Nowe przepisy od 24 września 2021 r.
Uzupełnienie zapisów chroniących konsumentów m.in. o kwestie sporów o nakazy zapłaty na podstawie weksla - zawiera nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która w piątek weszła w życie. Przy zarzutach od nakazu zapłaty opłata od pozwanego konsumenta nie przekroczy 750 zł.
"Zmiany obejmują zagadnienia związane ze zmianą regulacji dotyczących wnoszenia pism procesowych do sądu, nowelizacją przepisów dotyczących postępowania nakazowego z weksla w sporach przeciwko konsumentom oraz doprecyzowaniem regulacji dotyczących uprawnienia do ubiegania się o zwrot kosztów tłumaczenia koniecznych dokumentów uzasadniających wniosek o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym na terenie RP" - zaznaczano w informacji Kancelarii Prezydenta, gdy w końcu sierpnia br. prezydent Andrzej Duda podpisał te zmiany.
Konsument pozwany na podstawie weksla
Przewidziano, że w sytuacji, w której konsument zostanie pozwany na podstawie weksla, który wystawił np. bankowi, sąd będzie musiał z urzędu zbadać umowę będącą podstawą wystawienia weksla pod kątem nieuczciwych postanowień.
"Jeżeli dłużnikiem jest konsument, niezbędne jest przedstawienie wraz z pozwem umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami. W treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej zamieszcza się oświadczenie o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem" - głosi m.in. jeden ze zmodyfikowanych zapisów Kpc.
Resort sprawiedliwości wskazywał, że wcześniejsze przepisy dotyczące wydawania nakazów zapłaty na podstawie weksla przeciwko konsumentowi zniechęcają go do podjęcia obrony w sporze zapoczątkowanym przez stronę silniejszą, taką, jaką jest np. bank. "Zmiany doprowadzą do złagodzenia wymagań w tym zakresie, a ponadto zobowiążą sądy do weryfikacji umowy, której roszczenia zostały zabezpieczone wekslem pod kątem klauzul niedozwolonych" - uzasadniano.
Ponadto opłata sądowa od zarzutów konsumenta wobec nakazu zapłaty nie będzie mogła wynosić więcej niż 750 zł. "Dzięki nowym rozwiązaniom konsumenci i inne strony procesu cywilnego, będą mogli korzystać z porównywalnego w całej UE poziomu ochrony swoich praw" - wskazywano.
Konieczność stworzenia dla sądu możliwości dokonania kontroli treści umowy wraz z deklaracją wekslową - tak, aby wykluczyć, że zawiera ona nieuczciwe warunki umowne - wynikała z wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
"Głównym punktem nowelizacji w związku z wyrokami TSUE jest nałożenie na stronę powodową obowiązku dołączenia do pozwu umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem wraz z deklaracją wekslową i załącznikami, jeżeli dłużnikiem jest konsument. Z uwagi na okoliczność, że niedozwolone klauzule mogą znajdować się nie tylko w samej umowie, ale również w deklaracji wekslowej i załącznikach, projekt przewiduje obowiązek dołączenia również tych dokumentów" - głosiło uzasadnienie nowelizacji.
Oddanie pisma w placówce dowolnego operatora pocztowego
Nowe rozwiązania mają też umożliwić oddanie pisma procesowego, z zachowaniem terminu, w placówce dowolnego operatora pocztowego świadczącego usługi powszechne. "Oddanie pisma procesowego – w formie przesyłki poleconej – w placówce każdego operatora pocztowego w Polsce, będzie równoznaczne z wniesieniem go do sądu" - przewidziano.
Doprecyzowane zostały też regulacje dotyczące wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniach sądowych. "Osoba ubiegająca się o pomoc prawną będzie mogła uzyskać zwrot poniesionych kosztów tłumaczenia dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku o przyznanie prawa pomocy" - wskazywano.
Sejm uchwalił te przepisy 11 sierpnia br., gdy przyjął niektóre z senackich poprawek zgłoszonych do nowelizacji. Prezydent podpisał ustawę 25 sierpnia. (PAP)
Autor: Marcin Jabłoński
mja/ robs/