Kodeks rodzinny i opiekuńczy wymienia trzy wady oświadczenia woli, których zaistnienie może stanowić podstawę do unieważnienia małżeństwa:
- Gdy oświadczenie zostało złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome wyrażenie woli,
- Gdy oświadczenie zostało złożone pod wpływem błędu co do tożsamości drugiej strony,
- Gdy oświadczenie zostało złożone pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, jeżeli z okoliczności wynika, że składający oświadczenie mógł się obawiać, że jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste.
Stan wyłączający świadome wyrażanie woli
Wadą oświadczenia woli pociągającą za sobą unieważnienie małżeństwa jest złożenie oświadczenia przez jednego z małżonków w stanie wyłączającym świadome wyrażenie woli - z jakichkolwiek powodów. Nie zostały one wskazane, a zatem może to być jakikolwiek stan, który uniemożliwia podjęcie świadomej decyzji. Warto przy tym pamiętać, że nie ma znaczenia prawnego to, czy urzędnik lub ksiądz wiedzieli o tym stanie czy nie. Jeżeli małżeństwo nie było zawarte świadomie, to bez względu na okoliczności, może ono zostać unieważnione.
Błąd
Unieważnione może być małżeństwo zawarte pod wpływem błędu co do tożsamości drugiej strony. Jak widać ustawodawca wyraźnie wykluczył z tego katalogu np. błąd co do przymiotów drugiej osoby. W praktyce ma to zatem, tak określony błąd ma niewielkie znaczenie, tożsamość można bowiem bardzo łatwo sprawdzić, natomiast przymioty już nie.
Zobacz także: Wady oświadczenia woli
Groźba
Groźba może być przyczyną unieważnienia małżeństwa, jeżeli z okoliczności wynika, że składający oświadczenie woli mógł się obawiać, że jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste. Groźba bezprawna powinna być skierowana na osiągnięcie zamierzonego celu w postaci skłonienia osoby do złożenia oświadczenia woli. Musi ona pochodzić od osoby, a nie wynikać z sytuacji.
Unieważnienia małżeństwa w wymienionych wyżej przypadkach może żądać tylko małżonek, który złożył oświadczenie woli dotknięte wadą.
Nie można żądać unieważnienia małżeństwa po upływie 6 miesięcy od dnia wykrycia którejkolwiek z powyższych wad oświadczenia woli. W każdym przypadku, terminem maksymalnym jest 3 lata od zawarcia małżeństwa. Po upływie tego terminu unieważnienie małżeństwa z powodu wady oświadczenia woli staje się niemożliwe.
Zadaj pytanie: Forum