Zgodnie z nowymi przepisami, kandydowanie na ławnika będzie możliwe również w miejscu prowadzenia przez kandydującego działalności gospodarczej. Nowym przepisem jest zalecenie radnym gminy, aby do orzekania w sprawach dotyczących prawa pracy wskazywali ławników, którzy odznaczają się szczególną znajomością spraw pracowniczych.
Zobacz serwis: W sądzie
Nowe prawo przewiduje, że ławnikami nie mogą być radni: gminy, powiatu i województwa. Wyraźnie określono, że zgłaszanie kandydatów na ławników, oprócz prezesów sądów i obywateli, będzie przysługiwać również stowarzyszeniom oraz innym organizacjom społecznym i zawodowym. Podniesiono z 25 do 50 liczbę obywateli uprawnionych do zgłaszania kandydata, co ma służyć podniesieniu rangi ławnika sądu powszechnego. Utrzymano zakaz zgłaszania kandydatów przez partie polityczne. Jednocześnie kandydaci na ławników będą zgłaszani radom gmin, tak jak dotychczas, do 30 czerwca ostatniego roku kadencji.
Zobacz serwis: Pracownik w sądzie
Doprecyzowano wymóg, zgodnie z którym kandydat na ławnika musi złożyć oświadczenie, że nie toczy się przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo z oskarżenia publicznego lub o przestępstwo skarbowe. Dokumentami niezbędnymi przy zgłoszeniu kandydata na ławnika będą m.in.: informacja z Krajowego Rejestru Karnego (o zgłaszanej osobie); zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (stwierdzające brak przeciwwskazań do pełnienia funkcji ławnika); aktualny wypis z Krajowego Rejestru Sądowego (dotyczący stowarzyszenia, innej organizacji społecznej lub zawodowej dokonującej zgłoszenia).
Zobacz serwis: Sprawy karne
Określono, że przewodniczący rady gminy, przed podjęciem uchwały o odwołanie ławnika, umożliwi mu wysłuchanie i zapewni udział w posiedzeniu właściwej komisji i sesji rady, podczas których wniosek o odwołanie będzie opiniowany i rozpoznawany. Podczas tych procedur ławnik może być reprezentowany przez pełnomocnika.