REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co to jest intercyza?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Jak zawrzeć intercyzę? I po co?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co to jest intercyza – odpowiedź na to pytanie może zainteresować małżonków lub narzeczonych, którzy chcieliby, żeby w ich małżeństwie obowiązywał ustrój majątkowy inny niż ustawowy standard. Jak zawrzeć intercyzę? Ile kosztuje intercyza? Czy warto zawierać intercyzę?
rozwiń >

Co to jest intercyza?

REKLAMA

Intercyza to potoczna nazwa umowy małżeńskiej majątkowej, która reguluje stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami w sposób odmienny od ustawowego ustroju majątkowego. Można spotkać się i z takim rozumieniem pojęcia „intercyza”, w myśl którego jest ono tożsame z rozdzielczością majątkową.

REKLAMA

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). 

Ważne
Co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

Do majątku wspólnego należą w szczególności:

  • pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
  • dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
  • środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
  • kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie emerytalnym. 

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ważne
Co wchodzi w skład majątku osobistego małżonków?

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

  • przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
  • przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
  • prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
  • przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
  • prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
  • przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
  • wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
  • przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
  • prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
  • przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Czemu służy intercyza?

Umowa majątkowa małżeńska służy ustanowieniu pomiędzy małżonkami umownego ustroju majątkowego. 

Kiedy można zawrzeć intercyzę?

Umowę majątkową małżeńską można zawrzeć:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • przed zawarciem małżeństwa
  • w czasie trwania małżeństwa.

W przypadku intercyzy zawartej przed zawarciem małżeństwa, wchodzi ona w życie z chwilą zawarcia przez jej strony związku małżeńskiego.

Jak ustanowić intercyzę?

Narzeczeni lub małżonkowie mogą zawrzeć umowę małżeńską majątkową wyłącznie w formie aktu notarialnego.

Jakie są rodzaje intercyzy?

Umowa małżeńska majątkowa może:

  • rozszerzyć wspólność ustawową 
  • ograniczyć wspólność ustawową
  • ustanowić rozdzielność majątkową 
  • ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. 

Intercyza rozszerzająca wspólność ustawową

Umowa majątkowa małżeńska może włączyć do majątku wspólnego niektóre składniki majątkowe wchodzące dotychczas w skład majątków osobistych małżonków. 

Nie można jednak przez intercyzę rozszerzyć wspólności na: 

  • przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny; 
  • prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom; 
  • prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie; 
  • wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; 
  • niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. 

W razie wątpliwości uważa się, że przedmioty służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków nie zostały włączone do wspólności.

Intercyza ograniczająca wspólność ustawową

REKLAMA

Umowa majątkowa małżeńska może wyłączyć z majątku wspólnego niektóre składniki, które weszłyby (jeśli intercyzę zawierają narzeczeni) lub wchodzą (jeśli zawierają ją małżonkowie) w  skład tego majątku. Na przykład małżonkowie mogą postanowić, że wynagrodzenie za pracę małżonka będzie składnikiem jego majątku osobistego.  

Z ograniczeniem wspólności mamy do czynienia wtedy, gdy w składzie majątku wspólnego pozostały jakieś składniki majątkowej. Jeśli bowiem wyłączono by z tego majątku wszystkie składniki – dojdzie do ustanowienia rozdzielczości majątkowej.

Intercyza wprowadzająca pełną rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami

W razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem intercyzy, jak i majątek nabyty później. 

Jeżeli intercyza jest zawierana w trakcie małżeństwa, zgromadzony do tej pory przez małżonków majątek wspólny ulega podziałowi. W razie ustania wspólności, udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Sposób podziału majątku wspólnego określają małżonkowie w treści umowy.

Po ustanowieniu rozdzielczości majątkowej każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem. 

Konsekwencją ustanowienia rozdzielności majątkowej jest to, że małżonkowie nie mogą korzystać ze wspólnego rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych.

Intercyza wprowadzająca rozdzielność z wyrównaniem dorobków

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków jest zbliżona do rozdzielczości pełnej. Stosowana jest w sytuacjach, w których jeden z małżonków wskutek wzięcia na siebie obowiązków rodzinnych lub np. ze względu na stan zdrowia nie może powiększać swojego majątku osobistego. Celem wyrównywania dorobków jest ochrona interesów majątkowych takiego małżonka. 

Samo ustanowienie rozdzielczości majątkowej z wyrównaniem dorobków rodzi skutki takie, jak ustanowienie „zwykłej” rozdzielność: majątek wspólny ulega podziałowi pomiędzy małżonków, a każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem osobistym. Różnica pomiędzy tymi ustrojami majątkowymi uwidacznia się w momencie, gdy rozdzielność majątkowa ustaje. Wówczas ten małżonek, którego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa.

Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej. 

W razie śmierci jednego z małżonków, wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami a małżonkiem pozostałym przy życiu. 

