Nielegalne pamiątki z wakacji - czego nie przywozić
Zakaz przewożenia w szczególności dotyczy wybranych gatunków zwierząt i roślin. Przy czym warto pamiętać, że chodzi również o różnego rodzaju wyroby z nich.
Ograniczenia w przewożeniu egzotycznych elementów natury wynikają z Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, czyli Konwencji Waszyngtońskiej z 3 marca 1973 roku. W skrócie zwanej CITES. Polska przystąpiła do niej 12 grudnia 1989 roku.
Gatunki zwierząt i roślin, objęte ochroną CITES
Konwencja Waszyngtońska (CITES) reguluje handel zagrożonymi gatunkami. To, że są one wpisane na listę nie przekreśla możliwości ich przewiezienia. Istnieje możliwość przewiezienia pamiątki z gatunków objętych ochroną. Jednak muszą one być pozyskane z legalnego źródła. Wymagają również specjalnych procedur i formalności.
Gatunki objęte szczególne ochroną przy przewożeniu z innych krajów:
- Gatunki zwierząt zagrożonych wyginięciem:
- żółw grecki,
- żako,
- gepard,
- lampart,
- niedźwiedź brunatny,
- wilk (w tym import przedmiotów takich jak trofea)
- ptaki drapieżne (np. na cele sokolnictwa, pamiątki z piór/pióra),
- słonie (kość słoniowa, w tym figurki z niej wykonane),
- wydry,
- niektóre gatunki zebr,
- niektóre storczyki i kaktusy.
- ich transport jest możliwy w wyjątkowych sytuacjach i z zachowaniem ściśle określonych procedur i z pełną dokumentacją.
- Gatunki, którym jeszcze nie grozi wyginięcie, ale podlegają ochronie:
- większość krokodyli, aligatorów, waranów (w tym import przedmiotów skórzanych),
- legwan zielony,
- żółw stepowy,
- wiele gatunków papug (handel zoologiczny, hodowle amatorskie, pamiątki z piór/pióra),
- przydacznie,
- skrzydelnik olbrzymi,
- łodziki,
- koralowce twarde (przywożone jako pamiątki),
- pijawki lekarskie i produkty z nich wykonane,
- storczyki i większość kaktusów (gatunków nieobjętych wyginięciem).
- handel nimi może spowodować ich wyginięcie, dlatego ich przewóz jest reglamentowany.
- Gatunki objęte reglamentacją w granicach jej jurysdykcji
- cyweta (np. trofea),
- wiele gatunków płaszczek słodkowodnych.
- Gatunków spoza listy CITES, ale objętych zaostrzeniami przepisów UE.
- mącznica lekarska (pozyskiwana na cele zielarskie),
- apogon kardynał (pozyskiwany jako ryba akwariowa).
Ważne! Należy pamiętać, że produkty je zawierające, bądź z nich wytworzone także podlegają zakazom, bądź ograniczeniom przewożenia przez granicę.
Nielegalne pamiątki z wakacji
Pamiątki z zagranicznych wyjazdów, które mogą przysporzyć nam wielu problemów to:
- Produkty i wyroby z kości słoniowej, rogów nosorożca, koralowców, muszli, skór krokodyli, węży, dzikich kotów, wilków i niedźwiedzi.
- Kości zwierząt – nie tylko objętych zakazem.
- Pamiątki z karapaksów, czyli z zewnętrznej powłoki ciała, żółwi, szczęk rekinów, węży.
- Skorpiony w butelkach.
