REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowelizacja kodeksu karnego

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o zmianie kodeksu karnego, kodeksu postępowania karnego, kodeksu karnego wykonawczego oraz kodeksu karnego skarbowego z dnia listopada 2009 r. weszła w życie 8 czerwca 2010 r. Zapoznaj się z najnowszymi zmianami w prawie karnym.

Zmiany w kodeksie karnym

REKLAMA

1. Wprowadzenie możliwości odpowiedzialności karnej nieletniego za zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem

- usunięcie luki normatywnej będącej rezultatem nowelizacji Kodeksu karnego z 2005 r.
- dokonane poprzez uzupełnienie katalogu czynów, zawartego w art. 10 § 2 k.k., za które nieletni, który w chwili czynu ukończył 15 lat, może odpowiadać karnie.

2. Wprowadzenie przepisu określającego sposób łagodzenia kary 25 lat pozbawienia wolności (w ramach nadzwyczajnego złagodzenia kary)

- usunięcie luki normatywnej będącej rezultatem nowelizacji Kodeksu karnego z 2005 r.
- zgodnie z nowym rozwiązaniem, w wypadku gdy czyn zagrożony jest co najmniej karą 25 lat pozbawienia wolności, stosując nadzwyczajne złagodzenie kary sąd będzie musiał orzec karę nie krótszą niż 8 lat pozbawienia wolności (od 8 do 15 lat).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. Obrona konieczna – obligatoryjne niepodleganie karze osoby odpierającej zamach, w sytuacji przekroczenia granic obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia

- obecnie w takiej sytuacji sąd stosuje odstąpienie od wymierzenia kary, skutkuje to koniecznością przeprowadzenia całego postępowania, w tym sądowego, skierowania aktu oskarżenia przeciwko osobie broniącej się,

Konsekwencje:
- stygmatyzacja osoby, która przekroczyła granice obrony koniecznej,
- wydłużenie i podniesienie kosztów postępowania,
- odstąpienie od wymierzenia kary jest w sensie prawnym równoznaczne ze skazaniem (osoba, wobec której odstąpiono od wymierzenia kary, w rozumieniu prawa jest osobą skazaną za przestępstwo, a informacja o skazaniu podlega odnotowaniu w KRK);
- po wejściu zmian: niepodleganie karze, jako negatywna przesłanka procesu, uzasadniać będzie odmowę wszczęcia postępowania albo jego umorzenie
- nie będzie aktu oskarżenia i postępowania sądowego oraz łączących się z tym kosztów i stygmatyzacji
- osoba broniąca się będzie osobą niekaraną.

Zobacz również serwis: Wykroczenia

4. Podwyższenie wysokości grzywien

- nowelizacja podwyższa grzywny:
- samoistne oraz kumulatywne – do 540 stawek dziennych (obecnie – 360),
- akcesoryjne (orzekane obok kary pozbawienia wolności w zawieszeniu) – do 270 stawek (obecnie – 180),
- kumulatywna orzekana za przestępstwa gospodarcze – do 3000 stawek dziennych (obecnie – 2000).
- tym samym możliwe będzie orzeczenia maksymalnie grzywien w kwocie:
- samoistna i kumulatywna – 1.080.000 zł (jeden milion osiemdziesiąt tysięcy) (obecnie – 720.000 zł),
- akcesoryjna – 540.000 zł (obecnie – 360.000 zł),
- kumulatywna orzekana za przestępstwa gospodarcze – 6.000.000 zł (sześć milionów) (obecnie – 4.000.000 zł).

Zobacz również: Nowelizacja kodeksu postępowania karnego

5. Podniesienie efektywności kary ograniczenia wolności

Zmiany polegają na:
- umożliwieniu wymierzenia kary ograniczenia wolności w wymiarze do 2 lat, zamiast kary pozbawienia wolności, w ramach instytucji tzw. kary zamiennej (obecnie – maksymalnie 1 rok);
- szerokim określenie kręgu podmiotów, w których może być przez skazanych wykonywana nieodpłatna kontrolowana praca na cele społeczne (nie tylko podmioty należące do samorządu lokalnego, ale także m.in. placówki pomocy społecznej oraz służby zdrowia oraz organizacje użyteczności publicznej);
- zniesieniu obciążającego podmiot zatrudniający obowiązku ubezpieczenia osób wykonujących wyznaczoną pracę od następstw nieszczęśliwych wypadków (koszty te zostaną pokryte przez Skarb Państwa);
- ograniczenie czynności sądu w zakresie organizowania oraz kontrolowania wykonania tej kary, i przekazanie w tym zakresie kompetencji zawodowemu kuratorowi sądowemu;
- ograniczenie biurokratycznych obowiązków obciążających podmiot zatrudniający, związanych z organizacją i dokumentowaniem pracy skazanego.

