REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rzecznik Praw Obywatelskich o specustawie ukraińskiej

Subskrybuj nas na Youtube
RPO o specustawie ukraińskiej
RPO o specustawie ukraińskiej
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Rzecznik Praw Obywatelskich ma liczne wątpliwości do specustawy ukraińskiej. Chodzi m.in. o tymczasowe powierzanie opieki nad dzieckiem. Sprawdź co jeszcze budzi wątpliwości RPO.
  • Nowelizacja umożliwia dalsze tymczasowe kwaterowanie uchodźców w obiektach nieprzeznaczonych do zamieszkania zbiorowego
  • Nie zabezpiecza jednak wystarczająco przed warunkami, które mogą zagrażać życiu, zdrowiu i bezpieczeństwu cudzoziemców - należałoby zatem wskazać np. minimalny metraż na osobę i zagwarantować dostęp do dostatecznej liczby sanitariatów
  • Zastrzeżenia budzi przepis przewidujący, że do końca roku urzędy nie będą musiały terminowo załatwiać wniosków o zgodę na pobyt w Polsce – co nie dotyczy tylko uchodźców z Ukrainy, ale ogółu cudzoziemców
  • Wątpliwości rodzi również możliwość tymczasowego powierzania opieki nad dzieckiem z Ukrainy osobom, które nie ukończyły wymaganych szkoleń

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek prosi marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego o rozważenie tych m.in. uwag w pracach legislacyjnych nad ustawą z 8 kwietnia 2022 r. ws. zmiany ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw..

REKLAMA

Kwaterowanie uchodźców w budynkach nieprzeznaczonych do zamieszkania

REKLAMA

Nowelizacja ma umożliwić dalsze tymczasowe kwaterowanie cudzoziemców w obiektach innych niż budynki przeznaczone do zamieszkania zbiorowego, czyli w obiektach sportowych czy halach ekspozycyjnych. Pozwala zatem na zakwaterowanie w obiektach, które nie spełniają warunków określonych w przepisach techniczno-budowlanych, przeciwpożarowych oraz higieniczno-sanitarnych. Jedynym zastrzeżeniem jest spełnianie podstawowych wymagań co do nośności i stateczności konstrukcji oraz bezpieczeństwa użytkowania.

Wydaje się, że o ile dopuszczenie możliwości kwaterowania cudzoziemców również w obiektach innych niż budynki zbiorowego zamieszkania, jest w obecnych warunkach koniecznością, to sam przepis zdaje się wymagać korekty. Nie zabezpiecza on bowiem w wystarczającym stopniu przed takimi warunkami, które mogą stanowić realne zagrożenie dla życia, zdrowia i bezpieczeństwa cudzoziemców.

Podstawowe wymagania dla tych obiektów określono bowiem zbyt ogólnikowo. Warto zatem je doprecyzować, choćby przez:

  • wskazanie minimalnego metrażu przypadającego na jedną osobę,
  • zagwarantowanie dostępu do dostatecznej liczby sanitariatów,
  • uwzględnienie minimalnych standardów dotyczących temperatury, wentylacji czy nawet lokalizacji przestrzeni mieszkalnej, aby wykluczyć np.. kwaterowanie osób w pomieszczeniach poniżej poziomu gruntu.

Forma pouczania cudzoziemców o prawach i obowiązkach

REKLAMA

Inną zmianą jest wprowadzenie możliwości umieszczenia pouczenia cudzoziemca - korzystającego z ochrony czasowej o trybie i zasadach postępowania związanego z ochroną czasową oraz o jego prawach i obowiązkach - na stronie Urzędu ds. Cudzoziemców w postaci elektronicznej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Budzi to zaniepokojenie RPO co do skuteczności takiej formy pouczenia. Wskazane byłoby wysyłanie pouczenia pisemnego utrwalonego w postaci elektronicznej pod wskazanym przez cudzoziemca adresem poczty elektronicznej lub też wskazanie adresu strony internetowej, na której znajduje się takie pouczenie. Cudzoziemiec powinien móc wyrazić pisemną zgodę na to, aby zostać pouczonym w jednej z takich form.

Wstrzymanie biegu terminów wydawania zezwoleń na pobyt

Poważne zastrzeżenia rodzi zawieszenie i nierozpoczynanie - w okresie do 31 grudnia 2022 r. - biegu terminów na załatwienie spraw co do udzielenia, zmiany lub cofnięcia cudzoziemcom poszczególnych zezwoleń pobytowych. Przepis ten praktycznie pozbawia ich prawa do skutecznego skorzystania z instytucji ponaglenia na przewlekłość lub bezczynność organu. Cudzoziemiec zostanie pozbawiony jedynego instrumentu zdyscyplinowania organu do skutecznego działania.

Przez ponad osiem miesięcy właściwe organy nie będą zobowiązane do terminowego załatwiania tych spraw. Cudzoziemiec, który np. złoży wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy w kwietniu 2022 r. (po wejściu w życie ustawy), musi liczyć się z tym, że jego sprawa może zostać załatwiona dopiero w lutym 2023 r. W tym czasie będzie on pozbawiony możliwości wpływu na tok i szybkość postępowania, w tym wniesienia skargi do sądu administracyjnego, a w dalszej kolejności również ewentualnego zasądzenia odszkodowania i wymierzenia organowi grzywny z tytułu przewlekłości bądź bezczynności.

Przepis ten nie odnosi się bezpośrednio do spraw związanych z migracjami wojennymi z Ukrainy i dotyczy wszystkich cudzoziemców, nie tylko tych, wobec których zastosowanie znajdują przepisy nowelizowanej ustawy. O ile zrozumiałe jest, że niektóre organy administracji mają obecnie znacząco więcej pracy, to jednak reakcją państwa na tę sytuację nie powinno być niezałatwianie spraw cudzoziemców przez osiem miesięcy.

RPO wielokrotnie wskazywał na problem przewlekłości postępowań administracyjnych wojewodów w sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców. Cudzoziemcy czekają na zgody na pobyt nawet kilkanaście miesięcy. Mimo licznych interwencji i wdrażania przez wojewodów nowych rozwiązań, sytuacja nie poprawiła się. Jej przyczyn należy dopatrywać się w wieloletnim niedofinansowaniu właściwych organów, a przez to braku możliwości zorganizowania obsługi gwarantującej załatwianie spraw w sposób respektujący prawo do dobrej administracji.

Zasadna byłaby zatem próba rozwiązania problemu przewlekłości poprzez wzmocnienie kadrowe i finansowe urzędów odpowiedzialnych za prowadzenie postępowań legalizacyjnych, a nie poprzez pozbawienie cudzoziemców możliwości zareagowania na taką sytuację. A chodzi wszak np. o ich dostęp do edukacji, prawo do pracy czy prowadzenia działalności gospodarczej, korzystania ze świadczeń socjalnych itd.

Piecza zastępcza dla dzieci z Ukrainy

Nowelizacja umożliwia tymczasowe powierzenie przez sąd opiekuńczy pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka wobec dziecka z Ukrainy niespokrewnionemu obywatelowi polskiemu, który nie ukończył wymaganych szkoleń. W ocenie RPO jest to zmiana niekorzystna i potencjalnie niebezpieczna z punktu widzenia ochrony praw dziecka.

Nawet bowiem zawodowe rodziny zastępcze mogą mieć problem z właściwym wykonywaniem swych funkcji wobec dziecka, które mogło przeżyć traumę wojenną, stracić rodziców bądź być rozdzielonym z rodzicami, doświadczać stresu pourazowego, a dodatkowo jest oddzielone jest od opiekunów-obywateli RP barierą językową.

Umieszczanie dziecka u niedoświadczonego, nieszkolonego opiekuna w trybie pieczy całodobowej i pełnowymiarowej rodzi wyjątkowo duże ryzyko niewłaściwych zachowań i groźnych, zwłaszcza dla dziecka, konsekwencji. Zagrożenia wynikające z tego przepisu zdają się nie być proporcjonalne do spodziewanych korzyści.

Przetwarzanie danych osobowych cudzoziemców

Zakres przetwarzanych danych w rejestrze prowadzonym przez Komendanta Głównego Straży Granicznej ma zostać poszerzony o unikalny numer ewidencyjny nadany przez organ ukraiński, o ile występuje. W rejestrze ma być także przetwarzany numer PESEL, o ile został nadany.

W trakcie pandemii COVID-19 w celu uzyskania informacji o zaszczepionych studentach, pracownikach naukowych oraz doktorantach organy władzy publicznej zestawiły ze sobą dwa rejestry. O ile zatem intencją projektodawcy było zestawianie danych przetwarzanych w tym rejestrze z innymi rejestrami, np. z udostępnionymi władzom polskim rejestrami ukraińskimi, o tyle podejmowanie takich działań należy uznać za niedopuszczalne.

Ustawa rozszerza katalog podmiotów, którym minister ds. informatyzacji udostępnia dane z rejestru obywateli Ukrainy, którym nadano numer PESEL. Zgodnie z art. 1 rozporządzenia RODO, dane przetwarzane mają być zgodnie z prawem, rzetelnie, a także w sposób przejrzysty dla osoby, której dane dotyczą. Mają być one zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami.

Tymczasem dane udostępnione tak szerokiemu katalogowi podmiotów mogą być przetwarzane, po ich udostępnieniu, w celach innych niż pierwotnie założono. Mając na uwadze strukturę przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, można podać w wątpliwość przejrzystość sposobu przetwarzania danych obywateli Ukrainy - wskazuje RPO.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Urlop na udział w pogrzebie Papieża Franciszka czy oglądanie transmisji a zakaz dyskryminacji w miejscu pracy ze względu na religię i wyznanie

W dniu 21 kwietnia 2025 r. zmarł Papież Franciszek - Jorge Mario Bergoglio. Wierni choć byli świadomi złego stanu zdrowia Papieża, który niedawno opuścił klinikę ale jeszcze 20 kwietnia 2025 r., w Wielką Niedzielę brał udział w uroczystościach na placu Św. Piotra w Watykanie - są w szoku i czują ogromne poruszenie. Nie wiadomo jeszcze kiedy odbędą się uroczystości pogrzebowe, ale już teraz wiele osób, czy to wierzących czy niewierzących podkreśla stanowczo: wezmę udział w uroczystości pogrzebowej czy będę oglądał transmisję pogrzebu w TV. A co jeśli pogrzeb Papieża odbędzie się w dniu pracującym, w godzinach pracy?

Dilexit nos – encyklika papieża Franciszka: nasz świat, przeżywa wojny, nierówności społeczno-ekonomiczne, konsumpcjonizm i antyludzkie wykorzystywanie technologii

Papież Franciszek zmarł 21.04.2025 r., w Poniedziałek Wielkanocny. Jest w tym pewna symbolika: motyw śmierci ale i zmartwychwstania. W tym szczególnym czasie warto zastanowić się nad słowami wyrażonymi przez Papieża Franciszka w ostatniej encyklice: Dilexit nos (z łac. Umiłował nas). Encyklika został wydana 24 października 2024 o podtytule: O miłości ludzkiej i Bożej Serca Jezusa Chrystusa. Nie chodzi o opisywanie wątku religijnego, ale odniesienie słów Papieża do aktualnych realiów, w tym społeczno-gospodarczych, które dotyczą każdego z nas. Papież wspomina w encyklice moment, kiedy babcia robiła chruściki: Franciszka charakteryzowała właśnie prostota przekazu z głęboką refleksją. Dokument łączy też teologiczne refleksje z aktualnymi wyzwaniami społecznymi, takimi jak konsumpcjonizm, nierówności społeczne czy wpływ technologii na życie człowieka. Papież wzywa do powrotu do wartości serca jako centrum autentyczności i duchowego piękna.

Żałoba narodowa. Czy dzień żałoby narodowej jest dniem wolnym od pracy?

Kwestie dotyczące wprowadzenia żałoby narodowej w Polsce uregulowane są ustawą z 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Czym jest żałoba narodowa? Kiedy jest wprowadzana? Czy dzień żałoby narodowej jest dniem wolnym od pracy?

Pociąg do Chorwacji 2025. Minister Klimczak: obiad w Warszawie śniadanie w Rijece; bilety od 200 zł. PKP Intercity pracuje nad bezpośrednim połączeniem

Minister infrastruktury Dariusz Klimczak poinformował 10 kwietnia 2025 r., że wystąpił do swoich odpowiedników w Austrii, by połączenie kolejowe z Polski do Rijeki w Chorwacji było realizowane od 1 lipca tego roku. "PKP Intercity jeszcze o tym nie mówi, ale ja mogę zdradzić - zaznaczając, że to jest dopiero początek naszych obliczeń, uzależnionych od zgód innych państw - być może udałoby się pojechać za 200 zł z Warszawy do Chorwacji" - przekazał minister Klimczak. Dodał, że to byłby najtańszy bilet.