Czy intercyzę można rozwiązać?

W razie rozwiązania umowy majątkowej w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.

Rozwiązanie intercyzy wymaga, podobnie jak jej zawarcie zachowania formy akty notarialnego. W taki sam sposób można intercyzę zmienić.

Czy intercyza może mieć moc wsteczną w ustanowieniu rozdzielności majątkowej?

Umowa majątkowa małżeńska zawarta w trakcie trwania małżeństwa wchodzi w życie wraz z jej podpisaniem przez małżonków. Jeśli umowa przewiduje ustanowienie rozdzielczości majątkowej, powstaje ona z chwilą wejścia intercyzy w życie.

Ustanowienie rozdzielczości majątkowej z mocą wsteczną możliwe jest wyłącznie na drodze sądowej. 

Każdy z małżonków może z ważnych powodów żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Intercyza a dziedziczenie

Zawarcie umowy majątkowej, a w szczególności – ustanowienie rozdzielności nie wpływa na dziedziczenie ustawowe pomiędzy małżonkami. Małżonkowie są nadal uprawnieni do dziedziczenia po sobie na takich samych zasadach, jak w przypadku, gdyby intercyzy nie zawarli. 

Jeśli małżonek sporządzi testament i nie powoła do spadku drugiego małżonka, małżonkowi temu będzie przysługiwało prawo do zachowku. Prawa do zachowku małżonek może być pozbawiony jedynie w następstwie wydziedziczenia.

Intercyza a długi

W przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej małżonkowie nie posiadają majątku wspólnego, wobec czego każde z nich odpowiada za swoje zobowiązania własnym majątkiem osobistym. Zasada ta odnosi się jednak wyłącznie do długów zaciągniętych po zawarciu umowy majątkowej. 

Małżonek może powoływać się względem innych osób na umowę majątkową małżeńską, gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome. Jeśli zatem małżonek zaciągnie zobowiązanie, ale nie poinformuje wierzyciela o ustanowieniu rozdzielności, wierzyciel będzie mógł zaspokoić się także z majątku drugiego małżonka. 

Jeżeli wierzytelność powstała przed rozszerzeniem wspólności, wierzyciel, którego dłużnikiem jest tylko jeden małżonek, może żądać zaspokojenia także z tych przedmiotów majątkowych, które należałyby do majątku osobistego dłużnika, gdyby wspólność majątkowa nie została rozszerzona.

Jakie są koszty intercyzy?

Koszty zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej to opłaty notarialne. 

Za sporządzenie aktu notarialnego dokumentujące umowę tego rodzaju notariusz może pobrać taksę notarialną w maksymalnej wysokości 400 zł. Podatek VAT od tej kwoty wynosi 92 zł. Do tego dochodzą koszty wypisów w wysokości 6 zł (plus VAT) za każdą stronę wypisu.

Czy intercyza podlega PCC?

Umowa majątkowa małżeńska nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych od 1 stycznia 2007 r.

Ile kosztuje intercyza w trakcie małżeństwa?

W przypadku zawarcia umowy majątkowej w trakcie trwania małżeństwa można się liczyć z poniesieniem taksy notarialnej liczonej do wartości majątku wspólnego będącego przedmiotem umowy. Wysokość taksy może wynieść wówczas od 100 do 10 000 zł. 

Przygotowując się do zawarcia intercyzy warto uprzednio sprawdzić w kancelarii notarialnej, w której miałaby ona być podpisywana, ile w konkretnym przypadku wyniesie taksa notarialna.

Ile kosztuje cofnięcie intercyzy?

Zawarcie umowy, na mocy której małżonkowie rozwiążą umowę majątkową małżeńską wymaga poniesienia kosztów w tej samej wysokości, co zawarcie intercyzy. Podobnie jest z umową zmieniającą treść intercyzy.

Czy warto zawrzeć intercyzę?

Racjonalność zawarcia umowy majątkowej narzeczeni lub małżonkowie muszą ocenić biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności.

W sytuacji, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą – która ze swojej istoty obarczona jest ryzykiem gospodarczym – ustanowienie rozdzielności może zabezpieczać majątek drugiego małżonka, i co za tym idzie – interesy rodziny przed ponoszeniem negatywnych konsekwencji decyzji biznesowych podjętych przez pierwszego. 

Plusem rozdzielności jest także niezależność w dysponowaniu majątkiem przez każdego z małżonkiem. W przypadku rozwodu byli małżonkowie, w których małżeństwie obowiązywała rozdzielność nie muszą dokonywać podziału majątku wspólnego, ponieważ majątek taki nie istnieje. 

Minusem – zwłaszcza gdy pomiędzy dochodami małżonków występują znaczne różnice – jest brak możliwości wspólnego rozliczenia podatku dochodowego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS kolejny raz niekorzystnie przelicza. 264,20 zamiast 247,7 miesięcy daje niższą emeryturę

W artykule przykład ponownego przeliczenia emerytury. Raz przy pomocy wskaźnika 247,7 miesięcy średniego dalszego życia (dobre dla emeryta), a potem przy pomocy 264,20 miesięcy (złe - obniża emeryturę).

