia wolności, albo obu tym karom łącznie.
Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw - Dziennik Ustaw rok 2023 poz. 1718