Czy Skarb Państwa jest osobą prawną?

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
Osoba prawna to jednostka organizacyjna osoby fizycznej, która z mocy przepisu ustawy została wyposażona w zdolność prawną i w związku z tym może być podmiotem stosunków cywilnoprawnych. Osoba prawna posiada nie tylko zdolność prawna, ale również zdolność do czynności prawnych.

Nie można jej stawiać jednak na równi ze zdolności do czynności prawnych osób fizycznych. Z mocy przepisów niektórych czynności osoba prawna dokonać nie może (np. w zakresie sporządzenia testamentu, przysposobienia itp.).

Na równi z osobami prawnymi art. 331 kc nakazuje traktować jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi. Do takich jednostek należą przede wszystkim spółki handlowe osobowe czyli spółki jawne, partnerskie, komandytowe i kamandytowo-akcyjne oraz wspólnoty mieszkaniowe właścicieli wyodrębnionych lokali.

Zobacz: Co to jest czynność prawna?

Powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy; w wypadkach i w zakresie w przepisach tych przewidzianych organizację i sposób działania osoby prawnej reguluje także jej statut. Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Art. 37 § 2 nie określa rodzajów rejestrów, organów uprawnionych do ich prowadzenia ani też sposobów, w jaki mają być one prowadzone. Ustawodawca pozostawił to zagadnienie do uregulowania przepisami szczególnymi. Obecnie istnieje znaczna liczba rejestrów, które są prowadzone nie tylko przez sądy, ale także przez inne, wskazane w ustawie, organy. Z rejestrów prowadzonych przez sądy należy przede wszystkim wymienić: handlowy, przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni, izb gospodarczych, organizacji samorządowych rzemiosła, związków zawodowych oraz społeczno-zawodowych organizacji rolników.

Jeżeli ustawa lub oparty na niej statut nie stanowi inaczej, siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający.

Szczególną osobą prawną jest Skarb Państwa. Podstawę prawną istnienia i działania Skarbu Państwa, jako osoby prawnej jest art. 34 kodeksu cywilnego. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że szczególny charakter podmiotowy Skarbu Państwa polega na tym, że - nie mając „organów” w rozumieniu cywilistycznym, określonym w art. 38 k.c., siedziby, a w szczególności ustawy ustrojowej - musi działać przez swoje jednostki organizacyjne. o Skarbie Państwa, jako osobie prawnej, możemy mówić wówczas, gdy Państwo, jako fiskus, wykonuje za pomocą swoich jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej swoje zadania społeczne i gospodarcze, a w stosunkach z innymi podmiotami ma równie prawa.

Zobacz: Kodeks cywilny

Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nie należącego do innych państwowych osób prawnych.

Skarb Państwa jest osobą prawną niemającą organów w rozumieniu art. 38 ani też siedziby w rozumieniu art. 41. Natomiast organy takie mają agencje i przedsiębiorstwa państwowe, jako odrębne osoby prawne.

Prawo
Zakaz trzymania psów na uwięzi od 2025 roku. Tylko 2 wyjątki. Także minimalne powierzchnie kojców [projekt nowelizacji]
18 lip 2024

Do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt autorstwa posłów Koalicji Obywatelskiej, wprowadzający zakaz trzymania psów na uwięzi. Ten zakaz będzie miał dwa wyjątki: będzie można tymczasowo trzymać psa na smyczy podczas spaceru i w transporcie. Zmiana przepisów mają wejść w życie sześć miesięcy po dniu publikacji w Dzienniku Ustaw.

Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Rząd proponuje podwyżkę o 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za wezwanie karetki w tych przypadkach. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania pogotowia? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

pokaż więcej
Proszę czekać...