Ustawa incydentalna do kosza. Jest weto prezydenta Andrzeja Dudy

Ustawa incydentalna zawetowana przez prezydenta Andrzeja Dudę - przekazała dzisiaj szefowa KPRP Małgorzata Paprocka. Teraz ustawa wróci z powrotem do Sejmu. Wniosek prezydenta można odrzucić większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Czy tak się stanie?

Rzecznik Praw Pacjenta będzie ścigał praktyki pseudomedyczne. Kary do 1 mln zł

W dniu 10 marca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego. Celem tej nowelizacji ma być m.in. zwiększenie uprawnień Rzecznika Praw Pacjenta, zmiana przepisów w zakresie postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów a także określenia w przepisach ustawy praktyk pseudomedycznych i wdrożenie postępowania w sprawie takich praktyk. Projekt nowelizacji powstaje w Ministerstwie Zdrowia i ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu w II kwartale 2025 r.

Wyrok TK. Przeliczenie emerytur z kluczową datą. Sędziowie z warunkami dla 1000 zł do emerytury i 64 000 zł wyrównania [Przykład]

Graniczną datą jest 1 stycznia 2013 r. Jeżeli byłeś na wcześniejszej emeryturze przed 2013 r., to masz szansę na ponowne przeliczenia związane z emeryturą (przez ZUS, o ile nakaże to sąd okręgowy i apelacyjny). Jeżeli na wcześniejszą emeryturę trafiłeś np. 2 stycznia 2013 r., to nie masz na to szans. Powyższe dotyczy emerytów, którzy swoje prawa do podwyżki emerytury wywodzą z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. sygn. SK 140/20. W artykule list naszego czytelnika, który na wcześniejszą emeryturę przeszedł od 1 listopada 2013 r. Nie może więc skorzystać z korzystnego przeliczenia emerytury na podstawie tego wyroku.

REKLAMA

Rewolucja kaucyjna w Polsce! Zapłacisz więcej, ale odzyskasz bez paragonu

Nowy system kaucyjny zmieni sposób, w jaki kupujesz napoje! Plastikowe butelki, puszki i szkło – sprawdź, które opakowania będą objęte kaucją i jak łatwo odzyskać swoje pieniądze. To nie tylko oszczędność, ale i krok w stronę ekologii!

Zasiłek stały wstecz. Kiedy MOPS wypłaca wyrównanie?

Czy po uzyskaniu wymaganego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności gmina przyzna zasiłek stały wstecz? Kiedy najlepiej złożyć wniosek? Jakie są kryteria w 2025 roku? Odpowiadamy!

Przewoźnicy, bądźcie czujni! Nowe przepisy 2025 zmieniają zasady gry w transporcie

Rok 2025 przynosi rewolucję w przepisach transportowych! Zmiany w opłatach drogowych, nowe regulacje SENT, wyższe podatki i obowiązki związane z importem do Wielkiej Brytanii – to tylko wierzchołek góry lodowej. Przewoźnicy muszą być gotowi na te wyzwania. Sprawdź, jak dostosować firmę do tych wszystkich zmian i uniknąć pułapek!

Twój scoring może spadać, zanim dostaniesz kredyt! UOKiK bierze banki pod lupę

Składasz wnioski kredytowe w kilku bankach, by znaleźć najlepszą ofertę? Uważaj! Każde zapytanie może obniżyć Twój scoring w BIK – nawet jeśli nie dostaniesz kredytu. UOKiK sprawdza, czy banki nie wykorzystują tego mechanizmu do ograniczania konkurencji. Czy Twoje szanse na lepszy kredyt są celowo blokowane? Dowiedz się więcej!

REKLAMA

Powrót do Ukrainy po wojnie planuje coraz mniej Ukraińców. Kiedy opuszczą Polskę? [Badanie]

Z badania „Plany obywateli Ukrainy w przypadku zakończeniu wojny” wynika, że tylko co szósty Ukrainiec wróci do kraju po wojnie. Jeśli dojdzie do zakończenia wojny, nie będą długo czekali z wyjazdem z Polski. Dla porównania w 2022 r. powrót deklarował co drugi obywatel Ukrainy.

Świadczenie 500 plus dla małżeństw z długim stażem. W kierunku projektu, jest decyzja

Świadczenie 500 plus dla małżeństw jest coraz bliżej rzeczywistej realizacji. Senacka Komisja Petycji na ostatnim swoim posiedzeniu jednogłośnie podjęła decyzję o kontynuowaniu prac nad wprowadzeniem tego nowego świadczenia. Poprosiła Biuro Legislacyjne o przygotowanie projektu ustawy w tej sprawie.

REKLAMA