Podstawowa zasada jest taka, że małżonkowie muszą mieć w chwili zawierania małżeństwa ukończone 18 lat. W ocenie ustawodawcy jest to wiek, w którym oboje małżonkowie mają wystarczające rozeznanie rzeczywistości i są wystarczająco świadomi wynikających z małżeństwa obowiązków. O ile w przypadku mężczyzn jest to zasada bezwzględna, o tyle w przypadku kobiet dopuszcza się wyjątek od tej zasady. Z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat 16, jeżeli z okoliczności wynika, że zamierzone małżeństwo będzie zgodne z dobrem założonej przez nią rodziny. Ważne powody w rozumieniu kodeksu należy oceniać z uwzględnieniem dobra rodziny. Na podstawie ogólnych kryteriów należy oceniać poszczególne wypadki, z uwzględnieniem całokształtu istotnych okoliczności. Dobro rodziny wyraża się przede wszystkim w prawidłowym jej funkcjonowaniu. Ważna jest tu przede wszystkim sytuacja osobowa każdego z przyszłych małżonków i wzajemnego ich do siebie stosunku, który może rokować trwałość i normalność małżeństwa. W tym zakresie należy brać pod uwagę m.in. kwestię dojrzałości małoletniej do współżycia małżeńskiego, cechy osobiste przydatne w małżeństwie, posiadanie środków niezbędnych do utrzymania siebie i rodziny, przygotowanie do zawodu itp.
Zezwolenie na zawarcie małżeństwa
Zezwolenia na zawarcie małżeństwa kobiecie nie mającej ukończonych lat osiemnastu udziela sąd opiekuńczy na jej wniosek. Postanowienie o udzieleniu zezwolenia staje się skuteczne z chwilą uprawomocnienia się i nie może być zmienione ani uchylone. Oznacza to, że tylko sama zainteresowana może złożyć wniosek, nie mogą tego zrobić jej przedstawiciele prawni czy opiekunowie. Mogą oni być tylko uczestnikami postępowania.
W postanowieniu o udzieleniu zezwolenia wymienia się osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte.
Kiedy można żądać unieważnienia
Każdy z małżonków ma prawo żądać unieważnienia małżeństwa z powodu istnienia przeszkody wieku, tj. kiedy małżeństwo zostało zawarte przez mężczyznę, który nie ukończył lat osiemnastu, oraz przez kobietę, która nie ukończyła lat szesnastu albo bez zezwolenia sądu zawarła małżeństwo po ukończeniu lat szesnastu, lecz przed ukończeniem lat osiemnastu. Ważne jest, że z żądaniem unieważnienia małżeństwa w tym wypadku mogą żądać tylko małżonkowie.
Zobacz także: Unieważnienie małżeństwa- kompendium
Kiedy nie można żądać unieważnienia małżeństwa
Kodek rodzinny i opiekuńczy wskazuje dwie sytuacje, kiedy żądanie unieważnienia małżeństwa nie może być zgłoszone. Otóż nie można „skorzystać” z przeszkody wieku, jeżeli małżonek przed wytoczeniem powództwa osiągnął przepisany prawem wiek. Po drugie, sąd nie unieważni małżeństwa z powodu braku odpowiedniego wieku, jeżeli kobieta zaszła w ciążę.
Zadaj pytanie: Forum