Czy Skarb Państwa jest osobą prawną?

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
Osoba prawna to jednostka organizacyjna osoby fizycznej, która z mocy przepisu ustawy została wyposażona w zdolność prawną i w związku z tym może być podmiotem stosunków cywilnoprawnych. Osoba prawna posiada nie tylko zdolność prawna, ale również zdolność do czynności prawnych.

Nie można jej stawiać jednak na równi ze zdolności do czynności prawnych osób fizycznych. Z mocy przepisów niektórych czynności osoba prawna dokonać nie może (np. w zakresie sporządzenia testamentu, przysposobienia itp.).

Na równi z osobami prawnymi art. 331 kc nakazuje traktować jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi. Do takich jednostek należą przede wszystkim spółki handlowe osobowe czyli spółki jawne, partnerskie, komandytowe i kamandytowo-akcyjne oraz wspólnoty mieszkaniowe właścicieli wyodrębnionych lokali.

Zobacz: Co to jest czynność prawna?

Powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy; w wypadkach i w zakresie w przepisach tych przewidzianych organizację i sposób działania osoby prawnej reguluje także jej statut. Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Art. 37 § 2 nie określa rodzajów rejestrów, organów uprawnionych do ich prowadzenia ani też sposobów, w jaki mają być one prowadzone. Ustawodawca pozostawił to zagadnienie do uregulowania przepisami szczególnymi. Obecnie istnieje znaczna liczba rejestrów, które są prowadzone nie tylko przez sądy, ale także przez inne, wskazane w ustawie, organy. Z rejestrów prowadzonych przez sądy należy przede wszystkim wymienić: handlowy, przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni, izb gospodarczych, organizacji samorządowych rzemiosła, związków zawodowych oraz społeczno-zawodowych organizacji rolników.

Jeżeli ustawa lub oparty na niej statut nie stanowi inaczej, siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający.

Szczególną osobą prawną jest Skarb Państwa. Podstawę prawną istnienia i działania Skarbu Państwa, jako osoby prawnej jest art. 34 kodeksu cywilnego. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że szczególny charakter podmiotowy Skarbu Państwa polega na tym, że - nie mając „organów” w rozumieniu cywilistycznym, określonym w art. 38 k.c., siedziby, a w szczególności ustawy ustrojowej - musi działać przez swoje jednostki organizacyjne. o Skarbie Państwa, jako osobie prawnej, możemy mówić wówczas, gdy Państwo, jako fiskus, wykonuje za pomocą swoich jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej swoje zadania społeczne i gospodarcze, a w stosunkach z innymi podmiotami ma równie prawa.

Zobacz: Kodeks cywilny

Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nie należącego do innych państwowych osób prawnych.

Skarb Państwa jest osobą prawną niemającą organów w rozumieniu art. 38 ani też siedziby w rozumieniu art. 41. Natomiast organy takie mają agencje i przedsiębiorstwa państwowe, jako odrębne osoby prawne.

Prawo
[QUIZ] Potrawy PRL-u. Czy pamiętasz ten smak?
17 lis 2024
Meduza i lorneta a może zupa "nic"? Mortadela zamiast schabowego, a na podwórko chleb z cukrem. Tak jadano w czasach PRL. Czy pamiętasz te smaki?
NSA: Kiedy można dostać zasiłek z MOPS z dochodem 2700 zł? Rzadko, ale jest to możliwe. Kryterium dochodowe 823 zł i 1010 zł [2025]
16 lis 2024

W przytoczonym wyroku NSA nie udało się otrzymać zasiłku 6000 zł przy dochodzie 2700 zł. Ale próba była. Rolnik chciał z MOPSu nowy dach sobie sprawić. MOPS I WSA odmówili, ale NSA wskazał w jakich sytuacjach taki zasiłek mógłby zostać wypłacony. W kilku sytuacjach MOPS może (ale nie musi) odstąpić od progów dochodowych.

