Proponowane zmiany mają zapewnić sprawne funkcjonowanie i efektywne finansowanie działalności parków narodowych.
Założono, że parki narodowe przekształcone zostaną w państwowe osoby prawne. Dzięki temu będą mogły osiągać przychody z różnych źródeł, zatrzymywać je i przeznaczać na ochronę przyrody oraz wartości kulturowych regionu. Parki narodowe będą mogły prowadzić działalność gospodarczą inną niż związaną bezpośrednio z ochroną przyrody, na zasadach określonych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, jednak z ograniczeniami wynikającymi z przepisów o ochronie przyrody.
Zaproponowano wiele przepisów dotyczących dyrektora parku narodowego. Wskazano, że jest on „organem parku narodowego”, określono zasady jego wyboru, wskazano ministra środowiska jako powołującego i odwołującego dyrektora, określono sposób jego powoływania, a także wymagania niezbędne do zajmowania tego stanowiska. Z dniem odwołania dyrektora, minister środowiska będzie mógł powierzyć pełnienie jego obowiązków zastępcy, do czasu powołania nowego szefa, ale nie dłużej niż na 6 miesięcy. Jest to szczególnie ważne, bo zniesiona zostaje kadencyjność tej funkcji. Nabór na stanowisko dyrektora parku będzie realizowany w trybie konkursu.
Zgodnie z nowymi przepisami, dyrektor parku kieruje jego działalnością i reprezentuje go na zewnątrz. Będzie on także realizował ustalenia planu ochrony lub zadań ochronnych. Ma wydawać zarządzenia dotyczące funkcjonowania parku, w tym określające sposoby korzystania z jego obszarów w celach naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, a także zarobkowych w zakresie służącym ochronie przyrody.
Park narodowy ma prowadzić samodzielną gospodarkę finansową, której podstawą będzie roczny plan finansowy. Przychodami parku narodowego będą m.in.: dotacje z budżetu państwa oraz dotacje i pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i funduszy wojewódzkich. Jego przychody powiększą także wpływy ze sprzedaży produktów drzewnych i niedrzewnych, pozyskiwanych zgodnie z planem ochrony i zadaniami ochronnymi. Chodzi także o wpływy ze sprzedaży składników rzeczowych majątku ruchomego, a także z dzierżawy, najmu lub użytkowania nieruchomości. Przychodami parku będą mogły być także np. środki z Unii Europejskiej i pieniądze pochodzące ze źródeł zagranicznych (nie podlegające zwrotowi i nie unijne), a także dotacje z budżetów samorządu terytorialnego.
Zgodnie z nowymi przepisami, nadzór na działalnością parków będzie sprawował minister środowiska, co oznacza prawo kontrolowania ich funkcjonowania we wszystkich aspektach. Minister będzie także sporządzał roczne zbiorcze sprawozdania z działalności parków.
Założono, że nieruchomości Skarbu Państwa, leżące w granicach parku narodowego, zostaną oddane przez ministra skarbu w trwały zarząd Ministerstwu Środowiska. Ministerstwo, za zgodą ministra skarbu państwa, dokona ich użyczenia parkom na podstawie umowy (zawartej między ministrem środowiska a dyrektorem parku). Nieruchomości oddane w użyczenie parkom nie będą mogły być zbywane, ale nie będzie to dotyczyć niepotrzebnych im lokali. Projekt przewiduje także przypadki, w których oprócz nieruchomości użyczonych parkom, będą one właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości.
W odniesieniu do umów dotyczących rozporządzania nieruchomościami przez parki narodowe postanowiono, że generalnie wobec nich będą stosowane procedury przetargowe.
Zdecydowano, że parkowi narodowemu będzie przysługiwać prawo pierwokupu nieruchomości położonej w granicach parku narodowego na rzecz Skarbu Państwa.
W 2012 r. na funkcjonowanie parków narodowych zostanie przeznaczone ok. 85 mln zł z budżetu państwa. Szacuje się też, że parki uzyskają środki pochodzące z własnej działalności w wysokości ok. 53 mln zł, które przeznaczą na ochronę zasobów przyrodniczych i kulturowych.
Znowelizowane przepisy mają obowiązywać od 1 stycznia 2012 r.
Źródło: kprm.gov.pl
Zobacz serwis: Firma