REKLAMA

Papież Franciszek zmienił zasady dotyczące pochówku. Zmiany mają już pół roku

W Poniedziałek Wielkanocny, 21 kwietnia 2025 r. kardynał Farrell w komunikacie przekazanym przez watykańskie biuro prasowe poinformował o śmierci Papieża Franciszka. 20 listopada 2024 r. zmienione zostały zasady dotyczące pochówku.

W Poniedziałek Wielkanocny zmarł papież Franciszek. Miał 88 lat

Papież Franciszek zmarł w Poniedziałek Wielkanocny, 21 kwietnia o godzinie 7.35 - poinformował kardynał Farrell w komunikacie przekazanym przez watykańskie biuro prasowe. Franciszek (Jorge Mario Bergoglio), który zmarł w wieku ponad 88 lat, to jeden z najstarszych papieży w dziejach Kościoła. Jego pontyfikat trwał 12 lat i cztery miesiące.

Zmarł Papież Franciszek. W jaki sposób będzie przebiegał wybór nowej głowy Kościoła katolickiego i czy w konklawe będą uczestniczyli również świeccy mężczyźni i kobiety?

W Poniedziałek Wielkanocny, 21 kwietnia 2025 r. – Watykan poinformował o śmierci Papieża Franciszka. „Najdrożsi bracia i siostry, z głębokim smutkiem muszę ogłosić śmierć naszego Ojca Świętego Franciszka. (…) Z ogromną wdzięcznością za jego przykład, jako prawdziwego ucznia Pana Jezusa, polecamy duszę Papieża Franciszka nieskończonej miłosiernej miłości Boga Trójjedynego” – ogłosił o godz. 9:45 kardynał Kevin Farrell, kamerling Izby Apostolskiej. W jaki sposób, będzie przebiegał wybór nowej głowy Kościoła katolickiego i czy w konklawe będą uczestniczyli również świeccy mężczyźni i kobiety?

Watykan: zmarł papież Franciszek w Wielki Poniedziałek o godz. 7.35 [21 kwietnia 2025 r.]

W Wielki Poniedziałek zmarł papież Franciszek.

REKLAMA

Twoje długi mogą zostać całkowicie umorzone bez obowiązku dokonywania jakichkolwiek spłat. To szansa na nowy start dla tysięcy osób

W ramach upadłości konsumenckiej – jeżeli zachodzą ściśle określone w ustawie przesłanki – dłużnik może uzyskać całkowite umorzenie swoich zobowiązań, bez obowiązku dokonywania jakichkolwiek spłat i tym samym – nowy start w życiu. Z rozwiązania takiego, mogą skorzystać m.in. zadłużeni seniorzy, prowadzący jednoosobowe gospodarstwa domowe, którzy uzyskują świadczenia zbliżone do najniższej emerytury.

Urlop stażowy 2025: po 10 latach pracy 30 dni urlopu wypoczynkowego, po 15 latach - 35 dni, po 20 latach - 40 dni. Czy wejdzie? Mamy stanowisko resortu pracy

Obecnie analizuje się zagadnienie urlopu stażowego, to ważne, bo daje to szansę na dodatkowy odpoczynek i ochronę zdrowia pracowników. Idea jest bardzo prosta: pracownikom z krótszym stażem (do 10 lat) przysługuje 20-dniowy urlop wypoczynkowy w 100% finansowany przez pracodawcę, natomiast po przekroczeniu dziesięcioletniego okresu pracy zamiast dotychczasowych 26 dni, wypoczynek zostałby zwiększony do 30 dni, a potem – o kolejne 5 dni za każde następne 5 lat. Resort pracy zajmuje pozytywne stanowisko na wprowadzenie tzw. urlopu stażowego, bo proponowane zmiany mają solidne uzasadnienie zarówno logiczne, społeczne jak i prawne. Zresztą – przecież już teraz w wielu zawodach obowiązują dłuższe urlopy.

REKLAMA