Zobacz również serwis: Sprawy karne

6. Wzmocnienie ochrony interesów pokrzywdzonego

Dwie istotne zmiany:

REKLAMA

1) znaczne rozszerzenie środka karnego w postaci nakładanego na sprawcę przestępstwa obowiązku naprawienia szkody (art. 46 k.k.)
- umożliwienie orzeczenia obowiązku w razie skazania za jakiekolwiek przestępstwo
- obecnie możliwe jedynie za 6 kategorii przestępstw: przeciwko życiu i zdrowiu, mieniu, obrotowi gospodarczemu, bezpieczeństwu w komunikacji, prawom pracownika oraz środowisku,
- umożliwienie orzeczenia również obowiązku zadośćuczynienia za krzywdę (a więc za szkodę o charakterze niematerialnym)
- obecnie – jedynie za szkodę materialną,
- umożliwienie orzeczenia przez sąd obowiązku również z urzędu, pomimo braku wniosku osoby uprawnionej (np. z powodu nieporadności lub zastraszenia przez sprawcę)
- obecnie – jedynie na wniosek pokrzywdzonego lub prokuratora.

2) umożliwienie pokrzywdzonemu umocowania w charakterze pełnomocnika również radcy prawnego (obecnie pełnomocnikiem osoby fizycznej może być jedynie
adwokat – art. 88 k.p.k.).
- rozwiązanie zwiększy dostęp do profesjonalnej pomocy dla pokrzywdzonego i powinno skutkować obniżeniem cen pomocy prawnej.

7. Poszerzenie możliwości stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia

- rozwiązanie polega na zniesieniu wymogu odbycia przez skazanego co najmniej 6 miesięcy kary (w wypadku recydywistów – 1 roku), jako przesłanki ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie
- obecne rozwiązanie jest krytykowane, jako niesłusznie pogarszające sytuację osób skazanych na krótkoterminowe kary pozbawienia wolności (do 6 miesięcy), które w ogóle nie mogą korzystać z warunkowego zwolnienia.

Zobacz również serwis: Prawo karne

8. Umożliwienie wymierzenia kary łącznej 25 lat pozbawienia wolności w sytuacji, gdy żadna z kar łączonych nie jest tak surowa

- rozwiązanie umożliwi wymierzenie kary łącznej 25 lat p.w., jeżeli suma kar łączonych wynosi 25 lat lub więcej, i co najmniej jedna z nich wynosi nie mniej niż 10
lat pozbawienia wolności,
- obecnie w takiej sytuacji maksymalny wymiar kary łącznej to 15 lat.

9. Wprowadzenie obligatoryjnej terapii sprawców zgwałcenia pedofilskiego oraz zgwałcenia kazirodczego

- sprawca takiego czynu popełnionego w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych, po odbyciu kary pozbawienia wolności będzie obowiązkowo kierowany na ambulatoryjną terapię albo umieszczany w zakładzie zamkniętym, w celu przeprowadzenia takiej terapii;
- środek będzie stosowany bezterminowo (do momentu uchylenia lub istotnego zmniejszenia ryzyka powrotu skazanego do tego rodzaju przestępstwa),
- terapia będzie miała charakter farmakologiczny (leki obniżające popęd seksualny), będzie mogła być też wzmacniana psychoterapią,
- terapia farmakologiczna nie będzie stosowana w przypadku, gdy jej przeprowadzenie spowodowałoby poważne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia skazanego,
- jeżeli skazany, wobec którego orzeczono środek w postaci leczenia ambulatoryjnego, będzie uchylał się od tego leczenia, niezwłocznie zostanie zatrzymany i osadzony w zakładzie zamkniętym.

10. Zaostrzenie odpowiedzialności za zgwałcenie pedofilskie i kazirodcze

- rozwiązanie polega na wprowadzenie dwóch nowych typów zbrodni (kara od 3 do 15 lat p.w.):
- przestępstwa zgwałcenia osoby małoletniej poniżej 15 lat,
- przestępstwa zgwałcenia wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry (art. 197 § 3 k.k.).

