Rozporządzenia o zakazie przemieszczania się rażąco naruszały prawo
Sąd Najwyższy uwzględnił pierwsze kasacje Rzecznika Praw Obywatelskich związane z pandemią. Trzy kasacje dotyczące wyroków nakazowych sądu rejonowego zostały rozpoznane przez Sąd Najwyższy na posiedzeniu bez udziału stron w trybie art. 535 § 5 Kodeksu postępowania karnego. Sąd Najwyższy uznał kasacje za „oczywiście zasadne” i uniewinnił obwinionych od przypisanych im wykroczeń.
Rozporządzenia rządu w początkowym okresie pandemii, które umożliwiały wychodzenie z domu tylko do pracy, w celu załatwienia niezbędnych potrzeb, na wolontariat lub do kościoła, były wydawane na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych.
Jak podkreślał RPO „ustawa ta pozwala na ograniczenie swobody przemieszczania się, ale nie na jej zakazywanie – zwłaszcza że mamy tu do czynienia z wolnością chronioną przez Konstytucję”.
Kasacje RPO w sprawie ograniczeń z wiosny 2020 r.
W związku z karami za łamanie ograniczeń epidemicznych z wiosny 2020 r. RPO wniósł do Izby Karnej Sądu Najwyższego kilkanaście kasacji w tego typu sprawach. „Wskazywał, że badając kasacje, SN będzie mógł się wypowiedzieć co do zasadności karania obywateli za ograniczenia wprowadzone rozporządzeniami w pierwszym okresie epidemii koronawirusa, które wydano bez odpowiednich podstaw ustawowych i przy niewprowadzeniu stanu nadzwyczajnego. A to jest niezgodne z konstytucyjnymi zasadami ograniczeń praw i wolności” – czytamy na stronie internetowej rzecznika.
Czego dotyczyły sprawy rozpoznane przez Sąd Najwyższy?
Pierwsza ze spraw dotyczyła obywatela, który w Wielką Sobotę 2020 r. „naruszył zakaz przemieszczania się w czasie epidemii bez niezbędnej potrzeby”. W drugiej wykroczenie obwinionego polegało na tym, że „stał na chodniku w rejonie sklepu spożywczego, zamkniętego w trakcie interwencji, motywując to tym, że w tym miejscu znajduje się w celu rekreacji dla rozprostowania nóg i rozmowy z kolegą”. W trzeciej zaś grzywna została wymierzona mężczyźnie, który bez uzasadnienia opuścił miejsce zamieszkania w innym celu niż zaspokajanie niezbędnych i przebywał wspólnie z dwoma osobami.
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich