REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy odpowiada się majątkiem wspólnym za zobowiązania podatkowe małżonka?

R. Olszewski, J. Tokarski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza
Ryszard Sowa
Zobowiązanie podatkowe małżonka.
Zobowiązanie podatkowe małżonka.

REKLAMA

REKLAMA

Ordynacja podatkowa zawiera własną regulację dot. odpowiedzialności majątkiem wspólnym, za zobowiązania podatkowe jednego z małżonków.

Na gruncie przepisów ww. ustawy rozróżnić należy odpowiedzialność majątkową podatnika, będącego w związku małżeńskim, odnoszącą się do majątku wspólnego małżonków, o czym mowa w art. 29 o. p., od odpowiedzialności małżonka podatnika lub byłego małżonka podatnika za jego zobowiązania podatkowe, o czym stanowi art. 110 i 111 o. p.

REKLAMA

REKLAMA

Różnica między obiema podstawami jest zasadnicza, gdyż w przypadku zastosowania art. 29 o. p., odpowiedzialny za zobowiązanie jest nadal wyłącznie podatnik, a nie jego małżonek. Wynika to z treści ww. przepisu, zgodnie z którym w przypadku podatników będących w związku małżeńskim odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Ordynacja wskazuje zakres majątku do jakiego odpowiada sam podatnik.

Majątkiem tym jest jego majątek osobisty, co jest zupełnie zrozumiałe, z uwagi na jego odpowiedzialność, a także majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Natomiast odpowiedzialność małżonka za zobowiązania podatnika jest kwestią odrębną i normowaną w art. 110 i 111 o. p., w przypadku tym dochodzi do odpowiedzialności osoby trzeciej (tj. byłego małżonka podatnika lub małżonka współdziałającego przy działalności gospodarczej podatnika) za zobowiązania podatnika.

Zobacz również serwis: Podatki

Niemniej z racji odpowiedzialności podatnika majątkiem wspólnym, dochodzi de facto do rozszerzenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe, także na majątek małżonka – osoba będąca w związku małżeńskim z zadłużonym wobec fiskusa podatnikiem sama z racji małżeństwa odpowiedzialności nie ponosi. Musi ona natomiast znosić możliwość zaspokojenia się przez wierzyciela (organy podatkowe) z majątku wspólnego, którego jest współwłaścicielem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Przepisy nie ograniczają przy tym odpowiedzialności z majątku wspólnego, np. do wysokości udziału, jaki w majątku miałby podatnik, gdyby doszło do ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Zatem organ może w całości zaspokoić się z majątku wspólnego małżonków, nie bacząc na współwłasność małżonka niebędącego zobowiązanym do zapłaty.

Na Janie X ciążyło zobowiązanie podatkowe. Organ prowadził postępowanie egzekucyjne dochodząc zobowiązania z odziedziczonych przez podatnika środków pieniężnych, a więc majątku osobistego, jak również z samochodu nabytego przez Jana X wspólnie z żoną w czasie ich małżeństwa,  tj. majątek wspólny podatnika i jego małżonki.

Małżonek podatnika nie ma prawa kwestionowania prowadzenia czynności egzekucyjnych w stosunku do majątku wspólnego, tylko dlatego, że przedmioty objęte egzekucją należą do majątku wspólnego.

Każde prowadzenie egzekucji przeciwko podatnikowi z majątku wspólnego wymaga wystawienia tytułu wykonawczego na oboje małżonków.


Zobacz również: Jak bronić się przed egzekucją z majątku wspólnego?

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 31 § 1 k. r. o., wspólność majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Powstaje natomiast z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy samej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 29 § 2 o. p. skutki  prawne prowadzące do ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:
1) zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej;
2) zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu;
3) ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka;
4) uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.

Powyższe oznacza, że o ile do powstania zobowiązania doszło przed zawarciem przez małżonków tzw. intercyzy, nie wywiera ona skutków w zakresie ograniczenia lub wyłączenia wspólności majątkowej małżeńskiej. Innymi słowy przedmioty stanowiące majątek wspólny przed ww. umową, dla określenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe podatnika, traktowane są nadal jako objęte wspólnością, chociażby na podstawie intercyzy stały się osobistym majątkiem małżonka.

Zobacz również: Jak sporządzić intercyzę?

W  lutym 2011 r. Jan X wziął pożyczkę od swego kolegi Zygmunta G. Jan X nie złożył deklaracji podatkowej z racji zawartej umowy, jak i nie zapłacił podatku od czynności cywilnoprawnych. Organ podatkowy w październiku 2011 r. wszczął postępowania podatkowe w sprawie określenia zobowiązania podatkowego ww. podatku z tytuły udzielonej Janowi X. pożyczki. W listopadzie 2011 r. Jan X zawarł ze swą żoną umowę o wyłączeniu ustawowej wspólności małżeńskiej, na mocy której cały dotychczasowy majątek wspólny stał się majątkiem osobistym jego żony. W styczniu 2012 r. organ podatkowy wydał decyzję określającą zobowiązanie podatkowe. Decyzja ta stała się prawomocna. Jan X dobrowolnie nie uiścił podatku. Egzekucja skierowana do majątku osobistego podatnika nie przyniosła zaspokojenia. Organ skierował ją do dawnego majątku wspólnego Jan X i i jego małżonki.

W art. 29 § 2 o. p. znaczenie ma powstanie zobowiązania podatkowego, a nie wszczęcie postępowania podatkowego, czy też podjęcie czynności egzekucyjnej. Zgodnie z art. 21 § 1 pkt. 1 o. p. zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania (np. zawarciem umowy pożyczki) albo na podstawie art. 21 § 1 pkt. 2 o. p. z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania (np. przy ustaleniu podatku dochodowego od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów). Istotne jest więc ustalenie kiedy dane zobowiązanie powstało.

Regulacja z art. 29 § 2 ma na celu zapobiec skutkom zdarzeń, wpływających na istnienie majątku wspólnego, które mogłyby prowadzić do uszczuplenia przedmiotów majątkowych, mogących służyć dochodzeniu zobowiązania podatkowego. Stanowi zatem zabezpieczenie dla fiskusa, że nawet w przypadku ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej, zobowiązanie podatkowe będzie mogło być dochodzone z przedmiotów tworzących majątek wspólny.

Resumując, na gruncie art. 29 o. p., należy wyciągnąć następujące wnioski:

  • podatnik ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe całym swoim majątkiem, zarówno osobistym, jak i wspólnym,
  • z majątku wspólnego małżonków, fiskus może dochodzić zaspokojenia bez potrzeby wydania decyzji podatkowej na drugiego z małżonków,
  • małżonek podatnika mimo prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, którego jest współwłaścicielem nie odpowiada za zobowiązanie podatkowe,
  • dla prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, koniecznym jest wydanie tytułu wykonawczego na obojga małżonków,
  • małżonek podatnika nie może się bronić w toku egzekucji, iż jest ona prowadzona z majątku wspólnego,
  • dochodzenie zaspokojenia z majtku wspólnego nie jest w żaden sposób ograniczone,
  • skutki prawne, prowadzące do ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych, powstałych przed zdarzeniami je powodującymi. 

Zobacz również serwis: Majątek małżonków

Notka biograficzna autora:

Ryszard Sowa – adwokat, manager zespołu ds. ceł i podatków w Kancelarii Prawniczej R.Olszewski, J.Tokarski i Wspólnicy. Posiadający siedmioletnie doświadczenie w doradztwie podatkowym. Specjalizujący się w obsłudze podatkowej transakcji podmiotów powiązanych, pomocy prawnej w zakresie podatku VAT oraz podatku dochodowego osób prawnych. Wielokrotnie reprezentował podatników przed organami podatkowymi oraz sądami administracyjnymi.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kredyt bankowy jest umową wzajemną – stwierdził Sąd Najwyższy. Czy ma to znaczenie w sprawach frankowych?

Umowa o kredyt bankowy jest umową wzajemną w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Taką uchwałę podjął Sąd Najwyższy w dniu 28 lutego 2025 r. Problem ewentualnej wzajemności umowy kredytu hipotecznego jest jednym z głównych zagadnień pojawiających się podczas rozstrzygania przez sądy spraw kredytów frankowych.

Sąd o zachowku dla osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym. Kodeks cywilny mówi o trwałej niezdolności do pracy

Zazwyczaj w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności sądy z automatu przyjmują, że osoba niepełnosprawna może otrzymać wyższy zachowek. Zazwyczaj osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym nie może trwale wykonywać żadnej pracy. Oznacza to prawo do 2/3 udziału spadkowego, a nie ½. Przy udziale w spadku wynoszącym 240 000 zł osoba niepełnosprawna otrzyma 160 000 zł z zachowku. Dla porównania osoba zdrowa może wygrać w sądzie 120 000 zł.  Różnica wynosi 40 000 zł na korzyść osoby niepełnosprawnej.