Zwróć szczególną uwagę przy zakupie pamiątek dotyczących następujących zwierząt i roślin
|
GATUNKI ZWIERZĄT I ROŚLIN OBJĘTE OCHRONĄ PRZY PRZEWOŻENIU PRZEZ GRANICĘ |
RODZAJ ZAKUPU OBJĘTY REGULACJĄ |
|
ssaki: wszystkie naczelne (w tym kapucynki, tamaryny, marmozetty), kotowate (tygrysy, lwy, lamparty, pumy, serwale, rysie, żbiki i wszystkie inne poza kotem domowym), wilki, słonie, nosorożce, wydry |
żywe małpki sprzedawane w celach hobbystycznych, skóry dzikich kotów, wilków, niedźwiedzi, wydr, słoni, niektórych zebr oraz przedmioty z nich wykonane (buty, dywaniki, kołnierze), wyroby z kości słoniowej, z rogów nosorożca, kłów morsa, pamiątki (wypchane zwierzęta lub ich fragmenty, przedmioty ze skóry, w tym przedmioty pamiątkarskie z dłoni małp, z nóg/włosia słonia), trofea, specyfiki medycyny azjatyckiej (mogą zawierać kości tygrysów, żółć niedźwiedzi, rogi nosorożca) |
|
ptaki: np. gwarek, prawie wszystkie papugi, wszystkie ptaki drapieżne, sowy, kolibry |
żywe i wypchane zwierzęta, jaja, trofea |
|
gady: węże np. wszystkie z rodziny pytonów i dusicieli, wszystkie żółwie lądowe i morskie, wszystkie krokodyle, liczne legwany, gekony kameleony, inne jaszczurki |
żywe zwierzęta, przedmioty skórzane (paski do zegarków, torebki, buty, kapelusze, kurtki), przedmioty pamiątkarskie ze spreparowanych węży, kobry w butelkach z egzotycznymi nalewkami, trofea |
|
płazy: np. drzewołazy, aksolotl |
żywe zwierzęta sprzedawane w celach hobbystycznych |
|
ryby: np. wszystkie jesiotrokształtne, wszystkie koniki morskie |
egzotyczne rybki akwariowe, kawior, leki i paraleki (w tym specyfiki medycyny azjatyckiej) wytworzone z koników morskich, zasuszone zwierzęta |
|
pajęczaki: np.: ptaszniki, skorpion cesarski |
żywe zwierzęta sprzedawane w celach hobbystycznych, spreparowane skorpiony sprzedawane jako pamiątki lub składniki egzotycznych nalewek |
|
owady: np. niepylak apollo, pazie ptasioskrzydłe |
spreparowane okazy (motyle, chrząszcze) sprzedawane w celach kolekcjonerskich, żywe zwierzęta |
|
pierścienice: pijawka lekarska |
żywe okazy dla celów paramedycznych, leki i paraleki wytworzone z pijawek |
|
mięczaki (głównie małże i ślimaki): np. muszle skrzydelnika olbrzymiego i przydaczni |
muszle do celów kolekcjonerskich |
|
koralowce |
skamieniałe fragmenty koralowców przewożone jako pamiątki, składniki biżuterii (nie dotyczy korali czerwonych i różowych), żywe koralowce i ukwiały do celów akwarystycznych |
|
rośliny: niektóre agawy, niektóre cyprysy, prawie wszystkie kaktusy, wszystkie storczyki, wszystkie dzbaneczniki, szereg roślin drzewiastych z rodziny mahoniowatych, palisandry |
egzotyczne rośliny ozdobne, meble i przedmioty z drewna (w szczególności mahoniowego), wyroby z palisandru (np. gitary) |
Jak legalnie przewieść gatunki z listy objętej zakazem?
Przywóz okazów CITES z zagranicy wymaga przedstawienia w urzędzie celnym:
- Zezwolenia eksportowego lub świadectwa reeksportu z kraju pochodzenia, a także zezwolenia importowego na wwóz do Unii Europejskiej w przypadku gatunków zagrożonych wyginięciem, bądź objętych szczególną listą w obawie przed powstaniem zagrożenia przed wyginięciem.
- Zezwolenia eksportowego lub świadectwa reeksportu z kraju pochodzenia (ew. świadectwa pochodzenia, o ile kraj wywozu nie jest tym, który włączył gatunek do zał. III CITES) oraz zawiadomienia o przywozie w przypadku gatunków objętych reglamentacją w granicach jej jurysdykcji
- Zawiadomienia o przywozie - w przypadku przewozu gatunków spoza listy CITES, ale objętych zaostrzeniami przepisów UE.
Ważne! W przypadku wątpliwości w kwestii legalności przewozu danego przedmiotu można skontaktować się Ministerstwem Środowiska, pod adresem e_mail: cites-ma@mos.gov.pl. Należy opisać okaz i gatunek, a także kraj pochodzenia.
Jakich gatunków nie można wwozić na teren Unii Europejskiej?
Gatunki zwierząt i roślin, których bezwzględnie nie można przywozić do Unii Europejskiej:
- trofea wilka z Białorusi, Mongolii, Turcji;
- mors z Grenlandii (a więc również: pamiątki z jego kłów);
- nierozłączka czerwonogłowa z Demokratycznej Republiki Konga, Wybrzeża Kości Słoniowej, Gwinei, Mali, Togo;
- liczne gatunki koników morskich np. z Indonezji;
- niektóre motyle z Wysp Salomona;
- skrzydelnik olbrzymi Grenady i Haiti, niektóre muszle przydaczni m.in. z Wietnamu, Mozambiku, Wysp Salomona;
- niektóre storczyki z Korei Południowej, Chin, Wietnamu, Laosu, Belize.
Ważne! W przypadku zwierząt zakaz dotyczy żywych sztuk, jak i wyrobów.
Kara za nielegalne przewożenie pamiątek z gatunków objętych ochroną
Przewóz gatunków fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi jest przestępstwem i podlega karze pozbawienia wolności do lat 5.