Koniec września przynosi wiele zmian w prawie pracy, ale nie można zapominać o już istniejących obowiązkach – przypomina radca prawny Monika Jurkiewicz. To m.in. dofinansowanie do posiłków dla pracowników, zwiększona ochrona pracowników czy udzielenie zaległego urlopu do 30 września.
- Dofinansowanie posiłków dla pracowników
- Ochrona przed zwolnieniem w pracy
- Druga rata odpisu na ZFŚS
- Zaległy urlop do końca września
Dofinansowanie posiłków dla pracowników
"We wrześniu weszły przepisy dotyczące miesięcznego limitu dofinansowania posiłków dla pracowników. Obecnie dofinansowaniu, wolnym od ZUS, podlegają posiłki do limitu wynoszącego 450 złotych" – przypomniała Jurkiewicz.
Zaznaczyła, że tzw. oskładkowaniu nie będą podlegać również talony, bony żywieniowe, kupony oraz karty przedpłacone, w tym przypadku również obowiązuje limit 450 złotych, które pozwalają na nabycie w placówkach handlowych lub gastronomicznych posiłków spożywanych bezpośrednio po zakupie.
Ochrona przed zwolnieniem w pracy
Kolejna zmiana nastąpiła 22 września 2023 r., gdy weszły w życie przepisy kodeksu postępowania cywilnego gwarantujące pracownikom chronionym, zwiększoną ochronę przed zwolnieniem z pracy.
"Oznacza to, że jeżeli pracownik podlegający szczególnej ochronie zostanie zwolniony – na przykład kobieta w ciąży – poprzez wypowiedzenie umowy o pracę lub rozwiązanie umowy o pracę tzw. dyscyplinarnego, to sąd uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne albo przywracając pracownika do pracy, sąd na wniosek pracownika nakłada w wyroku na pracodawcę obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania" – wytłumaczyła Jurkiewicz.
Dodała, że "sąd rejonowy może zatem w wyroku zobowiązać pracodawcę do dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w razie łącznego spełnienia się dwóch przesłanek". "Takie zobowiązanie pracodawcy przez sąd będzie miało miejsce gdy: sąd wyda jednej z wyroków określonych w tym przepisie, czyli orzekający bezskuteczność wypowiedzenia umowy o pracę lub przywracającego pracownika do pracy w następstwie wadliwego wypowiedzenia umowy lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia przez pracodawcę, bądź pracownik złoży wniosek pracownika skierowany do sądu o nałożenie na pracodawcę tego obowiązku" - powiedziała.
Druga rata odpisu na ZFŚS
Wspomniała także, że do 30 września 2023 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS) ma obowiązek przekazać drugą ratę odpisu.
"W roku 2023 ma miejsce wyjątkowa sytuacja. Ustawodawca ustalił podstawę naliczania odpisu na początku roku - przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej z drugiego półrocza 2019 r. - a następnie zmienił tę podstawę w połowie roku - przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej z drugiego półrocza 2021 r." - wytłumaczyła.
Zaznaczyła, że ta zmiana weszła w życie 11.08.2023 r. i wpłynęła na sposób ustalenia drugiej raty odpisu na ZFŚS za 2023 r.
"W związku z tym, w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. odpis ustala się w oparciu o przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019 r., tj. 4434,58 zł, natomiast w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. – w oparciu o wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2021 r. w wysokości 5104,90 zł" – powiedziała.
Zaległy urlop do końca września
Jurkiewicz wspomniała także, że do polskiego porządku prawnego weszła w życie 15 września 2023 r. ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o uczestnictwie pracowników w spółce powstałej w wyniku transgranicznego przekształcenia, połączenia lub podziału spółek. "Ustawa ta, przewiduje m.in. uregulowanie form uczestnictwa pracowników w takiej spółce. Chodzi tu m.in. o prawo do wyznaczania lub wyboru określonej liczny członków rady nadzorczej albo rady dyrektorów" – wytłumaczyła.
Na koniec przypomniała, że do końca września pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu zaległego. Zaznaczyła także, że roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne oraz że dotyczy to również urlopu wypoczynkowego.
Podkreśliła, że zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektora Pracy z 7 kwietnia 2008 roku, przepis ten nie dotyczy części urlopu zaległego udzielanego w trybie tzw. na żądanie.
Monika Jurkiewicz jest radcą prawnym, specjalistą i praktykiem prawa pracy, ochrony danych osobowych i odpowiedzialności za produkt. Jest członkiem European Employment Lawyers Association.(PAP)
Autorka: Iga Leszczyńska
iga/ mhr/