Współpraca z rzeczoznawcą – korzyści, o których nie wiedziałeś! Wywiad z ekspertem

Współpraca z rzetelnym i doświadczonym rzeczoznawcą może pomóc nie tylko wycenić nieruchomość, ale też ustrzec klientów przed bardzo kosztownymi błędami. Polecamy Wywiad z ekspertem - Joanną Borowik, Rzeczoznawcą Majątkowym.

Nawet 15 euro za noc w Barcelonie. Katalonia chce wprowadzić najwyższy podatek turystyczny w Europie

Katalonia podwoi od przyszłego roku podatek turystyczny, który może wynieść nawet do 15 euro za noc w Barcelonie. Jeśli rozwiązanie wejdzie w życie, stolica Katalonii będzie miastem z najwyższym podatkiem turystycznym w Europie, wyprzedzając Paryż i Rzym.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Nie będzie można uzyskać informacji w sprawach dotyczących zasiłków i świadczeń emerytalno-rentowych

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w Centrum Kontaktu Klientów nie będzie można uzyskać informacji w indywidualnych sprawach dotyczących zasiłków i świadczeń emerytalno-rentowych.

Dziecko nieuleczalnie chore z krótkim orzeczeniem. Jest apel o wprowadzenie zmian

Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak interweniuje w sprawie systemu orzekania o niepełnosprawności w odniesieniu do dzieci nieuleczalnie chorych. RPD podkreśla, iż dalszy brak regulacji w tym przedmiocie łamie koncepcję „najlepiej pojętego interesu dziecka”.

ZUS przegrał w SO, ale emeryt nie odzyska 87 474,69 zł brutto. Tylko wyższa emerytura o 1130,61 zł (plus waloryzacja). Pod warunkiem prawomocności

Wszystkie te kwoty zostały potrącone przez ZUS bezprawnie w świetle wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. To ten słynny wyrok, który dałby wyrównania nawet średnio 64 000 zł dla 200 000 osób, gdyby został opublikowany. Okres nieprawidłowego wypłacania emerytury trwał od 01.06.2015 do 31.12.2024. Strata wynosi aż 87474,69 zł brutto. Po uwzględnieniu inflacji za ten okres (48,32%) - według wyliczeń poszkodowanego emeryta - stracił on 129,742,46 zł brutto. ZUS dalej walczy z emerytem - złożył apelację od wyroku Sądu Okręgowego. Wyrok Sądu Apelacyjnego dopiero za 1,5 roku. Wtedy dowiemy się, czy wyrok stanie się prawomocny.

Nowa strategia migracyjna i 49 Centrów Integracji Cudzoziemców. Co szykuje nam rząd?

Polska właśnie stanęła w obliczu rewolucyjnych zmian w polityce migracyjnej. Rząd w ubiegłym roku zapowiedział nową strategię, której głównym celem jest odzyskanie kontroli i zapewnienie bezpieczeństwa – ideały, które brzmią obiecująco, ale jednocześnie budzą niepokój. Dokument zatytułowany „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo. Kompleksowa i odpowiedzialna strategia migracyjna Polski na lata 2025–2030” został przyjęty przez Radę Ministrów już 15 października ubiegłego roku. Wśród głównych obszarów interwencji publicznej szczególne miejsce zajmuje integracja imigrantów – proces, który ma zaważyć nie tylko na przyszłości kraju, ale również na codziennym życiu Polaków.

REKLAMA

Świadczenie dla mam 4+ w górę od 1 marca 2025 r. Kryteria wciąż budzą wątpliwości

1 marca 2025 r. wzrastają nie tylko emerytury i renty. Waloryzacji podlega też rodzicielskie świadczenie uzupełniające, nazywane „Mama 4+”. W określonych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca je również ojcom.

Nadgodziny od 50 zł do 2000 zł dla nauczyciela (średnio). Za wywiadówkę. Za kino. Za zawody. Za radę pedagogiczną, wycieczkę i zieloną szkołę

Nauczycielom nie udało się z podwyżkami wynagrodzeń 20% w 2025 r. Dostali tylko podwyżki 5% (jak cała budżetówka). Mają jednak szanse na nadgodziny w wymiarze od około 200 zł do 1000 zł miesięcznie (szacunki średnie). W przypadku dłuższych wycieczek może być nawet kilka tysięcy zł (albo za zieloną szkołę).

REKLAMA