UE chce przełamać monopol Google i Apple. Czy unijne prawo ułatwi konkurencję?

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
rozwiń więcej
monopol google apple / ShutterStock
Monopoliści z branży informatycznej stosują strategie naruszające wolną konkurencję. Kupno iPhone może oznaczać dla nabywcy ograniczenia w nabywaniu oprogramowania.

Digital Services Act – co to jest?

Obowiązujące od środy: akt o usługach cyfrowych (DSA – Digital Services Act) i akt o rynkach cyfrowych (DMA – Digital Markets Act), które weszły w życie z początkiem listopada, to dwa filary unijnej reformy cyberprzestrzeni. Na ich mocy wielkie platformy internetowe będą musiały zadbać o prawa użytkowników i dopuścić konkurencję ze strony innych firm technologicznych. – Choć „unijne prawo” brzmi jak coś odległego, to będzie ono ważne dla każdego z nas – przekonuje Magdalena Bigaj, prezeska Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa.

Czego dokładnie dotyczy nowa legislacja? DSA to akt, który skupia się bardziej na użytkownikach internetu. Na jego mocy firmy będą musiały wprowadzić jaśniejsze zasady moderacji treści – np. zaznaczać w regulaminie usługi, jakie publikacje będą tam zabronione. W dodatku użytkownicy, których konta zostaną na podstawie regulaminu usunięte, mają dostawać szczegółowe wyjaśnienie przyczyn takiego stanu rzeczy. Będą mogli odwołać się od takiej decyzji. Platformy będą musiały zapewnić też odpowiednią liczbę moderatorów posługujących się unijnymi językami, żeby zapewnić właściwą obsługę.

Same regulaminy usług mają zostać uproszczone i być tłumaczone na wszystkie języki Unii Europejskiej, także na polski. Firmy będą musiały też zrezygnować z interfejsów, które manipulują użytkownikami tak, by wybierali opcje korzystniejsze dla platformy, a nie dla siebie. Tak zwane dark patterns to problem, któremu przygląda się np. polski UOKiK. Konkretne przykłady zabronionych działań Komisja Europejska przygotuje w wytycznych. DSA ustali też reguły współpracy firm internetowych z organami ścigania.

Czy uda się rozbić technologiczny monopol?

DMA ma z kolei za zadanie rozbicie monopoli. Po tym, jak prawo zostanie zaimplementowane, będzie można np. wysyłać wiadomości między komunikatorami różnych firm, takimi jak WhatsApp, Signal czy Viber. Albo pozwoli ściągać na telefony z określonym systemem operacyjnym także inne aplikacje niż te, które występują w oficjalnym sklepie operatora.

DMA ograniczy też możliwość łączenia informacji o użytkownikach, które pochodzą z różnych serwisów. Dziś platformy takie jak Meta czy Alphabet (dawniej Google) wykorzystują naszą aktywność w różnych swoich produktach, by tworzyć dokładne profile reklamowe i serwować ogłoszenia jak najbardziej dopasowane do preferencji. Prowadzi to do wielu patologii, np. jeśli algorytm Facebooka zauważy, że na Instagramie często szukamy treści związanych z hazardem, będzie podsuwał nam reklamy popychające do gry także na tej pierwszej platformie.

Unijne prawo ma zapewnić większą przejrzystość na rynku

– Dla użytkowników zmiany, które przyniosą oba akty, będą porównywalne do przepisów, które wymogły na producentach żywności umieszczanie na opakowaniach składu produktów czy na producentach odzieży informowania o składzie czy miejscu produkcji – ocenia Magdalena Bigaj.

Zanim zobaczymy różnicę, musi jednak upłynąć trochę czasu. Najpierw (od I kw. 2023 r.) zaczną obowiązywać regulacje DMA, które obejmują największe firmy technologiczne (które to będą spółki – ogłosi Komisja Europejska). W połowie przyszłego roku ci sami cybergiganci będą musieli zacząć stosować się do wymogów DSA, a w I kw. 2024 r. przepisy będą już obowiązywać wszystkie podmioty. Ich przestrzegania przypilnują krajowi koordynatorzy ds. usług cyfrowych oraz Europejska Rada ds. Usług Cyfrowych, która będzie wspierać wdrażanie DSA przez państwa członkowskie. ©℗

Prawo
Opłaty pobierane przez cmentarze nielegalne. Nekropolia mogą pobierać jedynie opłaty za pochówek. Przełomowy wyrok WSA w Olszynie
02 lis 2024

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. Wyrok ten – z pewnością – będzie stanowił istotną informację dla wielu osób, które w związku ze Świętem Zmarłych, w najbliższych dniach, udadzą się na groby swoich bliskich. 

