Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym nie może zawrzeć małżeństwa osoba dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym. Jeżeli jednak stan zdrowia lub umysłu takiej osoby nie zagraża małżeństwu ani zdrowiu przyszłego potomstwa i jeżeli osoba ta nie została ubezwłasnowolniona całkowicie, sąd może jej zezwolić na zawarcie małżeństwa.
Nie każda choroba psychiczna i nie każdy niedorozwój umysłowy uzasadniają uniemożliwienie danej osobie zawarcia związku małżeńskiego i założenia rodziny. Przeszkoda ta nie ma w polskim prawie charakteru bezwzględnego. Sąd może w określonych wypadkach zezwolić takiej osobie na zawarcie małżeństwa. Jedynie całkowite ubezwłasnowolnienie wyłącza zezwolenie sądu. Kodeks jasno stanowi, że nie może zawrzeć małżeństwa osoba dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym. Podobnie jednak jak w przypadku przeszkody wieku, prawo przewiduje tutaj możliwość uzyskania zezwolenia na zawarcie małżeństwa pomimo istniejącej przeszkody.
Zobacz również: Unieważnienie małżeństwa – kiedy możliwe
W świetle obecnego przepisu o tym, czy osoba chora psychicznie lub upośledzona umysłowo wstąpi w związek małżeński, decyduje kierownik urzędu stanu cywilnego. Urzędnik na podstawie domniemania, będzie tylko podejrzewał, że ktoś jest chory psychicznie lub upośledzony umysłowo i na tej podstawie nie zgodzi się na zawarcie związku małżeńskiego.
Zaburzenia psychiczne nie mają charakteru chorób dziedzicznych, a więc nie wolno zakładać, że zawarcie małżeństwa przez osoby chore psychicznie zagraża zdrowiu psychicznemu jej potomstwa lub małżonka.
Zobacz również serwis: Zawarcie małżeństwa