Orzeczeniu o zniesieniu wspólności majątkowej skutek wsteczny powinien być nadawany w sytuacjach rzadkich i wyjątkowych, przy rozważaniu zaś „ważnych powodów” takiego zniesienia sąd musi rozważyć nie tylko interes rodziny, ale także ewentualność pokrzywdzenia tych wierzycieli każdego z małżonków, których należności powstały w okresie objętym wstecznym działaniem orzeczenia.
Oczywiście zniesienie wspólności majątkowej z datą wsteczną jest możliwe o tyle tylko, o ile w tej dacie istniały już ważne powody zniesienia wspólności. Zawsze jednak w takiej sytuacji sąd będzie badał, czy wskazanie daty wcześniejszej niż data złożenia pozwu nie narazi na szkodę wierzycieli któregoś z małżonków.
Zobacz: Majątek małżonków - poradnik
Ważne powody
Do ważnych powodów można zaliczyć: trwonienie majątku wspólnego na skutek hulaszczego trybu życia, alkoholizm, rażącą niegospodarność, uchylanie się od pomnażania majątku, zatrzymywanie majątku wyłącznie dla siebie, faktyczna separacja małżonków, zaistnienie przesłanek żądania rozwodu, brak współpracy w zarządzaniu majątkiem wspólnym. Szczególne znaczenie ma ustanowienie rozdzielności majątkowej, gdy jeden z małżonków zadłuża majątek wspólny.
Nie ma zasady ustalającej, z jakim okresem wstecz można wystąpić. Jest to zależne od istniejącego w danej sprawie stanu faktycznego. Wskazując w pozwie datę proponowanego zniesienia wspólności, należy wskazać okoliczności uzasadniające zniesienie współwłasności majątkowej w tej dacie i ich istnienie.
Zobacz: Porada prawna
Rozłączenie małżonków
Ustawodawca jako przykład ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną wskazuje rozłączenie małżonków. Chodzi więc o faktyczną separację, czyli oddzielne zamieszkiwanie lub też prowadzenie odrębnych gospodarstw domowych w jednym mieszkaniu. Sytuacja ta stwarza bowiem zagrożenie interesów jednego z małżonków. Sąd nie zawsze musi uwzględnić powództwo o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Przyczyną oddalającą powództwo mogą być takie okoliczności jak: zasady współżycia społecznego, ochrona wierzycieli jednego z małżonków oraz zgoda drugiego z małżonków na ustanowienie rozdzielności majątkowej.
Zobowiązania podatkowe
Na gruncie prawa podatkowego nie ma znaczenia data uprawomocnienia się orzeczenia o ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Znaczenie zaś ma data zniesienia wspólności majątkowej.
Zobacz serwis: Małżeństwo