Zakaz wprowadzania psów na cmentarze w Gdańsku
Do RPO wpłynęło pismo mieszkańca Gdańska, kwestionujące zgodność z prawem zakazu wprowadzania psów i innych zwierząt na teren cmentarzy komunalnych w Gdańsku. Autor-właściciel psa uważa, że tego rodzaju zakaz ogranicza prawo do korzystania z przestrzeni publicznej.
Zgodnie z regulaminem korzystania z cmentarzy komunalnych - stanowiącego załącznik do uchwały Rady Miasta Gdańska z 30 października 2014 r. - na terenie cmentarzy komunalnych obowiązuje zakaz wprowadzania psów i innych zwierząt. Zakaz ustanowiono w przepisach prawa miejscowego wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest stanowisko, że skoro przepis ustawowy (art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) zobowiązuje organ samorządu do ustalenia obowiązków właścicieli zwierząt domowych dla ochrony przed zanieczyszczeniem przez nie terenów przeznaczonych do wspólnego użytku, to nie jest dopuszczalne regulowanie tej samej materii i w takim samym zakresie w uchwale podjętej na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym.
Przepis ustawy o samorządzie gminnym obejmuje tylko bowiem takie sprawy, które nie są objęte delegacją ustawową wynikającą z art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a dotyczą zasad i trybu korzystania z urządzeń i obiektów użyteczności publicznej.
A w uchwale z 28 listopada 2019 r. ws. regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Gdańska Rada Miasta określiła obowiązki właścicieli zwierząt domowych. Ustanowiła m.in. nakaz wyprowadzania psów w miejscach publicznych na smyczy lub w kagańcu oraz zobowiązała ich właścicieli do niezakłócania ciszy i spokoju oraz natychmiastowego usuwania zanieczyszczeń.
RPO pisze do Rady Miasta
Skoro zatem zasady postępowania ze zwierzętami w miejscach publicznych unormowano w regulaminie utrzymania czystości i porządku, to regulowanie tej samej materii w akcie prawa miejscowego określającym zasady korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznych, jakimi są cmentarze komunalne, należy uznać za sprzeczne z prawem – pisze zastępca RPO Valeri Vachev.
W związku z tym zwrócił się on do przewodniczącej Rady Miasta Gdańska Agnieszki Owczarczak o podjęcie stosownych działań legislacyjnych w celu wyeliminowania niezgodnych z prawem regulacji prawa miejscowego, ustanawiających zakaz wprowadzania psów i innych zwierząt na teren cmentarzy komunalnych w Gdańsku.