Mimo informatyzacji wydziałów ksiąg wieczystych na wpis wciąż czeka się kilka miesięcy. W 2008 r. w Warszawie okres oczekiwania wynosił średnio 3,5 miesiąca, a w roku ubiegłym – trzy miesiące i dziesięć dni. Przewlekłość postępowania wieczystoksięgowego stanowi zagrożenie dla pewności obrotu nieruchomościami i uderza po kieszeni kredytobiorców. Rata kredytu w oczekiwaniu na wpis hipoteki do księgi jest wyższa nawet o kilkaset złotych. Być może rozwiązaniem byłaby prywatyzacja ksiąg wieczystych.
Wyjściem z sytuacji wydaje się prywatyzacja wydziałów ksiąg wieczystych. Prywatne przedsiębiorstwo prowadzące księgi wieczyste dokonywałoby tylko wpisów w sprawach bezspornych. Wszelkie spory dotyczące wpisów w księgach wieczystych oraz skargi na odmowę lub dokonanie wpisu rozpoznawałyby sądy powszechne. Osoby zatrudniane przy wykonywaniu czynności związanych z wpisami do ksiąg wieczystych musiałyby posiadać stosowne kwalifikacje.
– Powinniśmy wrócić do przedwojennej instytucji pisarza hipotecznego. Byłaby to osoba zaufania publicznego – mówi Jarosław Trześniewski-Kwiecień, sędzia wieczystoksięgowy.
– Dochody podmiotu prowadzącego księgi wieczyste mogłyby zostać uzależnione m.in. od sprawności, szybkości i kompetencji w wykonywaniu pracy. Z założenia taka sytuacja doprowadziłaby do znaczącego usprawnienia i przyspieszenia postępowania wieczystoksięgowego, a to z kolei pozwoliłoby na usprawnienie obrotu cywilnoprawnego w naszym kraju – uważa Sylwia Galiszkiewicz, radca prawny Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna.
Rola administracji państwowej sprowadzałaby się jedynie do określenia maksymalnej stawki opłaty za dokonywanie wpisów w księgach oraz sprawowania nadzoru podobnego do tego, jaki sprawowany jest nad instytucjami finansowymi.
Ministerstwo Sprawiedliwości nie planuje prywatyzacji wydziałów ksiąg wieczystych. Księgi wieczyste stanowią w polskim systemie prawa jedyną rejestrację stanu prawnego nieruchomości o gwarantowanej przez państwo wiarygodności – ucina jednak Joanna Dębek z Ministerstwa Sprawiedliwości.
Zobacz też: Nieruchomości
Zobacz też: Darowizny