Notariusz wykonując swój zawód działa jako osoba zaufania publicznego. Co w praktyce oznacza, że dokonując swoich czynności działa bezstronni i zgodnie z obowiązującym prawem. Jest zobowiązany również do dochowania tajemnicy zawodowej.
Notariusz czuwa nad prawidłowym zabezpieczeniem praw i interesów stron.
Ponadto notariusz:
- udzieli stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących postanowień umowy oraz jej skutków prawnych
- odmówi dokonania czynności sprzecznej z prawem
Dzięki temu mamy gwarancje, że dokonanie pewnych ważnych dla nas czynności będzie po prostu bezpieczne
Konieczna forma aktu notarialnego
Należy pamiętać, że umowy dotyczące przeniesienia własności nieruchomości wymagają obowiązkowej formy aktu notarialnego.
Nie ma znaczenia czy chodzi o :
• sprzedaż
• zamianę
• darowiznę
• dożywocie
• umowa z następcą itp.
Nie jest istotne czy chodzi o grunty rolne, działkę, mieszkanie w bloku, czy dom. Najważniejsze, że przedmiotem transakcji jest nieruchomość.
W każdym z tych przypadków nie zachowanie formy aktu notarialnego sprawia, że umowa jest nieważna, a własność nieruchomości nie zostanie przeniesiona.
Zobacz: Porada prawna
Szeroki wachlarz czynności
Oprócz sporządzania aktów notarialnych, notariusz poświadcza:
- własnoręczność podpisu,
- zgodność kopii z okazanym oryginalnym dokumentem,
- datę okazania dokumentu.
- przyjmuje również dokumenty na przechowanie.
Umowa z podpisem notarialnie poświadczonym
Umowa z podpisami notarialnie poświadczonymi to zupełnie coś innego niż umowa w formie aktu notarialnego. Strony same spisują taką umowę a notariusz poświadcza jedynie, że umowę podpisały te właśnie osoby. Notariusz nie analizuje pod względem prawnym takiej umowy.
Do umów, które muszą mieć podpisy poświadczone przez notariusza zaliczamy:
- umowę zbycia, wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub ustanowienia użytkowania na przedsiębiorstwie,
- umowa zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zawarcie umowy w innej formie powoduje również jej nieważność.
Warto jednak wiedzieć, że za poświadczenie podpisu pobiera się taksę notarialną w stałej wysokości. W tym wypadku więc nie będzie miała znaczenia wartość czynności prawnej.
Notarialne poświadczanie podpisu jest polecane głównie małym przedsiębiorcom. Jest ono korzystne przede wszystkim dlatego, że – przynajmniej w porównaniu z aktem notarialnym – jest sporo tańsze.
Zobacz: Czym jest akt notarialny?
Notarialne poświadczenie podpisu na celu urzędowe stwierdzenie własnoręczności podpisu złożonego przez wskazaną osobę, np. jednej lub obu stron umowy. Forma pisemna z urzędowym poświadczeniem podpisu polega na tym, że notariusz lub powołany do tego organ zamieszcza na dokumencie klauzulę stwierdzającą własnoręczność podpisu złożonego przez stronę, lub strony zawierające umowę.
Ta forma eliminuje ryzyko, że osoba, na którą wskazuje podpis zaprzeczy, że go złożyła i zawarła określoną umowę. Dzięki temu nasze prawa są zabezpieczone.
W praktyce umowa z podpisem notarialnie poświadczonym jest stosowna w sytuacji zbycia lub wydzierżawienia przedsiębiorstwa.
Zawarcie umowy z poświadczonym notarialnie podpisem powoduje, że druga strona nie będzie mogła twierdzić, że jej podpis został sfałszowany. To samo dotyczy poświadczenia zgodności kopii dokumentu z oryginałem.
Sporządzenie testamentu
Czynnością, którą warto dokonać u notariusza jest na pewno sporządzenie testamentu. Dzięki temu można być pewnym, że nasza wola na wypadek śmierci zostanie w całości wykonana, i że rozporządzenia testamentowe zostaną sformułowane w odpowiedni, nie budzący wątpliwości sposób.
Pisemne oświadczeniem niewidomej, lub niepiśmiennej
Pisemne oświadczenie osoby nie mogącej czytać (np. niewidomej) również powinno być złożone w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy osoby mogącej czytać, ale nie mogącej pisać.
Jak to wygląda?
Osoba niemogąca pisać, lecz mogąca czytać, może zamiast podpisu złożyć pod oświadczeniem tuszowy odcisk palca, a obok tego odcisku inna osoba napisze imię i nazwisko osoby składającej czy przyjmującej oświadczenie, umieszczając również własny podpis.
Zamiast odcisku pod oświadczeniem woli może podpisać się inna osoba, a jej podpis będzie poświadczony przez notariusza i wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa.
Natomiast osoba niemogąca czytać – dla zawarcia umowy musi posłużyć się formą aktu notarialnego.
Rola notariusza
Poświadczenie podpisu polega na tym, że notariusz lub inny upoważniony urzędnik zamieszcza na umowie stosowną klauzulę, w której stwierdza własnoręczność podpisu złożonego przez wskazaną w tej klauzuli umowę.
Dla ważności czynności notariusza nie jest konieczna wizyta w jego kancelarii. Dokumenty może on sporządzić w domu osoby zainteresowanej.
Zobacz serwis: U notariusza
Ile to kosztuje?
Korzystanie z usług notariusza nie należy do tanich. Trzeba się liczyć z dużymi kosztami, zwłaszcza gdy chodzi o przeniesienie własności nieruchomości. Ale tylko część pieniędzy, które uiszcza się u notariusza, stanowi jego wynagrodzenie. Pobiera on dodatkowo (i odprowadza) podatek VAT od swojego wynagrodzenia, podatek od czynności cywilnoprawnych i opłatę sądową za wpis do księgi wieczystej.
Dzięki temu nie musimy się martwić o przekazanie podatku odpowiedniemu urzędowi skarbowemu.