Zobacz również serwis: Kodeks karny

11. Wprowadzenie nowych typów przestępstw przeciwko wolności, wolności seksualnej i obyczajności

1. kryminalizacja utrwalania wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, z użyciem w tym celu wobec niej przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu oraz rozpowszechniania wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody (art. 191a § 1 k.k.),
- przestępstwo w rozdziale Kodeksu karnego grupującym przestępstwa przeciwko wolności,
- usuwa lukę normatywną, stanowiącą rezultat rozwoju nowych technologii, w szczególności sieci telekomunikacyjnych (nieograniczona możliwość rozpowszechniania takich utrwalonych treści),
- tego rodzaju rozpowszechnianie obecnie jest niekaralne, pomimo oczywistej karygodności, i może być wykorzystywane do retorsji lub szantażu.

2. kryminalizacja dwóch postaci tzw. groomingu - czyli nawiązywania przez Internet (lub inną sieć) kontaktu z dzieckiem w celu jego seksualnego wykorzystania

REKLAMA

Nowy art. 200a k.k. zawierał będzie dwa nowe typy przestępstw:
- znamiona pierwszego z nich wypełniał będzie sprawca, który w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 197 § 3 pkt 2 (zgwałcenie pedofilskie) lub art. 200 (obcowanie płciowe z małoletnim poniżej 15 lat), jak również produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej lat 15, zmierzając, za pomocą wprowadzenia go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim,
- ten typ przestępstwa zagrożony będzie karą pozbawienia wolności do lat 3 (art. 200a § 1 k.k.);
- odpowiedzialności za drugi typ przestępstwa podlegać będzie sprawca, który za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej małoletniemu poniżej lat 15 składa propozycję obcowania płciowego, poddania się lub wykonania innej czynności seksualnej lub udziału w produkowaniu lub utrwalaniu treści pornograficznych, i zmierza do jej realizacji,
- ten typ przestępstwa zagrożony będzie karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 200a § 2 k.k.).
- wprowadzenie kryminalizacji groomingu pozwoli dostosować prawo polskie w tym zakresie do postanowień Konwencji z Lanzarote (Konwencji Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych), przyjętej przez Polskę w dniu 25 października 2007 r. (dotychczas nie ratyfikowanej),
- efektywność zwalczania groomingu zostanie wzmocniona możliwością stosowania w odniesieniu do takich czynów kontroli operacyjnej

3. kryminalizacja publicznego propagowania lub pochwalania zachowań o charakterze pedofilskim
- nowy art. 200b k.k. przewiduje za tego rodzaju przestępstwo karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2,
- propozycja pochodziła z projektów poselskich (druk nr 1289 oraz nr 1465),
- propozycja w trakcie prac w Sejmie zyskała poparcie Rządu.

12. Zmiany odnoszące się do problematyki zniesławienia

Zmiany polegają na:
1) zniesieniu kary pozbawienia wolności za podstawowy typ przestępstwa zniesławienia;
2) obniżeniu do 1 roku kary pozbawienia wolności za kwalifikowany typ tego przestępstwa (zniesławienie dokonane za pomocą środków masowego komunikowania; obecnie – do 2 lat);
3) modyfikacji kontratypu dozwolonej krytyki, określonego w art. 213 § 2 k.k.)
- dla legalizacji zarzutu dotyczącego postępowania osoby pełniącej funkcję publiczną wystarczająca będzie prawdziwość zarzutu,
- zmiana dostosowuje prawo do zakresowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2008 r., sygn. akt SK 43/05.

Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy to już koniec przestawiania zegarków? Zniesienia zmiany czasu jest na agendzie UE

Czy to już koniec przestawiania naszych zegarków? Polska prezydencja w Unii Europejskiej podejmuje próbę przełamania impasu w sprawie zniesienia zmian czasu. Choć Komisja Europejska popiera ten pomysł, to brukselska biurokracja wciąż blokuje postępy. Dlaczego Europa nadal tkwi w czasowym chaosie i czy polski rząd zdoła zmienić bieg wydarzeń?

800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

REKLAMA

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

Pakt migracyjny: 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Czy Polska zapłaci podatek UE?

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

REKLAMA

Najnowsze sondaże wyborcze 2025 [ZESTAWIENIE]

Najnowsze sondaże wyborcze z marca 2025 analizuje socjolog z UJ prof. Jarosław Flis. Jakie są tendencje dla każdego z kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Oto zestawienie ostatnich sondaży CBOS, IBRiS, IPSOS, United Surveys, Pollster, Opinia24, SW Research. Jakie są uśrednione wyniki pierwszych 9 kandydatów na Prezydenta Polski?

Jeden prawomocny i 14 nieprawomocnych wyroków. Spory z ZUS o ponowne przeliczenie emerytury, wyrównania i odsetki

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

REKLAMA