Kandydat na prezydenta PiS: Kiedy prezentacja? Kto jest w grze o nominację?
17 lis 2024

W grze o kandydata na prezydenta PiS są: prezes IPN Karol Nawrocki, b. minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek, a także europoseł i były kandydat na prezydenta stolicy Tobiasz Bocheński. Wyniki ostatniej tury badań, które mają pomóc w wyłonieniu kandydata PiS na prezydenta w połowie przyszłego tygodnia. Prezentacja kandydata może nastąpić w okolicach 23 listopada.

Rząd ustalił świadczenie pielęgnacyjne na 3287 zł. Podwyżka o 10%. Taka sama jak pensji minimalnej 4666 zł brutto [Zmiany w 2025 r.]
16 lis 2024

Jest publikacja w Monitorze Polskim wartości świadczenia pielęgnacyjnego. na 2025 r. Rząd ustalił świadczenie pielęgnacyjne na 3287 zł. Podwyżka o 10%. Taka sama jak podwyżka pensji minimalnej 4666 zł brutto 

W Sejmie: Kolejne postulaty o uproszczenie przepisów o świadczeniu wspierającym. Zmiany chyba dopiero za pół roku
16 lis 2024

W Sejmie są stale kierowane zapytania do rządu o świadczenie wspierające

Renta wdowia w służbach mundurowych - wnioski od 1 stycznia 2025 r., 15% od 1 lipca 2025 r., 25% od 1 stycznia 2027 r.
16 lis 2024

Z dniem 1 stycznia 2025 r. wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, wprowadzające nowe zasady dla wdów i wdowców uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym małżonku pozwalające na ustalenie „zbiegu” renty rodzinnej z własnym świadczeniem emerytalno-rentowym

Do 2150 zł na opiekę nad seniorem: Dla kogo, na jakich zasadach? Jakie są kryteria dochodowe?
17 lis 2024

Bon senioralny to wsparcie finansowe dla seniorów powyżej 75. roku życia, które może wynieść nawet 2150 zł rocznie. Aby uzyskać to świadczenie, trzeba spełnić określone kryteria dochodowe. Ważne jest zarówno to, ile wynoszą dochody seniora, jak i sytuacja finansowa zstępnego. Dodatkowo brany jest pod uwagę rok przyznania świadczenia oraz ewentualny dodatek pielęgnacyjny. Sprawdź, jakie są dokładne warunki!

1000 zł dofinansowania do ferii zimowych w 2025 r. dla dzieci urodzonych od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2020 r. Kto może je otrzymać?
17 lis 2024

W dniu 15 listopada 2024 r. Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników ogłosił konkurs, w ramach którego organizacje (m.in. pożytku publicznego oraz społeczne i zawodowe) mogą ubiegać się o udzielenie dofinansowania na organizację wypoczynku zimowego dla dzieci rolników urodzonych od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2020 r. Organizatorzy wypoczynku, którzy zostaną wyłonieni w ramach konkursu, otrzymają dofinansowanie w wysokości 8 000 zł, a poszczególni uczestnicy zimowiska – w wysokości do 1 000 zł.

Całkiem prosty QUIZ z biologii. Tylko ostatnie pytanie to naprawdę niezłe wyzwanie
17 lis 2024
Ten quiz z biologii naprawdę nie jest zbyt trudny. Wiele z tych rzeczy na pewno wiesz albo pamiętasz chociażby z podstawówki. Nie poddawaj się nawet, jeśli czegoś nie pamiętasz. Połowa dobrych odpowiedzi to jak się mówi "must have".
Ekspresowy, ale trudny QUIZ z geografii. Pytamy nie tylko o stolice. 9/9 to mistrzostwo!
16 lis 2024
W tym quizie z geografii zadajemy kilka szybkich pytań, ale to nie znaczy, że są łatwe. Nad niektórymi trzeba się chwile zastanowić. Nie pytamy tylko o stolice danych państw. To co? Sprawdzicie swoją wiedzę?
pokaż więcej
Proszę czekać...