Zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć
Zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć – a więc średnia różnica między wynagrodzeniami za godzinę pracy kobiet i mężczyzn w całej gospodarce – w ostatnich latach niewiele się zmieniło i nadal utrzymuje się na poziomie około 16 proc. (dokładnie 16,4 proc., tak jak rok temu). Z tych danych liczbowych wynika, że już drugi rok z rzędu Europejski Dzień Równości Wynagrodzeń przypada na 28 lutego. To obchodzone w całej UE wydarzenie zwraca uwagę, od którego dnia w nowym roku kalendarzowym kobiety zaczynają być rzeczywiście wynagradzane za swoją pracę porównywalnie z mężczyznami. W rezultacie oznacza to, że europejskie kobiety, zanim osiągną kwotę, jaką zarabiają mężczyźni, przez 59 dni pracują „za darmo”.
Europejski Dzień Równości Wynagrodzeń
„Europejski Dzień Równości Wynagrodzeń przypomina nam o nierównych warunkach wynagradzania kobiet na rynku pracy. W ostatnich latach zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć tylko nieznacznie się zmniejszyło. Co gorsza, ta bardzo słaba tendencja zniżkowa w ostatnich latach jest w dużej mierze skutkiem kryzysu gospodarczego, który doprowadził raczej do spadku zarobków mężczyzn niż do podwyższenia płac kobiet.” – stwierdziła wiceprzewodnicząca Komisji Viviane Reding, unijna komisarz ds. sprawiedliwości. „Równe wynagrodzenie za pracę o równej wartości jest jedną z podstawowych zasad UE, lecz niestety wciąż nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistej sytuacji kobiet w Europie. Po latach braku działania nastał czas na zmianę. Komisja Europejska aktualnie przygotowuje inicjatywę, która ma taką zmianę spowodować, tak abyśmy w niedalekiej przyszłości nie potrzebowali już Dnia Równości Wynagrodzeń.”
Zobacz również: Minimalne wynagrodzenie za pracę a inne świadczenia pracownika
Zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć w UE
Zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć jest wyrażane jako odsetek zarobków mężczyzn i oznacza różnicę średnich wynagrodzeń brutto za godzinę pracy mężczyzn i kobiet w całej gospodarce UE. Ostatnie dane liczbowe wskazują, że w 2012 r. w całej Unii Europejskiej średnie zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć wyniosło 16,4 proc. Oznacza to, że nastąpił pewien zastój w porównaniu z niewielką tendencją spadkową notowaną w ostatnich latach, gdy odsetek ten zmniejszył się z około 17 proc. lub więcej. Stały spadek odnotowuje się wciąż w Danii, Republice Czeskiej, Austrii, Holandii i na Cyprze, natomiast w innych państwach (Polska, Litwa) w 2012 r. nastąpiło odwrócenie tendencji zniżkowej. W niektórych krajach, jak np. na Węgrzech, w Portugalii, Estonii, Bułgarii, Irlandii i Hiszpanii, różnice płac kobiet i mężczyzn w ostatnich latach jeszcze się powiększyły.
Słaba tendencja zniżkowa
Malejące różnice wynagrodzeń można wyjaśnić wieloma przyczynami, np. rosnącym odsetkiem kobiet z wysokim wykształceniem bądź większym wpływem pogorszenia się koniunktury gospodarczej na niektóre sektory zdominowane przez mężczyzn, takie jak budownictwo lub inżynieria. Zmiana ta nie wynika więc jedynie z poprawy warunków pracy i płacy kobiet.
Przyczyny nierówności wynagrodzeń
Ze sprawozdania Komisji Europejskiej z grudnia 2013 r. na temat wdrażania unijnych przepisów dotyczących równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia (dyrektywa 2006/54/WE) wynika, że na przeszkodzie równości wynagrodzeń stoi szereg czynników. Należą do nich: brak przejrzystości w systemach wynagradzania, brak jasności prawa co do definicji pracy o równej wartości oraz przeszkody proceduralne. Te ostatnie obejmują na przykład brak informacji niezbędnych pracownikom do skutecznego wniesienia roszczenia w sprawie równości wynagrodzeń lub brak informacji dotyczących poziomów płac dla różnych kategorii pracowników. Większa przejrzystość wynagrodzeń mogłaby poprawić sytuację pojedynczych ofiar dyskryminacji płacowej, którym dzięki temu łatwiej byłoby porównać swoje wynagrodzenie z zarobkami pracowników płci przeciwnej.
Prace Komisji Europejskiej
Komisja bada obecnie możliwości podjęcia działań na szczeblu europejskim, aby zwiększyć przejrzystość płac, a przez to zająć się problemem zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, propagując i ułatwiając skuteczne stosowanie zasady równości wynagrodzeń w praktyce.
W dniu 9 grudnia 2013 r. Komisja przyjęła sprawozdanie oceniające stosowanie w praktyce w państwach UE przepisów dotyczących równości wynagrodzeń. W dokumencie tym stwierdzono, że najważniejszym wyzwaniem, z jakim w przyszłości będą się musiały zmierzyć wszystkie państwa członkowskie, będzie prawidłowe stosowanie i egzekwowanie przepisów ustanowionych dyrektywą 2006/54/WE.
Poza monitorowaniem prawidłowego wdrażania prawodawstwa UE Komisja kontynuowała również działania podejmowane na wszystkich frontach w celu rozwiązania problemu zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć. Do działań tych należały:
- inicjatywa „Równouprawnienie się opłaca” z 2012 i 2013 r., w ramach której organizowano warsztaty i szkolenia pomagające pracodawcom w zmniejszaniu różnic wynagrodzeń kobiet i mężczyzn;
- doroczne zalecenia dla poszczególnych krajów wydawane w ramach europejskiego semestru, w których zwracano uwagę państw członkowskich na potrzebę zajęcia się kwestią nierówności płac;
- Europejskie Dni Równości Wynagrodzeń;
- wymiana najlepszych praktyk;
- finansowanie inicjatyw państw członkowskich za pomocą funduszy strukturalnych oraz działań społeczeństwa obywatelskiego.
Zasada równości wynagrodzeń
Równość płci jest jedną z fundamentalnych zasad Unii Europejskiej. Zasada równości wynagrodzeń jest zapisana w Traktatach od 1957 r. i jest również zawarta w dyrektywie 2006/54/WE w sprawie równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy.
Polecamy serwis: Zarobki
Źródło: Komisja Europejska