Możliwość otrzymania rekompensaty dotyczy nie tylko upadków na śliskim chodniku. Zarządca powinien dbać o bezpieczeństwo w obrębie całego osiedla.
- Ustawa wskazuje odpowiedzialnych za odśnieżanie
- Schody oraz klatki objęte odpowiedzialnością zarządcy?
- Prawnik wyjaśni przeciwko komu trzeba kierować pozew
Śnieżny początek obecnej zimy przypomniał wielu osobom o problemach, jakie powoduje ta pora roku. Można przypuszczać, że w pierwszej połowie grudnia lekarze z oddziałów ortopedycznych nie mogli narzekać na brak pracy. Krajowe media co roku, na początku zimy przypominają o możliwości dochodzenia odszkodowań i zadośćuczynień za skutki wypadków na śliskich chodnikach. Warto jednak pamiętać, że wiele upadków zdarza się w obrębie osiedli mieszkaniowych - na przykład podczas poruszania się osiedlowymi ścieżkami, przy wejściu do bloku, a nawet w jego holu. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili udzielić odpowiedzi na pytanie, czy takie wypadki również stanowią podstawę dochodzenia roszczeń. W ramach analizy prawnej, warto powołać się na ciekawe orzecznictwo.
Ustawa wskazuje odpowiedzialnych za odśnieżanie
Obowiązek utrzymywania przez wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie oraz inne podmioty zarządzające budynkiem odpowiedniego stanu dróg osiedlowych nie wzbudza wątpliwości na gruncie ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. 1985 nr 14 poz. 60). Ten akt prawny wskazuje, że utrzymanie dróg wewnętrznych rozumiane również jako „odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej” należy do zarządcy terenu, a w razie jego braku - do właściciela terenu. Do kategorii dróg wewnętrznych zaliczamy drogi, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym dróg publicznych.
Jeżeli chodzi o osiedlowe chodniki i ścieżki, to obowiązek ich zimowego utrzymania w dobrym stanie może być wywodzony z artykułu 4 ustęp 2 punkt 1 litera c w związku z artykułem 2 ustęp 1 punkt 4 i ustęp 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Taką interpretację przepisów zawiera np. Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 kwietnia 2021 r. (sygn. akt: II C 372/18), w którym zasądzono na rzecz poszkodowanego ok. 78 500 zł i odsetki jako zadośćuczynienie oraz odszkodowanie. Ubezpieczyciel razem ze spółdzielnią został również zobowiązany do comiesięcznego płacenia niewielkiej renty osobie, która poślizgnęła się niedaleko osiedlowego śmietnika. Uzasadnieniem dla tak dużego świadczenia były poważne obrażenia powodujące trwały uszczerbek na zdrowiu.
Schody oraz klatki objęte odpowiedzialnością zarządcy?
W kontekście zimowych opadów, ważną kwestią wydaje się również odpowiedzialność podmiotu zarządzającego budynkiem wielorodzinnym za stan wejść, schodów oraz klatek schodowych. Jeżeli chodzi o ten temat, to również możemy wskazać ciekawe przykłady orzecznictwa. Warto zwrócić uwagę chociażby na Wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 24 marca 2016 r. (sygn. akt: I C 2026/13). W tej sprawie sąd oddalił powództwo rodzica dziecka, które doznało rozcięcia prawej ręki w nadgarstku. Przyczyną obrażeń dziecka było poślizgnięcie się na błocie pośniegowym znajdującym się na klatce schodowej i uderzenie w szybę drzwiową.
Wspólnota mieszkaniowa działająca w bloku, gdzie zdarzył się wypadek, zleciła wcześniej usługi sprzątające wyspecjalizowanej firmie, która posiadała z kolei ubezpieczenie OC. Rodzic poszkodowanego dziecka pozwał więc firmę ubezpieczeniową. Gdański sąd oddalił jednak powództwo uznając, że rodzic nie wykazał zaniedbań firmy sprzątającej. Sędzia zwrócił uwagę, że utrzymanie czystości klatki w warunkach zimowych przez całą dobę byłoby niemożliwe.
Bardziej korzystny dla poszkodowanego okazał się Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 7 grudnia 2016 r. (sygn. akt: II C 1609/14). W tym przypadku na rzecz mężczyzny, który zimą poślizgnął się na schodach prowadzących do bloku, zasądzono bowiem kwotę 15 400 zł i odsetki. Sąd uznał, że wspólnota mieszkaniowa w związku z obfitymi opadami śniegu powinna zlecić dodatkową pracę usługobiorcy zajmującemu się odśnieżaniem.
Prawnik wyjaśni przeciwko komu trzeba kierować pozew
Powyższe przykłady wyroków potwierdzają, że w praktyce duże znaczenie mogą mieć kwestie dowodowe. Chodzi m.in. o fotografie i nagrania przedstawiające miejsce wypadku, które warto wykonać jak najszybciej. Kluczowe jest też ustalenie osoby, instytucji lub firmy odpowiedzialnej za szkodę. Niekoniecznie musi być to spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa. Oprócz firm sprzątających oraz ich ubezpieczycieli, odpowiedzialność mogą ponosić chociażby zarządcy nieruchomości wybrani przez wspólnotę na podstawie art. 18 ustawy o własności lokali lub administratorzy wykonujący zwykłe czynności związane z utrzymaniem części wspólnych. W związku z powyższym, pomoc prawnika w czasie przygotowywania pozwu może być bardzo użyteczna.
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl