REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Związki jednopłciowe w Polsce i na świecie

Alicja Deneka
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Małżeństwa jednopłciowe Fot. Shutterstock
Małżeństwa jednopłciowe Fot. Shutterstock
/
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co polskie prawo mówi o małżeństwach jednopłciowych? W jakich krajach na świecie związki homoseksualne są legalne?

Związki jednopłciowe: Gdzie są legalne, a gdzie grozi kara śmierci?

Jak wygląda sytuacja prawna osób homoseksualnych na świecie? Które kraje uznają małżeństwa jednopłciowe, a w których związki tej samej płci uważane są za jedno z najbardziej poważnych przestępstw?

REKLAMA

Do krajów azjatyckich homofobia była przynoszą wraz z europejską kolonizacją. Przykładem mogą służyć byłe kolonie Wielkiej Brytanii, na terytorium których obowiązywał brytyjski kodeks karny. Od 1533 roku w ustawodawstwie Wielskiej Brytanii istniało tzw. sodomy law, które przewidywało karę śmierci za stosunki homoseksualne między mężczyznami. W 1861 roku kara śmierci została zniesiona, ale przez długie lata za kontakty homoseksualne groziło więzienie. Niektóre kraje Wspólnoty Narodów do tej pory mają prawo ustawowe, które wywodzi się z czasów kolonialnych.

REKLAMA

Z kolei w państwach islamskich nie ma żadnej normy prawnej, która pozwalałaby na uznanie związków jednopłciowych. Ustawodawstwo w tych krajach opiera się na prawie szariatu. Zgodnie z islamskim prawem karnym homoseksualizm jest jednym z najbardziej poważnych przestępstw, za które grozi chłosta, a nawet kara śmierci.

Zgodnie z kodeksem karnym kara śmierci za kontakty homoseksualne obowiązuje w: Afganistanie, Pakistanie, Arabii Saudyjskiej, Somalii, Sudanie, Jemenie, Nigerii, Mauretanii, Brunei, Iranie oraz Republice Czeczeńskiej w Rosji.

Egzekucje za homoseksualizm były wykonywane w Iranie, ale pod naciskiem organizacji międzynarodowych coraz częściej stosowana jest kara więzienia. Od czasów irańskiej rewolucji islamskiej, tj. od 1979 roku obowiązuje prawo szariatu, zgodnie z którym kontakty homoseksualne uznawane są za nielegalne. Czeczeński kodeks karny z 1996 roku również jest oparty na prawie islamskim. Do tej pory jednak nie zanotowano żadnych przypadków egzekucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdzie uznaje się małżeństwo osób tej samej płci?

REKLAMA

Obecnie małżeństwa osób tej samej płci uznawane są w 26 krajach świata: Holandii, Belgii, Kanadzie, Hiszpanii, RPA, Norwegii, Szwecji, Islandii, Portugalii, Argentynie, Danii, Urugwaju, Nowej Zelandii, Francji, Brazylii, Wielkiej Brytanii (z wyjątkiem Irlandii Północnej), Luksemburgu, Irlandii, Meksyku, USA, Kolumbii, Finlandii, Niemczech, Australii, Austrii i na Malcie.

Od 2006 roku małżeństwa jednopłciowe uznawane są również w Izraelu, ale tylko te, które zostały zawarte poza granicami kraju. Na terytorium samego Izraela nie można dokonywać rejestracji związków jednopłciowych. Kara za kontakty homoseksualne została zniesiona w 1988 roku.

Przykłąd

Norris przeciwko Irlandii (1988) 

Obowiązujące wówczas w Irlandii ustawodawstwo uznawało męskie stosunki homoseksualne za przestępstwo. Skarżący, który był homoseksualistą, zaskarżył ustawodawstwo, które jego zdaniem stanowiło nadmierną ingerencję w jego prawo do poszanowania życia prywatnego - w tym jego stosunków seksualnych.

