Akta sądowe w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Stwierdzenie nieważności małżeństwa
Pod pojęciem akt sądowych rozumiemy to, co zostało zebrane podczas kościelnego procesu małżeńskiego i co dotyczy istoty sprawy – tzw. akta sprawy, jak i procedury - akta procesowe . W obecnych rozważaniach zajmiemy się najczęstszym przypadkiem, w trakcie którego nie ma wyjątków, jeśli chodzi o kwestie zapoznania się z aktami. Z aktami mogą się zapoznać naturalnie obie strony procesowe, tj. strona powodowa oraz pozwana, jak również ich adwokaci czy pełnomocnicy.

Czasami jedna ze stron stawia pytanie czy wgląd do akt mają też świadkowie – odpowiedź na to pytanie należy udzielić negatywną (pomijam naturalną kwestię regulowaną w kan. 1550 §2 pkt. 1 KPK odnośnie uznania za niezdolnych do składania zeznań np. adwokatów, oznaczałoby to, iż adwokat mający prawo wglądu w akta, nie może być jednocześnie świadkiem; w przepisie tym chodzi o regulację innej kwestii, niemniej analiza tego z innego punktu też jest ważna). Strony zatem nie potrzebują obawiać się, że ich sprawa zostanie ze wszystkimi szczegółami poznana przez postronne osoby. W trakcie procesu może dojść również do sytuacji, kiedy jedna ze stron, obawiając się czegoś, prosi o utajnienie np. danych swojego świadka (pomijam przy tym poparcie tego przez samego świadka). Sąd może do tej prośby przychylić się pozytywnie, ale nie pomniejszając przez to prawa do obrony dla strony przeciwnej. Nie może zatem dojść do sytuacji, podczas której jedna ze stron, nie mając wiedzy nt. zeznań świadka, zostaje pozbawiona tym samym prawa do obrony, wydany wówczas wyrok można zaskarżyć (kan. 1620 pkt. 7 KPK).

Unieważnienie małżeństwa - kompendium

Przechodząc do meritum. Podstawowym dokumentem znajdującym się w aktach sądowych jest naturalnie skarga powodowa. Gdy z praktyki wewnętrznej sądu strona zapoznaje się z nią „naprędce” np. w kancelarii Trybunału, wówczas już „spokojnej” jej analizy może dokonać w trakcie właśnie odczytu akt. To samo dotyczy skargi wzajemnej i ponownej odpowiedzi na nią. Nieraz można spotkać się z zarzutem: dlaczego strona pozwana może zapoznać się z powództwem, a powodowa z jej odpowiedzią na nie już niekoniecznie. Zarzut jest bezpodstawny, bowiem i tak w czasie wspomnianego odczytu akt dojdzie do momentu zapoznania się z ich całością, a przez taką a nie inną praktykę unika się niepotrzebnej polemiki stron. Często do skargi czy pozwu wzajemnego, ale także w trakcie procesu, załącza się różnego rodzaju dokumenty prywatne czy publiczne, do nich również dostęp mają w/w osoby. Tym, czym szczególnie zainteresowane są Strony to oczywiście zeznanie strony przeciwnej, świadków. Do tego dochodzi opinia sporządzona przez kompetentnego Biegłego w przypadku danego tytułu prawnego wymagającego, bądź przy którym zaleca się sporządzenie takowej, a następnie, w zależności od praktyki sądowej, uwagi Obrońcy węzła małżeńskiego. Te wymienione środki dowodowe zostaną udostępnione w odpowiednim czasie.

Unieważnienie małżeństwa: przyczyny

Na pewno w/w osobom nie udostępnia się tzw. świadectw kwalifikacyjnych. Sporządzone są one przez proboszcza parafii, tak stron, jak i świadków, dotyczą takich zagadnień, jak przykładowo: przyjmowanie wizyty duszpasterskiej, uczestnictwo w życiu sakramentalnym, udział we Mszy Świętej, opinii wśród parafian itp. Nie udostępnienie ich należy interpretować w sposób czysto ludzki, chodzi o uniknięcie ew. „zarzutów”, np. skądinąd prawdziwych, gdy opiniowany czuje się pokrzywdzony.

Obok w/w dokumentów znajdują się także i te, które podczas odczytu często są pomijane przez czytających, bądź traktowane przez nich po „macoszemu”, a niesłusznie, bowiem i tam częstokroć są tezy dosyć ważkie. Chodzi m.in. o: pytania dla stron czy świadków (warto ocenić je pod kątem ew. sugerowania odpowiedzi, pod kątem zabrania pod uwagę kwestii ważnych z punktu widzenia procesowego), prośbę o miejsce przesłuchania (przy tym też może pojawić się niemały problem, gdy to nie sąd przesłuchuje strony czy świadków, co może uczynić zeznania za niewystarczające), informacje o składzie trybunału, zmiana składu, informacja o przedmiocie sporu (dekret zawiązania jego) (czasami ma się wrażenie, iż strony „mnożą” tytuły, tak że w końcu pojawia się pytanie o ten właściwy czy te właściwe, to dzięki ustaleniu przedmiotu sporu problem zostaje rozwiązany). Pomijam też inne pisma, jak pisma stron o wyznaczenie nowych terminów, dekret niestawiennictwa stron, wielokrotne jej wezwania, różnego rodzaju notki itp. Wiele z nich strony już znają wcześniej z przesłanej przez Oficjalat korespondencji, w czasie publikacji jest ukazana jednak już ich całość dla ułatwienia uporządkowana chronologicznie. To wszystko, chociaż może wydawać się nieistotne na dany moment, to jednak można wyciągnąć z tego pewne wnioski również dla potrzeb danej sprawy.

Unieważnienie ślubu konkordatowego - jak i kiedy?

Prawo
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

pokaż więcej
Proszę czekać...