Dłuższy urlop dla rodziców. Rząd wprowadza uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie (ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu)
31 paź 2024

Rząd przyjął projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Kto odpowiada za zniszczony nagrobek? Ile kosztuje jego odbudowa?
31 paź 2024

W ubiegłym roku akty wandalizmu spowodowały zniszczenie co najmniej 120 nagrobków w całym kraju. Kto odpowiada za przypadkowe lub celowe zniszczenie miejsca pochówku? Ile kosztuje odbudowa nagrobka? 

Rewolucyjne zmiany w szkołach. Będą cyfrowe podręczniki, zmiany w przeprowadzaniu egzaminu maturalnego, zmiany dotyczące programów nauczania
31 paź 2024

Rząd przyjął projekt zmian w przepisów w trzech ustawach - o systemie oświaty, o systemie informacji oświatowej oraz w prawie oświatowym. Zmienią się m.in. zasady przeprowadzania egzaminu maturalnego i wprowadzony zostanie obowiązek zapewnienia cyfrowego odzwierciedlenia wszystkich podręczników.

Dziś ostatni dzień na wniosek o 300+ tak, aby wypłata nastąpiła jeszcze w 2024 roku
31 paź 2024

Czy na pewno złożyłeś wniosek o 300+? Jeśli nie, warto zrobić to dziś. Ostatni dzień października gwarantuje wypłatę świadczenia z ZUS w ciągu 2 miesięcy, a więc do końca grudnia 2024 roku. Złożenie wniosku o jeden dzień później oznacza wypłatę już w 2025 roku.

Śmierć bliskiej osoby – o czym należy pamiętać?
31 paź 2024

Śmierć bliskiej osoby wiąże się nie tylko z przeżywaniem żałoby, ale także z koniecznością dopełnienia różnych formalności, z których organizacja pogrzebu to dopiero początek. Do czego ma prawo rodzina po śmierci bliskiego? O czym powinno się pamiętać?

2520 zł dodatku dopełniającego do renty socjalnej. Dla kogo? Od kiedy?
30 paź 2024

W dniu 30 października 2024 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadza do ustawy o rencie socjalnej nowe świadczenie tj. dodatek dopełniający. Dodatek ten będzie przysługiwał osobom uprawnionym do renty socjalnej, które spełniają jednocześnie dodatkowy warunek tj. posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Aby dostać dodatek trzeba będzie złożyć wniosek. Kwota dodatku będzie wynosiła 2520 zł. Pierwszy raz ów dodatek będzie wypłacony (razem z rentą socjalną) w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia. Ustawa przewiduje też coroczną waloryzację dodatku dopełniającego od dnia 1 marca. 

Renciści z drugim dodatkiem. W 2025 r. pierwszy dodatek 2520 zł [do renty socjalnej 1780,96 zł, a potem 1901,70 zł brutto]
30 paź 2024

W 2025 r. renta socjalna 1780,96 zł, a potem 1901,70 zł brutto. Do obu tych kwot stały dodatek 2520 zł. Nie wiemy jednak od kiedy i ile wyniesie drugi dodatek do renty (tym razem dla rencistów niezdolnych do pracy). Bo to najbardziej interesuje rencistów - od kiedy dodatek dla rencistów niezdolnych do pracy. I jaka jest wysokość tego dodatku. Czekamy na tą informację.

ZUS bez komisji lekarskich. Jeden lekarz, jedna pielęgniarka albo jeden fizjoterapeuta [Nowelizacja]
30 paź 2024

Zmiana polega na rezygnacji przez ZUS z wydawania orzeczeń niezbędnych np. do otrzymania renty przez komisje lekarskie. Składają się dziś z 3 lekarzy. Obecnie mamy za mało lekarzy na rynku. Dlatego rząd wprowadzi od 1 stycznia 2025 r. w miejsce komisji lekarskich orzeczenia jednego lekarza rozpatrującego odwołania np. rencistów. 67% czytelników w szybkiej internetowej sondzie, uznało to za dobry ruch rządu.

Kiedy dowożenie dzieci do szkoły jest obowiązkowe, a kiedy fakultatywne? Regionalna Izba Obrachunkowa odpowiada
30 paź 2024

Czy gmina może rozszerzyć realizację zadania własnego polegającego na organizacji na terenie miasta bezpłatnego dowozu dla uczniów do publicznych szkół podstawowych znajdujących się zarówno na terenie obwodu jak i poza nim? Z takim pytaniem burmistrz Niemodlina zwrócił się do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu.

pokaż więcej
Proszę czekać...