Chanuka, znana również jako Święto Świateł, to żydowskie święto trwające osiem dni. Jego centralnym elementem jest zapalanie świec na specjalnym świeczniku zwanym menorą. Każdego wieczoru święta zapala się kolejną świecę, aż do osiągnięcia pełnej liczby ośmiu świec w ostatnim dniu święta.
- Pochodzenie światła chanukowego
- Znaczenie świec chanukowych
- Jak zapala się świece chanukowe?
- Świecznik chanukowy (menora)
- Tradycje i zwyczaje
Pochodzenie światła chanukowego
Tradycja zapalania świec chanukowych wywodzi się z cudu, który miał miejsce w Drugiej Świątyni Jerozolimskiej w II wieku p.n.e. Według legendy, po zwycięstwie żydowskich Machabeuszy nad greckimi okupantami i oczyszczeniu Świątyni, znaleziono tylko jedną małą fiolkę z olejem, wystarczającą na jeden dzień. Cudem, olej ten palił się przez osiem dni - dokładnie tyle czasu, ile potrzeba było na przygotowanie nowej porcji świętego oleju.
Znaczenie świec chanukowych
Każda świeca chanukowa ma swoje symboliczne znaczenie. Świece te przypominają o cudzie oleju i są wyrazem wdzięczności oraz pamięci o wydarzeniach z przeszłości. Świece te są również symbolem światła, nadziei i wolności.
Jak zapala się świece chanukowe?
Świece zapala się od prawej do lewej, ale dodaje się je od lewej do prawej. Każdego wieczoru dodaje się nową świecę. Zapalanie świec odbywa się po zachodzie słońca, z wyjątkiem piątkowego wieczoru, kiedy to świecznik zapala się przed zachodem słońca, aby nie naruszyć świętości szabatu.
Świecznik chanukowy (menora)
Menora chanukowa ma dziewięć ramion - osiem dla każdego dnia święta oraz dodatkowe, centralne ramię, na którym umieszcza się tzw. "szamasz" - świecę służącą do zapalania pozostałych. Szamasz jest zwykle umieszczony wyżej lub na osobnym miejscu, aby odróżnić go od świec świątecznych.
Tradycje i zwyczaje
Oprócz zapalania świec, Chanuka obfituje w inne tradycje. Do popularnych należą: gra w dreidel (czteroboczny bączek z hebrajskimi literami), jedzenie potraw smażonych na oleju (np. placków ziemniaczanych - latkes, czy pączków - sufganiot) oraz rozdawanie prezentów, szczególnie dzieciom.
Podsumowując, świece chanukowe są nie tylko pięknym symbolem, ale także ważnym elementem żydowskiej tradycji i kultury. Ich zapalanie co roku przypomina o historii, wierze i tożsamości, a także o uniwersalnych wartościach takich jak wolność, nadzieja i światło.