Lewiatan zakwestionował tryb uchwalenia art. 2 i art. 3 tej ustawy w zakresie w jakim polski ustawodawca pominął w trakcie procesu legislacyjnego przepis art. 9 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r. Jednocześnie zostały naruszone przepisy konstytucji wyrażające zasadę legalizmu (art. 7 Konstytucji) oraz zasadę przestrzegania prawa międzynarodowego (art. 9 w zw. z art. 91 ust. 1, ust. 2 Konstytucji). Wprowadzenie dodatkowego święta wolnego od pracy powinno być uzgodnione przez rząd i Stolicę Apostolską. A takiego porozumienia zabrakło.
Zobacz: Wypłaty emerytur i rent inwalidzkich są zgodne z konstytucją
W przypadku, gdyby polski ustawodawca ustanowił nowy dzień wolny od pracy, nie związany ze świętem katolickim, z którym Kościół Katolicki łączy sprawowanie kultu, powyższa procedura spełniałaby warunek zgodności z konstytucją. Sejm bowiem jest nieskrępowany w kształtowaniu i tworzeniu prawa. Jednakże uchwalenie święta Trzech Króli, jako dnia wolnego od pracy wiąże się z umożliwieniem wiernym kościoła katolickiego spełnienia obowiązków wynikających z prawa kanonicznego. W takim przypadku, ustawodawca powinien sięgnąć do przepisów prawa międzynarodowego, tj. do Konkordatu.
Art. 9 ust. 1 Konkordatu wymienia dni świąteczne, które są wolne od pracy. Jest to katalog zamknięty. Jednocześnie art. 9 ust. 2 stanowi, iż rozszerzenie powyższego wykazu może nastąpić po porozumieniu układających się stron, tj. Rządu RP i Stolicy Apostolskiej.
Chociaż Konkordat nie definiuje pojęcia porozumienia, to literalne brzmienie tego przepisu sugeruje, iż układające się strony miały na myśli konsensus. Powyższe potwierdza kompleksowa, systemowa wykładnia Konkordatu. Układające się strony przewidziały bowiem, iż żadna nie jest władna zmienić postanowień zawartej umowy międzynarodowej aktem jednostronnym, np. ustawą. Jednocześnie nie wskazano formy zawarcia ww. porozumienia.
Polska podpisując Konkordat zaciągnęła zobowiązanie międzynarodowe do wykonania postanowień w całości oraz w dobrej wierze. Niewątpliwie postanowienia Konkordatu wiążą obie układające się strony dopóty, dopóki Konkordat nie zostanie wypowiedziany. Państwo nie może lekceważyć prawa międzynarodowego, którym się związało. Rzeczpospolita Polska podpisując Konkordat w sposób świadomy ograniczyła możliwości legislacyjne sejmu. W tym przypadku, swoboda polskiego ustawodawcy w kształtowaniu i tworzeniu prawa została skrępowana uprzednim zawarciem odpowiedniego porozumienia zmieniającego art. 9 ust 1 Konkordatu.
Zobacz: Kwestia ustawy dezubekizacyjnej nadal nie jest rozstrzygnięta
Lewiatan ocenia negatywnie ustawę wprowadzającą dzień wolny od pracy w święto Trzech Króli przede wszystkim ze względu na skutki ekonomiczne dla przedsiębiorstw. Polskich firm i rodzin nie stać na dłuższe świętowanie - staniemy się mniej konkurencyjni i atrakcyjni inwestycyjnie, bowiem kapitał trwały będzie zamrożony o jeden dzień w roku dłużej.
Zniesienie obowiązku udzielania pracownikom dnia wolnego od pracy w zamian za święto przypadające w sobotę nie zrównoważy strat jakie powoduje wprowadzenie kolejnego dnia świątecznego. Przedsiębiorstwa ponoszą bowiem w dzień świąteczny koszty stałe (amortyzacja majątku trwałego, ochrona, ogrzewanie, itp.) bez możliwości ich zrekompensowania w pozostałe dni robocze. Dla przedsiębiorstw nie pracujących w ruchu ciągłym ich wielkość wynosi ok. 20 proc. wartości przeciętnych kosztów dziennych tj. 760 mln zł. W przypadku przedsiębiorstw pracujących w ruchu ciągłym oraz innych, pracujących w święta (transport, komunikacja, rolnictwo i hodowla, praca zmianowa), a także w służbach mundurowych następuje z kolei zwiększenie kosztów działalności w wyniku podwójnego opłacania pracy w święto. To koszty prawie 150 mln zł. Łączne więc obciążenie przedsiębiorstw wyniesie ok. 900 mln zł.
Lewiatan nie zgadza się z argumentacją, że wprowadzenie nowego dnia wolnego od pracy, nawet w wypadku zniesienia obowiązku oddawania dnia wolnego, nie przyniesie konsekwencji budżetowych. Kolejny dzień świąteczny obniży roczną sprzedaż dóbr i usług podmiotów prowadzących działalność gospodarczą o ponad 4,2 mld złotych. Przy tym wielkość ta dotyczy wyłącznie podmiotów, które zatrudniają więcej niż 50 pracowników. W związku ze zmniejszeniem wartości produkcji oraz zysków przedsiębiorstw wpływy budżetowe z podatków CIT oraz VAT mogą być niższe łącznie o ok. 370 mln zł.
Polska już obecnie zalicza się do krajów o największej liczbie dni świątecznych w roku. Co więcej, mamy więcej dni świątecznych niż przeciętnie w krajach unijnych, dla których średnia wynosi 9,6 dnia. Wprowadzenie dodatkowego dnia wolnego od pracy spowoduje, że Polska znajdzie się na czele państw najdłużej świętujących, oddalając się jeszcze bardziej od średniej europejskiej.
Pracownicy łączą w praktyce dzień świąteczny z krótkimi urlopami wypoczynkowymi, w tym urlopami na żądanie, które muszą być przez pracodawcę udzielone, i organizują sobie kilkudniowe przerwy w pracy na odpoczynek (tzw. długie weekendy). Biorąc pod uwagę układ kalendarza, święto Trzech Króli przypada zaraz po świętach Bożego Narodzenia i Nowym Roku co oznacza, że pracownicy będą korzystać z długich, dwutygodniowych ferii świątecznych. Dodając kolejny dzień świąteczny jeszcze bardziej potęgujemy spowolnienie gospodarcze, a nawet przestój w niektórych branżach, który jest odczuwany przez całe dwa miesiące (tj. grudzień i styczeń).
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan