Akta sądowe w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Stwierdzenie nieważności małżeństwa
Pod pojęciem akt sądowych rozumiemy to, co zostało zebrane podczas kościelnego procesu małżeńskiego i co dotyczy istoty sprawy – tzw. akta sprawy, jak i procedury - akta procesowe . W obecnych rozważaniach zajmiemy się najczęstszym przypadkiem, w trakcie którego nie ma wyjątków, jeśli chodzi o kwestie zapoznania się z aktami. Z aktami mogą się zapoznać naturalnie obie strony procesowe, tj. strona powodowa oraz pozwana, jak również ich adwokaci czy pełnomocnicy.

Czasami jedna ze stron stawia pytanie czy wgląd do akt mają też świadkowie – odpowiedź na to pytanie należy udzielić negatywną (pomijam naturalną kwestię regulowaną w kan. 1550 §2 pkt. 1 KPK odnośnie uznania za niezdolnych do składania zeznań np. adwokatów, oznaczałoby to, iż adwokat mający prawo wglądu w akta, nie może być jednocześnie świadkiem; w przepisie tym chodzi o regulację innej kwestii, niemniej analiza tego z innego punktu też jest ważna). Strony zatem nie potrzebują obawiać się, że ich sprawa zostanie ze wszystkimi szczegółami poznana przez postronne osoby. W trakcie procesu może dojść również do sytuacji, kiedy jedna ze stron, obawiając się czegoś, prosi o utajnienie np. danych swojego świadka (pomijam przy tym poparcie tego przez samego świadka). Sąd może do tej prośby przychylić się pozytywnie, ale nie pomniejszając przez to prawa do obrony dla strony przeciwnej. Nie może zatem dojść do sytuacji, podczas której jedna ze stron, nie mając wiedzy nt. zeznań świadka, zostaje pozbawiona tym samym prawa do obrony, wydany wówczas wyrok można zaskarżyć (kan. 1620 pkt. 7 KPK).

Unieważnienie małżeństwa - kompendium

Przechodząc do meritum. Podstawowym dokumentem znajdującym się w aktach sądowych jest naturalnie skarga powodowa. Gdy z praktyki wewnętrznej sądu strona zapoznaje się z nią „naprędce” np. w kancelarii Trybunału, wówczas już „spokojnej” jej analizy może dokonać w trakcie właśnie odczytu akt. To samo dotyczy skargi wzajemnej i ponownej odpowiedzi na nią. Nieraz można spotkać się z zarzutem: dlaczego strona pozwana może zapoznać się z powództwem, a powodowa z jej odpowiedzią na nie już niekoniecznie. Zarzut jest bezpodstawny, bowiem i tak w czasie wspomnianego odczytu akt dojdzie do momentu zapoznania się z ich całością, a przez taką a nie inną praktykę unika się niepotrzebnej polemiki stron. Często do skargi czy pozwu wzajemnego, ale także w trakcie procesu, załącza się różnego rodzaju dokumenty prywatne czy publiczne, do nich również dostęp mają w/w osoby. Tym, czym szczególnie zainteresowane są Strony to oczywiście zeznanie strony przeciwnej, świadków. Do tego dochodzi opinia sporządzona przez kompetentnego Biegłego w przypadku danego tytułu prawnego wymagającego, bądź przy którym zaleca się sporządzenie takowej, a następnie, w zależności od praktyki sądowej, uwagi Obrońcy węzła małżeńskiego. Te wymienione środki dowodowe zostaną udostępnione w odpowiednim czasie.

Unieważnienie małżeństwa: przyczyny

Na pewno w/w osobom nie udostępnia się tzw. świadectw kwalifikacyjnych. Sporządzone są one przez proboszcza parafii, tak stron, jak i świadków, dotyczą takich zagadnień, jak przykładowo: przyjmowanie wizyty duszpasterskiej, uczestnictwo w życiu sakramentalnym, udział we Mszy Świętej, opinii wśród parafian itp. Nie udostępnienie ich należy interpretować w sposób czysto ludzki, chodzi o uniknięcie ew. „zarzutów”, np. skądinąd prawdziwych, gdy opiniowany czuje się pokrzywdzony.

Obok w/w dokumentów znajdują się także i te, które podczas odczytu często są pomijane przez czytających, bądź traktowane przez nich po „macoszemu”, a niesłusznie, bowiem i tam częstokroć są tezy dosyć ważkie. Chodzi m.in. o: pytania dla stron czy świadków (warto ocenić je pod kątem ew. sugerowania odpowiedzi, pod kątem zabrania pod uwagę kwestii ważnych z punktu widzenia procesowego), prośbę o miejsce przesłuchania (przy tym też może pojawić się niemały problem, gdy to nie sąd przesłuchuje strony czy świadków, co może uczynić zeznania za niewystarczające), informacje o składzie trybunału, zmiana składu, informacja o przedmiocie sporu (dekret zawiązania jego) (czasami ma się wrażenie, iż strony „mnożą” tytuły, tak że w końcu pojawia się pytanie o ten właściwy czy te właściwe, to dzięki ustaleniu przedmiotu sporu problem zostaje rozwiązany). Pomijam też inne pisma, jak pisma stron o wyznaczenie nowych terminów, dekret niestawiennictwa stron, wielokrotne jej wezwania, różnego rodzaju notki itp. Wiele z nich strony już znają wcześniej z przesłanej przez Oficjalat korespondencji, w czasie publikacji jest ukazana jednak już ich całość dla ułatwienia uporządkowana chronologicznie. To wszystko, chociaż może wydawać się nieistotne na dany moment, to jednak można wyciągnąć z tego pewne wnioski również dla potrzeb danej sprawy.

Unieważnienie ślubu konkordatowego - jak i kiedy?

Prawo
Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

Inflacja w sklepach wyższa niż oblicza GUS. Handlowcy przerzucą w wakacje na klientów cały VAT podwyższony w kwietniu
17 lip 2024

Przeanalizowano ponad 71,4 tys. cen detalicznych w czerwcu 2024 roku. Jakie wyniki? Otóż codzienne zakupy podrożały w porównaniu do czerwca 2023 roku średnio o 3,1%. W maju podwyżka (cały czas w porównaniu do analogicznego miesiąca w roku poprzednim) wyniosła 2,9%, w kwietniu – 2,4%, a w marcu – 2,1%. To już trwała tendencja. Kolejny miesiąc z rzędu ceny konsekwentnie idą w górę. W grudniu 2024 r. inflacja może dojść do poziomu 4-5%. A ceny w sklepach mogą wzrosnąć jeszcze wyżej. W 2025 roku inflacja może być wyższa niż w 2024 r. Spadek inflacji jest prognozowany dopiero na 2026 rok – o ile oczywiście nie będzie żadnych poważnych zawirowań. Do tego eksperci przypominają, że obecna walka cenowa między dyskontami spowalnia poziom i tempo wzrostu cen. Ale jednocześnie ostrzegają, że w czasie wakacji sklepy mogą przerzucić całość odmrożonego w kwietniu podatku VAT na swoich klientów.

Andrzej Duda. Ile zostało prezydentowi do końca kadencji?
17 lip 2024

Kiedy prezydent Andrzej Duda kończy kadencję? Kiedy są wybory prezydenckie?

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawę o asystencji osobistej. Co mówi pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami?
17 lip 2024

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawowe uregulowanie asystencji osobistej. Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, przekazał, że projekt przepisów jest już na ostatniej prostej. Upowszechnienie się asystencji osobistej pozwoliłoby sporej grupie osób z niepełnosprawnościami na bardziej aktywne życie, także pod względem zawodowym.

Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
17 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

Wycieczki szkolne – sukces programu Podróże z klasą. Wkrótce rusza kolejny nabór
16 lip 2024

W ramach programu „Podróże z klasą” pozytywnie rozpatrzono 2283 wniosków o dofinansowanie wycieczek szkolnych. Barbara Nowacka, minister edukacji, ogłasza nowy nabór w programie, na który przeznaczy dodatkowe 20 mln zł.

15 sierpnia mija termin wdrożenia przepisów z tzw. ustawy Kamilka
16 lip 2024

Na wdrożenie „Standardów ochrony”, wprowadzonych w ramach tzw. ustawy Kamilka pozostał jedynie miesiąc. Niestety, większość placówek, których dotyczą przepisy ma duży problem z przygotowaniem i implementacją wymaganych dokumentów i procedur. 

Od 1 stycznia 2025 r. wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej, a także zasiłki
16 lip 2024

Są już nowe kwoty kryteriów dochodowych, uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od dnia 1 stycznia 2025 r. Odpowiednie rozporządzenie w tej sprawie zostało właśnie opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Pracowałeś przed 1999 rokiem i masz te dokumenty? Złóż wniosek do ZUS o wyższą emeryturę
17 lip 2024

Warto przeszukać swoje szafki i segregatory. W nich można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

pokaż więcej
Proszę czekać...