ETPC stwierdził, że nie można uznać, iż w Irlandii istniała "pilna potrzeba społeczna", aby czynności homoseksualne uznać za przestępstwo. W szczególności, choć członkowie społeczeństwa, którzy uznają homoseksualizm za niemoralny, mogą być zszokowani, urażeni i poruszeni takimi czynnościami, nie oznacza to samo w sobie nakazu stosowania wobec skarżącego sankcji karnych, gdy sprawa dotyczy wyłącznie takich czynności, na które dorosłe osoby wyraziły zgodę. Jest to naruszenie atr. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, czyli prawa do poszanowania życia prywatnego.

Środki podjęte w następstwie wyroku - zmiana prawa.

Co polskie prawo mówi o małżeństwach jednopłciowych?

Art. 18 Konstytucji RP mówi, że:

„Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej.”

Oznacza to, iż związek kobiety i mężczyzny, czyli małżeństwa hetero znajduje się pod ochroną i opieką państwa. Jeżeli więc mielibyśmy małżeństwo jednopłciowe, nie byłoby ono objęte ochroną, zgodnie z konstytucją. Artykuł ten jednak nie jest przeszkodą dla instytucjonalizacji związków tej samej płci.

W tej kwestii również warto wspomnieć jedno z pierwotnych źródeł prawa Unii Europejskiej, czyli Kartę Praw Podstawowych UE (KPP UE). Po wejściu w życie Traktatu z Lizbony Karta ma charakter wiążący. Jednak w 2007 roku Jarosław Kaczyński stwierdził, że Polacy nie będą mogli korzystać z praw, które są zagwarantowane w KPP UE. Do podpisania dokumentu przez nasz kraj nie doszło. Uzasadnienie (jedno z niewielu) brzmiało następująco: Chodzi np. o to, żeby zapobiec jakimkolwiek interpretacjom prawa przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, które doprowadziłyby do zmiany definicji rodziny i przymuszały państwo polskie do uznawania małżeństw homoseksualnych.

Pierwszy zarejestrowany związek homoseksualny

Pierwszą parą na świecie, która zarejestrowała jednopłciowy związek partnerski była para Duńczyków Axel i Eigil Axgil.

Dania została pierwszym państwem na świecie, w którym można było rejestrować związki partnerskie. Do zmian w duńskim prawie doszło w roku 1989. W tym samym roku na świecie pojawiła się pierwsza zarejestrowana para tej samej płci. Alex miał 74 lata, a jego partner Eigil – 67. Na rejestracje związku czekali ponad 40 lat.

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Małżeństwo

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy to już koniec przestawiania zegarków? Polska prezydencja kontra biurokracja UE, w sprawie zniesienia zmian czasu

Czy to już koniec przestawiania naszych zegarków? Polska prezydencja w Unii Europejskiej podejmuje próbę przełamania impasu w sprawie zniesienia zmian czasu. Choć Komisja Europejska popiera ten pomysł, to brukselska biurokracja wciąż blokuje postępy. Dlaczego Europa nadal tkwi w czasowym chaosie i czy polski rząd zdoła zmienić bieg wydarzeń?

800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

REKLAMA

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

Podatek migracyjny: 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Czy Polska go zapłaci, czy będą kary?

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

REKLAMA

Najnowsze sondaże wyborcze 2025 [ZESTAWIENIE]

Najnowsze sondaże wyborcze z marca 2025 analizuje socjolog z UJ prof. Jarosław Flis. Jakie są tendencje dla każdego z kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Oto zestawienie ostatnich sondaży CBOS, IBRiS, IPSOS, United Surveys, Pollster, Opinia24, SW Research. Jakie są uśrednione wyniki pierwszych 9 kandydatów na Prezydenta Polski?

Jeden prawomocny i 14 nieprawomocnych wyroków. Spory z ZUS o ponowne przeliczenie emerytury, wyrównania i odsetki

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

REKLAMA